Benzilamin: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yeni səhifə: '''Benzilamin''' (α-aminotoluol) C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>CH<sub>2</sub>NH<sub>2</sub>. == Fiziki xassələri == Molyar kütləsi 107,16; rəngsiz, ammonyak qoxulu tüstülənən... |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
'''Benzilamin''' (α-aminotoluol) C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>CH<sub>2</sub>NH<sub>2</sub>.
== Fiziki xassələri ==
Molyar kütləsi 107,16; rəngsiz, ammonyak qoxulu tüstülənən maye; qayn. tem-ru 184,5<sup>0</sup>C, 90<sup>0</sup>C/12 mm c.s.; d<sub>4</sub><sup>20</sup>=0,9813, d<sub>4</sub><sup>86</sup>=0,9272, n<sub>D</sub><sup>20</sup>=1,5401; suda, spirtdə, efirdə, benzolda yaxşı həll olur. Anilinlə, fenolla, m-krezolla azeotrop qarışıq əmələ gətirir.
== Kimyəvi xassələri ==
Benzilamin güclü əsasdır (K 2,35×10-5). Xassələrinə görə alifatik aminlərə yaxındır. Onun N-alkiltörəmələri, məs. C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>CH<sub>2</sub>NHR daha güclü əsasdır. Benzilamin benzolla (tərkib 1:3, ərimə t-ru 15,3<sup>0</sup>C), p-krezolla (1:1, ərimə t-ru 6<sup>0</sup>C) və qarışqa turşusu (1:1, ərimə t-ru 81<sup>0</sup>C) ilə adduklar əmələ gətirir. Karbon və mineral turşuların məhlulları ilə duzlar əmələ gətirir, Məs., monohidroxlorid (ərimə t-ru 260<sup>0</sup>C), sulfat (ərimə t-ru 93<sup>0</sup>C), pikrat (ərimə t-ru 194<sup>0</sup>C). Havadan CO<sub>2</sub>-ni udaraq bərk karbamat əmələ gətirir. Benzilaminnin sirkə turşusu ilə reaksiyasından N-asetilbenzilamin, HNO<sub>3</sub> ilə nitrolaşmasından nitrobenzilaminlər (müvafiq olaraq 8, 49 və 43% orto-, meta- və para- izomerlərin qarışığı), katalitik hidrogenləşməsindən heksahidrobenzilamin C<sub>6</sub>H<sub>11</sub>CH<sub>2</sub>NH<sub>2</sub> alınır.
== Alınması ==
Sənayedə benzilamini benzonitrilin (kat-Ni; 110<sup>0</sup>C; 2MPa) və ya benzaldehidin (kat-Reney nikeli; 100<sup>0</sup>C; 15MPa) NH<sub>3</sub> iştirakında katalitik hidrogenləşməsindən, eləcə də benzilxloridin NH<sub>3</sub>-lə qarşılıqlı təsirindən alırlar.
== Tətbiqi ==
Benzilamin kation boyaların, dərman maddələrinin istehsalında aralıq məhsuludur.
== Ədəbiyyat ==
Химическая энциклопедия, Изд. “Советская энциклопедия”, М., 1988, т. 1, с. 494.
[[Kateqoriya:Aminlər]]
| |||