Transmilli şirkət: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
k 114.125.57.6 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Araz Yaquboglu tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. |
||
Sətir 29:
Bizim üçün yeni olan, lakin "üçüncü dünya" ölkələrini az qala 50 ilə yaxın bir müddətdə öz burulğanında saxlayan "transmilli şirkət" anlayışı respublikamızın keşməkeşli həyatının yeni, lakin görünür, davamlı olacaq reallığına çevrilməkdədir. Ancaq biz bu məsələyə mümkün qədər obyektiv yanaşmalıyıq. TMŞ-lərin fəaliyyətinin nəticəsi kimi bu gün Küveyti, BƏƏ-ni, Səudiyyə Ərəbistanını və oradakı həyat tərzini nümayiş etdirərkən Nigeriyanı da yaddan çıxarmamalıyıq.
== Transmilli
Adətən, geniş imkanları olan iri TMŞ-lər enerji ehtiyatlarına malik, amma iqtisadiyyatı zəif inkişaf edən dövlətlərin ərazisində özlərinə asanlıqla yer edə bilirlər. Bir qayda olaraq, inkişaf və iqtisadi siyasət üzrə demokratik institutların olmadığı və ya zəif olduğu, bunun da nəticəsində iqtisadiyyatı geri qalan ölkələrdə qanunlar da zəif işləyir. Bundan faydalanan TMŞ-lər vaxt itirərməyək fürsəti qaçırmır. Onlar yerli hakimiyyətin "nazı ilə oynayır", "münbit şəraitdən" yararlanaraq özləri üçün əlverişli kontraktlar bağlayır və gözlədiklərindən də artıq gəlir götürürlər. Bu cür "münbit şərait"də iri layihələrin maliyyə fəaliyyətində çox vacib bir şərt olan obyektiv auditlər və şəffaf maliyyə hesabatları olmadan da "ötüşmək" olur. İctimai nəzarəti həyata keçirəcək həmkarlar təşkilatı yaratmağa isə müxtəlif təzyiqlər vasitəsi ilə imkan verilmir. Bununla da demokratik ölkələrdə yaradılmış TMŞ-lər yerlərdəki eybəcərliklərə sadəcə adaptasiya olunurlar. Nəticədə vətəndaşın öz ölkəsinin konstitusiyasında nəzərdə tutulmuş ictimai birliklər yaratmaq hüququ və eləcə də Beynəlxalq Əmək Təşkilatının (BƏT) 1948-ci il tarixli "Assosiyasiyalar azadlığı və təşkilatlanma hüququnun qorunması haqqında" Konvensiyasının tələbləri TMŞ-lər tərəfindən kobud şəkildə pozulur və bunun qarşısı milli hökumət tərəfindən alınmır. Əslində isə TMŞ-lər istəsə Ümumdünya Müqaviləsinin tövsiyələrini nəzərə alaraq istənilən "çətin" ölkədə korrekt fəaliyyət qura bilər. Burada Ümumdünya Müqaviləsinin doqquz əsas prinsipini xatırlatmaq yerinə düşər:
| |||