|
|Rollarda = [[Rasim Balayev]]<br/>[[Həsənağa Turabov]]<br/>[[Amaliya Pənahova]]<br/>[[Tamara Yandiyeva]]<br/>[[Şahmar Ələkbərov]]<br/>[[Məmməd Verdiyev]]<br/>[[Hamid Azayev]]<br/>[[Ənvər Həsənov]]
|Filmi səsləndirənlər =
|Janr = [[Tarixi (film janrı)|tarixi]]<br/>[[Döyüş (film janrı)|döyüş]]<br/>[[Bioqrafik (film janrı)|bioqrafik]]<br/>[[Müharibə (film janrı)|müharibə]]
|İlk baxış tarixi = [[16 yanvar]] [[1980]]
|Filmin digər adı =
|Ölkə = {{AzSSR}}
|İstehsalçı qurum= [["Azərbaycanfilm" kinostudiyası]]<br/>[["Mosfilm" kinostudiyası]]
|Filmin növü = tammetrajlı bədii film
|Rəng = rəngli
|Vaxt = 02:08:16128 dəq.
|Çəkiliş yeri = [[Naxçıvan]]<ref name ="rasim_balayev">[http://modern.az/articles/88835/1 “Babək”in KADRARXASI: Rasim Balayev baş rola görə verilən qonorardan narazı qalıb]</ref><br/>[[Abşeron]], [[Ələt]] qəsəbəsi<br/>[[Qobustan]]<br/>[[Bakı]], [[Ramana qalası]]<ref name ="rasim_balayev">[http://modern.az/articles/88835/1 “Babək”in KADRARXASI: Rasim Balayev baş rola görə verilən qonorardan narazı qalıb]</ref><br/>[[Bakı]] (kinostudiyanın pavilyonu)<ref name ="rasim_balayev">[http://modern.az/articles/88835/1 “Babək”in KADRARXASI: Rasim Balayev baş rola görə verilən qonorardan narazı qalıb]</ref><br/>[[Bakı]], [[Suraxanı rayonu]], "[[Atəşgah]]" məbədi<ref name ="rasim_balayev">[http://modern.az/articles/88835/1 “Babək”in KADRARXASI: Rasim Balayev baş rola görə verilən qonorardan narazı qalıb]</ref>
|Texniki məlumatlar = 2 seriyalı<br/>14 hissə<br/>3756 metr<br/>genişekranlı<br/>I seriya: 7 hissə, 1974 metr<br/>II seriya: 7 hissə, 1782 metr
|Kanal =
|IMDB-no =0078816
}}
'''''Babək''''' tammetrajlı bədii filmi rejissor [[Eldar Quliyev (kinorejissor)|Eldar Quliyev]] tərəfindən [[1979]]-cu ildə ekranlaşdırılmışdır.<ref>“Babək” Belarus telekanalında nümayiş etdirilib: [Eldar Quliyevin quruluşunda] //Mədəniyyət.- 2015.- 7 avqust.- S.2.</ref>Film [["Mosfilm" kinostudiyası|"Mosfilm"]] və [["Azərbaycanfilm" kinostudiyası|"Azərbaycanfilm"]] kinostudiyalarının birgə məhsuludur. [[Babək Xürrəmi|Babək]]in azadlıq hərəkatı filmin əsasını təşkil edir. [[Azərbaycan SSR]]-in ən bahalı filmidir. Filmdə əsas rolları [[Rasim Balayev]], [[Həsənağa Turabov]], [[Amaliya Pənahova]], [[Tamara Yandiyeva]], [[Şahmar Ələkbərov]], [[Məmməd Verdiyev]], [[Hamid Azayev]] və [[Ənvər Həsənov]] ifa edirlər.
== Məzmun ==
Film Azərbaycan xalqının qəhrəman oğlu, görkəmli sərkərdə və siyasi xadim [[Babək Xürrəmi|Babəkə]] ithaf olunmuşdur. Burada qəhrəmanın həyat yolu və fəaliyyəti öz əksini tapmışdır.<ref>Afaq Qasımova. Yeniyetmələrin tarixi şəxsiyyətlərin nümunəsində tərbiyə edilməsi. Bakı: Nurlan, 2006. - səh. 142.</ref><ref name ="Aydın Kazımzadə">Aydın Kazımzadə. Azərbaycan kinosu - 1 (filmlərin izahlı kataloqu (1898-2002)). Bakı: 2003, səh.101. </ref>
==Film haqqında==
==Çəkilişlərdən öncə==
*Filmə [[Rusiya SFSR]] 650 min, [[Azərbaycan SSR]] isə 1 milyon [[SSRİ rublu|rubl]] ayırmışdır.
