Vulkan püskürməsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 40:
]]
 
Çox geclü vulkan tipli püskürmədir. Qəflətən baş verən partlayışlar, onların ardınca gələn və uzun müddət davam edən kül və pemza tökülmələri vulkanın kraterindən qazlarla zəngin, özlü maqm bAKIanın qalxması ilə əlaqədardır. Qaz qabarcıqları genişlənərək maqmanı parçalayır, köpükləndirir və pemza hissəsi (məsaməli vulkanik süxur) külək vasitəsilə uzaqlara aparılan şüşəli kül əmələ gətirir. Yuxarı atılan qaz-kül buludu bir neçə kilometr yüksəklikdə müxtəlif istiqamətə yönəlir. Pilinian püskürməsi nəticəsində vulkan konusunun zirvəətrafı hissəsi dağılır sərt yamaclı qazanvari çökək - kaldera (''ismanca'' - böyük qazan) əmələ gəlir. Sonradan kalderada çox özlü maqmadan ibarət ekstruziv günbəz yaranır. Məhz belə vəziyyət 1979-cu ildə Vezuvi, 1956-cı ildə Adsız (Kamçatka) vulkanlarında baş vermişdir. Plinian peskerməsi öz adını Vezuvinin peskerməsi zamanı həlak olmuş Roma təbiətşünası və siyasətçisi Böyük Pliniyin şərəfinə almışdır.<ref name="nhd-volc">{{cite book|title=Natural Hazards and Disasters|publisher=[[Cengage Learning]]|isbn=978-0-495-31667-1|pages=134–35|url=https://books.google.com/books?id=8jg5oRWHXmcC&lpg=PA134&ots=d16ljAqeq3&dq=Pel%C3%A9an%20eruption%20characteristics&pg=PA134#v=onepage&q=Pel%C3%A9an%20eruption%20characteristics&f=false|author1=Donald Hyndman |author2=David Hyndman |lastauthoramp=yes |accessdate=2 August 2010|date=April 2008}}</ref>
 
=== Qaz püskürmə tipi ===