Azərbaycan mədəniyyəti: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 609:
Əsas ingredientlərin süd, ət, un, tərəvəz olduğu Azərbaycan milli yeməkləri və onların hazırlanma və yeyilmə üsulları müxtəlifdir. Keçmişdə qida coğrafi şəraitə və sosial statusa görə də fərqlənirdi. Azərbaycanlıların qidasında [[çörək]] önəmli rol oynayır. Kənd ərazilərində dəmirdən düzəldilmiş, azca qabarıq olan [[sac]] üzərində bişirilir. Çörəyi təndirdə bişirmək rayonlarda, həmçinin Azərbaycanın mərkəzi şəhərlərində geniş yayılıb. Təndirlərdə çörəkdən başqa [[lavaş]] da pişirilir. Azərbaycanda lülə kabab lavaşla birlikdə təqdim edilir.<ref>[http://www.gastronom.ru/recipe/377/lyulya-kebab Люля-кебаб, второе блюдо. Пошаговые кулинарные рецепты с фото на Gastronom.ru]</ref> Həmçinin Azərbaycan plovu hazırlanarkan lavaşdan istifadə edilir.<ref>[http://kulinarnayakniga.ru/world/azerb/ Азербайджанская кулинарная книга]</ref> [[Sabirabad]] rayonunda toydan sonra gəlin evə gələndə qaynana gəlinin çiyninə lavaş atır. [[Novxanı]]da yasdan sonra külçə ilə bəzən içinə halva qoyulmuş lavaş verilir. Yaz və yay aylarında içərisinə ət və göyərti qoyularaq qatlanan xəmir xörəyi – [[qutab]] hazırlanır. Digər xəmir xörəklərinə [[xəşil]], [[xəngəl]], sülfüllü, [[əriştə]] aşı, börə, müərssə, umac, qovut, qındı, [[düşbərə]], [[Gürzə (xörək)|gürzə]], Qaşıqxingəlini misal çəkmək olar.{{sfn|Azərbaycan etnoqrafiyası|2007|pp=206}}<ref name="kul">Р. И. Бабаева, М. И. Атакишиева. Народы Азербайджанской Советской Социалистической Республики. Азербайджанцы. Пища / Под редакцией Б.А.Гарданова, А.Н.Гулиева, С.Т.Еремяна, Л.И.Лаврова, Г.А.Нерсесова, Г.С.Читая. — Народы Кавказа: Этнографические очерки: Издательство Академии наук СССР, 1962. — Т. 2. — С. 127-131.</ref>
 
Ət yeməkləri müxtəlifdir. Ən çox sevilən ət qoyun ətidir. Təzə qoyun və mal ətindən basdırma, ondan isə [[tikə kabab]] hazırlanır. Ən çox yayılmış ət yeməkləri [[piti]] və [[bozbaş]]dır. İranikaİran ensiklopediyasına görə bozbaş İran yeməyi abgustə səbzinin Azərbaycan türk dilindəki adıdır və bu türk mənşəli ad yemək pişiriləndəbişiriləndə aldığı rəngə görə verilib.<ref>Encyclopaedia Iranica. [http://www.iranicaonline.org/articles/bozbas-azeri-turkish-name-for-an-iranian-dish-abgust-e-sabzi BOZBĀŠ.] {{oq|en|Azeri Turkish name for an Iranian dish usually called ābgūšt-e sabzī }}</ref> Düyü və ədviyyat əlavə edilmiş çəkilmiş ət kələmin ([[kələm dolması]]) və ya şor və təmiz üzüm yarpağının ([[yarpaq dolması]]) içərisində bükülür və ya badımcan, bibər və pomidorun içərisinə doldurulur ([[badımcan dolması]], [[pomidor dolması]], [[bibər dolması]]). Xırda doğranmış qoyun əti soğan və ədviyyatla qarışdırılaraq [[lülə kabab]] hazırlanır.<ref name="kul"/>
 
Azərbaycanda [[Mərci plov]], [[Paxla plov]], [[Südlü plov]], [[Kükü plov]] kimi 50-yə yaxın plov növü var. Quş ətindən hazırlanan ən çox yayılmış yemək çığırtmadır.<ref name="kul"/> Azərbaycan mətbəxində plovu dənə şəklində (plov, çəkmə, südlü sıyıq, şilə və s.) və kirkirədə üyüdərək işlədilir. Şorba, küftə, dovğa içərisinə də qatılan düyü Lənkəranda çörəyin yerinə istifadə edilirdi. Burada düyünün unundan və yarmasından “çanquru” və “lökü” adlı çörəklər hazırlanırdı.{{sfn|Azərbaycan etnoqrafiyası|2007|pp=199}}