*Çəkiliş vaxtı yalnız Azərbaycanda deyil, Gürcüstanda, Daşkənddə, Moskvada 16 fabrik film üçün 1500 dəstdən artıq paltar tikmişdir. Zavodların əksəriyyəti yaradıcı qrupa təmənnasız olaraq qılınc, qalxan və digər lazım olan silahları hazırlayaraq bağışlamışdır. Çəkilişlər Naxçıvanda getmişdir. Beş mindən artıq adam çəkilişlərdə iştirak etmişdir. Moskvadan "Mosfilm"in "Kavaler polku"ndan 170 atlı gətirilmişdir.
*Film 1-ci kateqoriya almışdır.
*Filmin bir il ərzində 35 milyon tamaşaçısı olub.
*Film 60-a yaxın ölkə tərəfindən alınmışdır.
== Rollarda ==
Filmə [[Rusiya SFSR]] 650 min, [[Azərbaycan SSR]] isə 1 milyon [[SSRİ rublu|rubl]] ayırmışdır.
[[Rasim Balayev]] — [[Babək əl-Xürrəmi]]<ref name ="Aydın Kazımzadə">Aydın Kazımzadə. Azərbaycan kinosu - 1 (filmlərin izahlı kataloqu (1898-2002)). Bakı: 2003, səh.101. </ref><br/>
[[Həsənağa Turabov]] — [[Afşin]]<br/>
Filmə quruluş vermək öncə kinorejissor [[Həsən Seyidbəyli]]yə həvalə edilmişdir.<ref>Balayev, R. “Babək”in kadrarxası: Həsən Seyidbəyli nə üçün filmin rejissorluğundan imtina etmişdi?: Filmin çəkilişinə bütün Naxçıvan səfərbər olunmuşdu: [Xalq artisti Rasim Balayevlə müsahibə] /müsahibəni apardı Gülşən Raufqızı //Türküstan.- 2015.- 15-21 noyabr.- S.12.</ref> Lakin burada iki ziddiyyətli variant görünür: 1.Əsərə quruluş verməyə hazırlaşan rejissor fotoproblardan, kinoproblardan, sınaq çəkilişlərindən sonra dərhal rol bölgüsü aparmağa başlayır. Bədii Şuranın təsdiqindən sonra filmin çəkilişi ərəfəsində məlum olmayan səbəblərlə bağlı Həsən Seyidbəyli sənət həyatında ilk dəfə olaraq qadağa ilə üzləşir. Qadağa isə ondan ibarət idi ki, "Babək" filminin çəkiliş prosesi ondan alınaraq kinorejissor Eldar Quliyevə tapşırılırdı. 2.Filmin çəkilişi ərəfəsində Həsən Seyidbəyli səhhəti ilə bağlı xəstəxana şəratində müalicə olunurmuş. Müalicə müddəti uzandıqca sağalacağına gümanı azalan Seyidbəyli, gözlənilmədən fikrini dəyişmiş və filmin quruluşçu rejissor işindən könüllü olaraq imtina etmişdir. 1980-ci ilin yayında isə o, dünyasını dəyişir.
[[Amaliya Pənahova]] — Zərnisə<br/>
[[Tamara Yandiyeva]] — Pərvin<br/>
[[Eldar Quliyev (kinorejissor)|Eldar Quliyev]]: Bilmirəm nə oldusa, [[Həsən Seyidbəyli]] Babək filmini çəkməkdən imtina etdi. Filmi çəkmək üçün mənə müraciət etdilər. Amma mən etiraz etdim, dedim ki, indiyə qədər tarixi film çəkməmişəm, bunu da çəkə bilmərəm. Təklif bir neçə dəfə olundu, yenə də etirazımı bildirdim. Kinostudiyanın o vaxtkı direktoru Cəmil Əlibəyov bir gün mənə dedi ki, vəziyyət pisdir, mən Mərkəzi Komitəyə qərarımı bildirməliyəm, film artıq çəkilməlidir, sən də razılıq vermirsən. Mən filmi çəkməyə razılıq vermək məcburiyyətində qaldım. Həsən Seyidbəylininin topladığı aktyor heyəti, ümumilikdə bütün yaradıcı qrup yerində qaldı. Filmin bəstəkarı atam, Tofiq Quliyevdən başqa. Bir gün evdə oturmuşdum, atam mənə zəng elədi və dedi ki, Eldar, incimə, mən filmdən imtina edirəm. Səbəbini də belə izah etdi ki, Həsən Seyidbəyli ilə uzun illərin dostudur, onu tapdalaya və bu filmdə iştirak edə bilməz. Mən insan kimi onu anladım və bəstəkar Polad Bülbüloğluna müraciət etdim.<ref name ="eldar_quliyev">[http://publika.az/news/art/145501.html Xalq artisti belə öldürüldü: ürəyi partladılan məşhur haqqında ŞOK GİZLİNLƏR]</ref>
[[Şahmar Ələkbərov]] — [[Cavidan]]<br/>
[[Məmməd Verdiyev]] — Buğday<br/>
