Talış xanlığı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
|||
Sətir 2:
{{tərəfli}}
{{Tarixi dövlət
|adı =
|orijinal_ad
|status = Xanlıq
Sətir 23:
|paytaxt = [[Lənkəran]]
|şəhərlər =
|dil = [[
|pul_vahidi =
|sahə =
Sətir 54:
{{Azərbaycan tarixi}}
'''
== Xanlığın yaranma tarixi ==
[[1747]]-ci ildə may ayının 9-da [[Nadir şah]] öldürüldükdən sonra Azərbaycanda xanlıqlar yaranmağa başladı. Bu dövrdə yaranan xanlıqlardan biri də
Sərhədləri təxminən şimaldan [[Bolqarçay]]ın, şərqdən [[Kür]] çayının mənsəbinədək [[Xəzər dənizi]]nə, cənubdan və qərbdən İran sərhədlərinə qədər bir ərazini əhatə edirdi. Belə ki, Lənkəran xanlığı şimal-şərqdə [[Quba xanlığı]]na tabe olan [[Salyan sultanlığı]] ilə, şimalda ərazisi sonradan Şamaxı xanlığı ilə [[Qarabağ xanlığı]] arasında bölüşdürülmüş [[Cavad xanlığı]] ilə, şimal-qərbdə Qaradağ xanlığı ilə, qərbdə [[Ərdəbil xanlığı]] ilə, cənubda isə [[Gilan xanlığı]] ilə həmsərhəd idi.
==
Lənkəran xanları sülaləsinin mənşəyi haqqında məlumat Mirzə Əhməd [[Mirzə Xudaverdi Zərgər|Mirzə Xudaverdi]] oğlunun müəllifi olduğu "[[Əxbarnamə]]" (1882) əsərində və Azərbaycan tarixçisi [[Seyid Əli Kazım bəy oğlu]]nun "[[Cəvahirnameyi-Lənkəran]]" əsərində verilmişdir. Mirzə Əhməd Mirzə Xudaverdi oğlu "[[Əxbarnamə]]" əsərində qeyd edir ki, Lənkəran xanları sülaləsinin banisi [[Seyid Abbas xan Səfəvi|Seyid Abbas bəyin]] nəsli Güney Azərbaycanın [[Xalxal]] mahalının Hir kəndindəndir və Seyid Abbas bəy ağır maliyyə vəziyyətindən dolayı XVII əsrin sonu - XVIII əsrin əvvəllərində Şirvan Bəylərbəyliyinin Lənkəran mahalına – Xarxatan kəndinə köçmüşdür. Seyid Abbas bəyin [[Səfəvi sülaləsi|səfəvi nəslindən]] gəldiyi bilinir (yüksək ehtimalla ana xətti üzrə).
Sətir 79:
Lənkəranın Xəzər dənizi vasitəsilə tranzit ticarətdə iştirak etməsi, onun iqtisadi bir mərkəz kimi təşəkkül tapmasında əhəmiyyətli rol oynamışdı.
==
Qara xan xarici siyasətdə Rusiyaya meyl göstərirdi. Bu, bəzi İran hakimlərini, xüsusilə, gilanlı Hidayət xanı narahat edirdi. [[1768]]-ci ildə Hidayət xan 12 min nəfərlik qoşunla Lənkərana soxuldu, Şindan qalasına çəkilən Qara xan bir müddət müqavimət göstərsə də Hidayət xan çoxlu xərac alaraq Qara xanı azad etdi. Qara xan Gilan təcavüzünə qarşı yardım almaq məqsədilə qardaşı Kərbəlayı Sultanı kiçik silahlı dəstə ilə [[Quba]]ya, Fətəli xanın hüzuruna göndərdi. [[1785]]-ci ildə Lənkəran xanlığı qubalı Fətəli xanın Azərbaycanın xeyli hissəsini birləşdirdiyi torpaqlara qatıldı. Fətəli xan bütün Azərbaycan xanlıqlarını birləşdirib, güclü bir dövlət yaratmaq istəyirdi. [[1789]]-cu ildə Fətəli xanın ölümündən sonra xanlıq yenidən müstəqil siyasət yürütməyə başladı.
| |||