Xədim Süleyman Paşa: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Drabdullayev17 Hadım Süleyman Paşa səhifəsinin adını Xədim Süleyman Paşa olaraq dəyişdi. |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{Dövlət xadimi|azərbaycan dilində adı='''
== Həyatı ==
Rəvayətə görə, [[1470]]-ci illərdə dünyaya gəlmiş, əslən [[macar]]<nowiki/>dır. [[Saray]]<nowiki/>da [[Hərəm|hərəmxana]]<nowiki/>ya alınaraq xidmət göstərmiş və [[I Səlim|Yavuz Sultan Səlim]]<nowiki/>in son illərində [[xəzinədar]] olmuşdur. [[1523]]-cü ildə [[kaptan-ı dərya]] Lütfi Paşanın [[Karaman|Qaraman]] [[bəylərbəyi]]<nowiki/>liyinə gətirilməsi ilə [[kaptan-ı dərya]]<ref>Bostan Çelebi, vr. 60b</ref>, [[1524]]-cü ilin [[dekabr]]ında isə [[Dəməşq]] [[bəylərbəyi]]<nowiki/>liyinə gətirildi.<ref>İbn Tolun, s. 258</ref> [[Sədrəzəm]] [[Parqalı İbrahim Paşa|İbrahim Paşa]] [[Misir]]<nowiki/>dəki üsyanı yatırmış və buradakı nizam-intizamı təmin etdikdən sonra [[İsgəndər Çələbi|Dəftərdar İsgəndər Çələbi]]<nowiki/>nin tövsiyəsi ilə Süleyman Paşanı [[1525]]-ci ilin [[may]] ayında [[Misir]] [[bəylərbəyi]] təyin etdi.<ref>Bostan Çelebi, vr. 72a</ref>
Süleyman Paşa gündən günə artan [[Portuqallar|portuqal]] təhlükəsini önləmək üçün [[Qırmızı dəniz]] və ətrafına öncə Səlman Rəisi göndərdi. Bu məqsədlə güclü bir [[donanma]] yaratmağa başladı. Belə ki, [[1530]]-[[1531]] tarixlərində [[paytaxt]]<nowiki/>dan [[Misir]]ə tonlarla material yollandı. 80 parçalıq bir [[donanma]] inşasına başlasa da, [[1535]]-ci ilin [[fevral]]ında bu fəaliyyət dayandırıldı və Süleyman Paşa [[Misir]] [[Xəzinədar|xəzinə]]<nowiki/>si ilə birlikdə [[İraqeyn yürüşü|İraqeyn səfəri]]<nowiki/>nə qatıldı.
Yeni [[bəylərbəyi]]<nowiki/>nin [[Qahirə]]<nowiki/>yə çatması ilə
Bu əsnada [[portuqallar]] tərəfindən qorunan Dui şəhəri 15.000 nəfərlik [[Qucarat sultanlığı|Qucarat]] ordusu tərəfindən mühasirədə idi.
* [[Qucarat sultanlığı|Qucarat]] hakimi [[Bahadır şah Qucarati|Bahadır şah]]ın [[Məkkə]]<nowiki/>yə göndərdiyi [[Xəzinədar|xəzinə]]<nowiki/>yə Süleyman Paşanın əl qoyması;
* Süleyman Paşanın [[wikipedia:Mahmud_Shah_III_of_Johor|III Mahmud]]<nowiki/>un [[vəzir]]<nowiki/>inə öz hüzurunda yer verməməsi və təhqir edib yollaması;
* [[wikipedia:Mahmud_Shah_III_of_Johor|III Mahmud]]<nowiki/>un Süleyman Paşa tərəfindən göndərilən hədiyyələri qəbul etməməsi;
* [[wikipedia:Mahmud_Shah_III_of_Johor|III Mahmud]]<nowiki/>un [[Osmanlılar]]ın burda təməlli qalması haqqında qorxusu.
[[Misir]]ə döndükdən qısa müddət sonra Süleyman Paşa [[1539]]-cu ilin [[noyabr]]ında [[İstanbul]]<nowiki/>a çağrıldı. İkinci [[vəzir]] kimi xidmət göstərərkən [[Çələbi Lütfi Paşa|Lütfi Paşa]]<nowiki/>nın vəzifədən alınması ilə [[1541]]-ci ilin [[may]]ında [[sədrəzəm]] təyin olundu.<ref>Lokmân b. Hüseyin, vr. 64a</ref> Bu əsnada [[Avstriya-Macarıstan]]ın [[Buda]]<nowiki/>ya hücum etməsilə sərhəd yenidən qızışmış, [[qərb]]ə yönələn [[Sultan Süleyman Qanuni|Sultan Süleyman]] [[22 may]] [[1541]] tarixində [[Sədrəzəm]] Süleyman Paşanı [[şərq]] sərhədinin mühafizəsi üçün bir miqdar əsgərlə [[Tokat]]<nowiki/>a yolladı. Səfər sonunadək burada qalan Süleyman Paşa səfərin ardından yenidən [[İstanbul]]<nowiki/>a döndü. Ferdinandın illik vergi qarşılığında [[Buda|Budin]]<nowiki/>i alması təklifini qətiyyətlə rədd edən Süleyman Paşa [[1543]]-cü ildə çıxılan [[Macarlar|macar]] səfərinə də qatıldı.
|