[[Əbdül Mahmudov]]: Başımın üstündə Allah var, bu işdə [[Eldar Quliyev (kinorejissor)|Eldar Quliyev]]in heç bir günahı yoxdur. Onsuz da filmi kimsə çəkməli idi. Seyidbəyli əslində filmi özü çəkmək istəyirdi, amma o şərtlərlə razılaşmadı və ssenarini onların üstünə tullayıb getdi. Şəxsiyyətinə hörmət edən belə bir rejissordan başqa hərəkət gözləmək də mümkün deyildi. Amma artıq filmin ssenarisi hazır idi, yaradıcı heyət seçilmişdi, hətta ssenari istehsalata da göndərilmişdi. Qalırdı çəkilişlər. Seyidbəylininin filmdən imtina etməsininin bir səbəbi maliyyə ilə bağlıydı. Tarixi film üçün kifayət qədər maliyyə ayrılmalı idi, amma bu pulların bir hissəsi kimlərinsə cibinə getmişdi. Əsas səbəb isə ssenariylə əlaqədar idi. Bilirsiniz ki, tarixən Babəklə bağlı ziddiyyətli məqamlar söylənilir. Seyidbəyli təklif elədi ki, “Babək” filmininin ssenarisində dəyişikliklər eləsin. Çünki tarixi film böyük məsuliyyət tələb edirdi. Lakin o vaxt Mərkəzi Komitədə kino işlərinə nəzarət edən şöbə müdiri Azad Şərifov buna imkan vermədi. Dedilər ki, olan ssenari budur, çəkirsən çək, çəkmirsən kənara çəkil. Əslində bu da bir bəhanəydi, onlar bilirdilər ki, Seyidbəyli ləyaqətli insandır və dediyini edəcək. Belə olan halda, Seyidbəyli şərtlərinin qəbul edilmədiyini görüb təkrar deyirəm ki, ssenarini tullayıb getdi.<ref name ="eldar_quliyev">[http://publika.az/news/art/145501.html Xalq artisti belə öldürüldü: ürəyi partladılan məşhur haqqında ŞOK GİZLİNLƏR]</ref>
[[Hamid Azayev]] — Əzrək<br/>
[[Ənvər Həsənov]] — Tərxan<br/>
[[Eldar Quliyev (kinorejissor)|Eldar Quliyev]]: O vaxtlar uzun müddət tərəddüd edib “Babək” filmini çəkmək istəmədim. Elə hesab edirdim ki, məni bu filmi çəkməyə məcbur edirlər. Amma sonralar dedim, nə yaxşı ki, bu filmi çəkdim. Çünki bu filmin sayəsində tariximizi daha yaxşı, daha dərindən öyrəndim. Tarixi film çəkən rejissor gərək o dövrü, o zamanı elə öyrənsin ki, özünü də o həyatın içində hiss edə bilsin. Bütün bunlara görə bu filmə minnətdaram. <ref>[http://medeniyyet.az/page/news/20501/Eldar-Quliyev:-Kino-seneti-boyuducu-susedir.html Eldar Quliyev: “Kino sənəti böyüdücü şüşədir”]</ref>
[[Hamlet Xanızadə]] – Xəlifə Mötəsim<br/>
[[Hacımurad Yegizarov]] – Xəlifə Məmun<br/>
==Çəkilişlər==
[[Səməndər Rzayev]] – [[Məhəmməd ibn Bəis|İbn Bəis]]<br/>
[[Şəkil:Babək filminin afişası.jpg|thumb|left|Filmin rus dilində afişası]]
Hacı Xəlilov – İbn Boyat<br/>
Naxçıvanda gedən çəkilişlər üzüm yığımı vaxtına təsadüf edirmiş. Belə bir vaxtda filmin kütləvi səhnələrində çəkilmək üçün aktyor gücü azlıq etdiyi üçün yerli əhali də çəkilişdə iştirak etməli imiş. Bunun üçün isə [[Naxçıvan MSSR]] rəhbərliyinin yardımı vacib imiş. Ancaq rəhbərlik üzüm yığımı ilə əlaqədar camaatı tam səfərbər edə bilmirmiş. Bu məqamda Azərbaycan SSR Komunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin 1-ci katibi [[Heydər Əliyev]] məsələyə qarışır. O, Naxçıvan rəhbərliyinə tapşırıq verir ki, "Babək" filmi üçün lazım olan bütün şərait yaradılsın və "Eybi yox, Naxçıvan bu il üzümü az yığsa da olar" deyir.<ref>Ulduzə Qaraqızı. Babək: Milli kinonun monumental filmi, Ekspress qəzeti, 03.07.2003</ref>
[[Ramiz Məlikov]] – [[Səhl ibn Sumbat]]<br/>
[[Eldəniz Rəsulov]] – Azin<br/>
Çəkiliş vaxtı yalnız Azərbaycanda deyil, Gürcüstanda, Daşkənddə, Moskvada 16 fabrik film üçün 1500 dəstdən artıq paltar tikmişdir. Zavodların əksəriyyəti yaradıcı qrupa təmənnasız olaraq qılınc, qalxan və digər lazım olan silahları hazırlayaraq bağışlamışdır. Çəkilişlər Naxçıvanda getmişdir. Beş mindən artıq adam çəkilişlərdə iştirak etmişdir. Moskvadan "Mosfilm"in "Kavaler polku"ndan 170 atlı gətirilmişdir.
