Cokyakarta: Redaktələr arasındakı fərq

== Coğrafiyası ==

[[Hind okeanı]] sahilindən 35 ''km''-lik məsafədə, [[Yava]] adasının mərkəzi hissəsində, Merapi vulkanından (''hündürlüyü 2911 m)'' cənubda yerləşir. Avtomobil yolları qovşağı, adanın digər şəhərləri ilə dəmiryol əlaqəsi. Beynəlxalq aeroport (''Adisuçipto'').

 

 

[[Şəkil:Kota Gede Jogjakarta.jpg|left|thumb|Kotaqede, Mataram sultanlığının keçmiş paytaxtı]]

Cokyakarta (''Yava dilində “çiçəklənməli olan şəhər”)'' [[1755]]-ci ildə Yava şahzadəsi Manqku bumi tərəfindən eyniadlı sultanlığın pay taxtı kimi salınmışdır. 19–20-ci əsrlərdə [[Niderland|Hollandiya]] müstəmləkə idarəçiliyinə qarşı milli müqavimətin dayağına çevrilmişdi. Yava üsyanı ([[1825]]–[[1830|30]]) zamanı Diponeqoronun baş qərargahı, [[1942]]–[[1945|45]]-ci illərdə isə Sukarnonun başçılığı ilə xalq müqaviməti hərəkatının qərargahı Cokyakartada yerləşirdi. [[1946]]–[[1949|49]] -cu illərdə Cokyakarta [[İndoneziya]]<nowiki/>nın müvəqqəti paytaxtı olmuşdur. Şəhər dəfələrlə zəlzələ və Merapi vulkanının püs kürməsindən dağıntılara məruz qalmışdır (''[[2006]]-cı il mayın 27-də baş vermiş zəlzələ nəticəsində təqribən 6 min nəfər həlak olmuşdur'').

 

 

[[Şəkil:Gedung pusat2.jpg|left|thumb|Gadgah Mada Universitetinin əsas ofisi]]

Şəhərin tarixi mərkəzində Sultan sarayı ansamblı (''“kraton”, 18-ci əsr''), park və Taman-Sari sarayının (''“Su qəsri”, [[1758]]; [[2006]]-cı ildən bərpa edilmişdir'') qalıqları; şimal hissəsində müasir işgüzar mərkəzi (''Calan-Malioboro əsas ticarət küçəsində 19–20-ci əsrlər holland müstəmləkə üslubunda olan binalar saxlanılmışdır'') yerləşir. Bentenq-Fredeburq holland qalası ([[1765]]; hazırda [[İndoneziya]]<nowiki/>nın müstəqilliyi uğrunda mübarizə tarixi muzeyidir) bərpa edilmişdir. Qadja-Mada Universiteti ([[1949]]) ölkənin ilk və ən nüfuzlu ali məktəbidir; Cokyakarta Dövlət Universiteti, İndoneziya İncəsənət İnstitutu ([[1984]]), həmçinin bir sıra qeyri-dövlət ali məktəbi, o cümlədən İndoneziya İslam Universiteti ([[1945]]); Klassik Yava rəqsi məktəbi və “Kölgələr” teatrı (vayanq-kulit); İslam kitabxanası ([[1942]]) və regional kitabxana ([[1949]]); [[İndoneziya]] Sonobudoyo incəsənəti muzeyi ([[1935]]), [[İndoneziya]]<nowiki/>nın milli qəhrəmanı şahzadə Diponeqoro muzeyi, HHQ muzeyi; Okeanarium (''dünyada akulalar üçün ən iri hovuzlardan biri''), Pasar-Nqasem quş bazarı və s. fəaliyyət göstərir.

 

 

[[Şəkil:Panti Rapih Hospital 16 June 2012.JPG|left|thumb|Panti Rapih hospitalının əsas binası]]

Cokyakartanın şəhərətrafı olan Kotagede (''16–17-ci əsrlərdə [[Yava]]<nowiki/>da [[Mataram sultanlığı|Mataram imperiyası]]<nowiki/>nın paytaxtı olmuşdur'') gümüş üzərində döymə və zərgərlik məmulatları istehsalı üzrə ölkənin başlıca mərkəzidir; şəhərətrafı Kasonqan ənənəvi [[İndoneziya]] keramikası istehsalının mühüm mərkəzidir. Toxuculuq və tikiş məmulatları (''əsasən, batikdən geyimlər'') istehsal olunur; yeyinti (''[[şəkər]], meyvə-tərəvəz konservi, [[yağ]] və s''.), tütün, [[Internal|mebel]] sənayesi müəssisələri fəaliyyət göstərir; [[metal]] emal edilir, ənənəvi İndoneziya sənətkarlığı əşyaları və suvenirlər hazırlanır. Cokyakartanın yaxınlığında yerləşən 8–10-cu əsrlərə aid Borobudur Budda məbədi və Pram banan hinduist məbədi kompleksi [[Ümumdünya irsi]] siyahısına salınmışdır.