Dizel mühərriki: Redaktələr arasındakı fərq

1824-cü ildə Sadi Karno Karno tsikli ideyasını formulə edir. Bu ideyaya görə maksimal qənaətcil istilik maşınında işçi mühit "həcm dəyişikliyi", yəni sürətli sıxılma vasitəsilə yanacağın yanma temperaturuna qədər qızdırılmalıdır. 1890-cı ildə Rudolf Dizel bu prinsipi praktiki olaraq həyata keçirməyi təklif etdi. 1892-ci il fevralın 18-də o, ixtirası üçünixtirasına patent aldı. Daha bir neçə qurğu onun tərəfindən patentləşdirilmişdirpatentləşdirildi. Bir neçə uğursuzluqdan sonra dizel mühərriyi adlanan ilk praktik model 1897-ci ilin əvvəlində quraşdırıldı və yanvarın 28-də uğurla sınaqdan keçirildi. Dizel fəal şəkildə yeni mühərrik üçün lisenziyaların satışı ilə məşğul olmağa başladı. Buxar mühərrikləri ilə müqayisədə yüksək səmərəlilik və rahat istifadəyə baxmayaraq, bu mühərriyin praktiki tətbiqi məhdud idi:o buxar maşınlarından böyük və ağır idi.

Müasir dizel mühərriklərinin faydalı iş əmsalı, adətən, 40-45%, bəzi aşağı sürətli böyük mühərriklərin səmərəliliyi 50% -dir. İş prosesinin xüsusiyyətlərinə görə dizel mühərriyi yanacağın buxarlanmasına ciddi tələblər qoymur, bu da onun tərkibində aşağı dərəcəli ağır yağlardan istifadə etməyə imkan verir. Yanacaq ağır olduqca və, onun molekullarındaistilik karbon atomlarınınəmələ miqdarı çox olduqca, onun istilik yaratmagətirmə qabiliyyəti, motorunmühərriyin səmərəliliyi bir o qədər yüksəkdiryüksək olur.

Dizel mühərriyi yüksək sürətlə işləyə bilməzbilmir, belə ki - silindrlərdəki yanacaqyanacağın alovlanmağa vaxtı yanmağa çatmır, alovlanma üçün inisiasiya müddəti tələb olunur. Yüksək mexaniki gərginlik bizi daha ağır və daha bahalı hissələrdən istifadə etməyə məcbur edir, bu da mühərriyi ağırlaşdırır. Bu, mühərriyin xüsusi gücünü azaldır, buna görə də dizel mühərrikləri aviasiyada az yayılmışdır. Maksimal istismar şəraitində yanacaq axıra qədər yanmır, bu da atmosferə his buludlarının buraxılmasına gətirib çıxarır.

Silindrə vurulan yanacağın yanması püskürdüldükcəpüskürdülmə hesabına baş verir. Ona görə də dizel mühərriyi aşağı sürətdə yüksək fırlanan moment verir, bu da avtomobili benzin yanacağı ilə işləyən avtomobildən daha həssas edir. Bu səbəbdən və iqtisadi səmərəlilik baxımından avtomobil dizel mühərriyi ilə təchiz olunur. Məsələn, 2007-ci ildə Rusiyada, demək olar ki, bütün yük maşınları və avtobuslar dizel mühərrikləri ilə təchiz olunmuşdu (avtonəqliyyatın bu seqmentinin benzin mühərriklərindən dizel mühərriklərinə tam keçməsi 2009-cu ildə nəzərdə tutulmuşdu.

Benzin mühərrikləri ilə müqayisədə, dizel mühərriyinin tullantı qazlarında, bir qayda olaraq, emissiyaları karbon monoksiddənmonoksidinin (CO) miqdarı daha azdır, lakin indi benzin mühərriklərində katalitik çeviricilərin istifadəsi nəticəsində bu üstünlük çox da görünmürnəzərə çarpmır. Tullantı qazlarında olan əsas zəhərli qazlar karbohidrogenlər (HC və ya CH), azot oksidləri (oksidləri) (NOx) və qara tüstü formasında (və ya onun törəmələri) olan hisdir. Rusiyada atmosferi ən çox çirkləndirən yük maşınları və avtobus mühərrikləridir. Eyni zamanda, dizel mühərriyi benzinlə işləyən mühərriklə müqayisədə daha qənaətlidir (30-40%). Bu, onunlaBuonunla əlaqədardır ki, dizel mühərriyində havanın sıxılma dərəcəsini karbürator mühərriklərində yanan qarışığın sıxılma dərəcəsinə nisbətən daha yüksək göstəricilərə çatdırmaq olar. Nəticədə, ilk halda işlənmiş qazların temperaturu 600-700°C-dir ki, bu da karbürator mühərriklərindən çıxan tullantı qazlarının temperaturundan 800-1100°C xeyli aşağıdır. Beləliklə, dizel mühərriyində işlənmiş qazlarla birlikdə daha az istilik çıxır.