Dəniz mineralları: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 4:
Dəniz suyu müxtəlif elementlərdən ibarət xüsusi mayedir.
Dəniz suyu əksəriyyəti azlıq təşkil edən 72 kimyəvi elementin birləşməsindən ibarətdir. Başqa sözlə, dəniz suyunda təbiətdəki bütün elementlərin, demək olar ki, hamısı mövcuddur. Dəniz suyunun tərkibində çoxluq təşkil edən elementlər [[xlor]] (Cl), [[natrium]] (Na), [[sulfat]] (S), [[maqnezium]] (Mg), [[kalsium]] (Ca) və
==Dəniz suyundakı duzluluğun nisbəti==▼
Hamıya məlumdur ki, dəniz suyu duzludur. Bu duzluluq çox həssas ölçüdədir. Tədqiqatlar nəticəsində məlum olmuşdur ki, dəniz suyunun orta duzluluq dərəcəsi 3,5%-dir və bu faiz daima sabitdir. Bir kq duzlu suda 34,7 qr mineral duz mövcuddur. 1,6 kub kilometr suda isə təxminən 186 milyon ton duz var. Məsələn, okeanlardakı duzla qitələri 152 km qalınlığında duz təbəqəsi ilə örtmək mümkündür. Bu duzluluğun necə yarandığı, nisbətinin necə sabit qaldığı hələ də tədqiq edilir.
Alimlər dəniz suyunun duzluluğu ilə bağlı bir çox fərziyyələr irəli sürürlər. Bəziləri qurunun səthindəki elementlərin aşınaraq dənizlərə qarışdığını, buna görə qurudakı bütün elementlərin dəniz suyunda mövcud olduğunu deyirlər. Məsələn, isti dəniz suyunun 85%-dən çoxu natrium xloriddən, yəni xörək duzundan ibarətdir. Çayların gətirdiyi natrium kimi minerallar torpaq və qayaların aşınması nəticəsində meydana çıxır. Lakin dəniz suyundakı bor və xlor kimi digər elementlərin də olması bu prosesdə başqa amillərin də rol oynadığını göstərir.
Bir digər fərziyyəyə əsasən, dəniz suyunun duzluluğu yer qabığının təbəqələri arasındakı qazlardan qaynaqlanır. Müxtəlif dövrlərdə yer qabığı ilə yerin mərkəzi arasındakı təbəqənin zəhərli qazlardan təmizlənməsi prosesində digər maddələrlə yanaşı su və xlor da üzə çıxır. Bu fərziyyəyə görə, dövrümüzdə müxtəlif aşındırma amilləri (külək, çaylar, yağış suları və s.) nəticəsində atmosferə yayılan bu elementlər dənizlərə yağıntı şəklində düşür.
| |||