[[Muxtar Maniyev]] – İbn Muaz<br/>
[[Əliabbas Qədirov]] – Fəzl<br/>
[[Məmməd Verdiyev]]: İlk olaraq deyim ki, "Babək" filmini Həsən Seyidbəyli çəkməliydi. Mən II kursda oxuyurdum. Bizim qrupu fotosınağa çağırmışdılar. Hamımız gedib şəkil çəkdirdik. Bir il keçdi. Heç bir xəbər çıxmadı. Sonra Həsən Seyidbəyli xəstələndi və filmi Eldar Quliyevə verdilər. Eldar Quliyev film üçün çəkilən fotosınağa baxır. Bizi yenidən çağırdılar. Film artıq çəkilirdi. Amma Babəkin oğlu roluna hələ aktyor təsdiq edilməmişdi. 26 namizədin içindən Buğday obrazına iki nəfəri seçirlər. Məni və rəhmətlik İlham Əsgərovu. İlham Əsgərov qrup yoldaşım idi. Mənim və İlhamın fotolarını ayrı-ayrılıqda Amaliya Pənahova və Rasim Blayevin qarşısına qoyurlar. Hər ikisi Buğday surətinə məni seçir. Beləliklə, filmin çəkilişləri başlandı. İndiki kimi yadımdadır. Aprelin 17-si mənim birinci çəkilişim oldu. Artıq III kurs tələbəsiydim.
[[Bahadur Əliyev]] – Divdad<br/>
[[Mikayıl Mirzə]] – Minbaşı<br/>
[[Məmməd Verdiyev]]: Buğdayın ölüm səhnəsi çəkiləndə Həsənağa Turabov mənə elə baxmışdı ki, bir anlıq özümü itirdim. Əvvəl elə bildim qəsdən belə edib. Sonra gördüm ki, yox Həsənağa Turabov obrazdadır. Əsl sənətkar idi. Buğdayın ölüm səhnəsi gecə saat 01:00-da çəkilirdi. Rasim Balayevin böyüklüyünə baxın ki, həmin səhnə çəkiləndə mənə kömək oldu. Deməli, bizim səhnələri ayrı-ayrı çəkirdilər və sonradan montaj edilirdi. Buğdayın ölüm səhnəsi çəkilirdi. Filmdə iştirak edən yaradıcı heyət həmin səhnənin çəkilişinə baxmağa gəlmişdi. Eldar Quliyevdən icazə alıb, çəkiliş meydançasına toplaşmışdılar. Rasim Balayev mənə görə eyni saatda kinostudiyaya gəldi və kameranın yanında dayanıb mənimlə həmin səhnəni oynadı. Hər aktyor bunu eləmir. Xalq artisti olasan və gecə saat 01:00-da gəlib tələbə-aktyora kömək edəsən. Həmin səhnəni çəkib bitirəndə hamı əl çalıb, ağlayırdı. Rasim Balayev mənə çox kömək edirdi. Gənc idim, məsləhətlərini verirdi.
Yaşar Məmmədov – Əbu İmran<br/>
[[Şəkil:Babək (1979)(Məmməd Verdiyev).jpg|thumb|right|[[Məmməd Verdiyev]] Buğday rolunda]]
[[Gündüz Abbasov]] – Pərvinin atası
[[Məmməd Verdiyev]]: Buğdayın bir neçə əsas səhnələri filmə daxil edilmədi. Yaxşı səhnələr var idi. Məsələn, bu gün də filmə baxan adamlar deyirlər ki, Buğday niyə qılıncı atır, niyə qorxaq və cəsarətsizdir? Əvvəlcə ondan başlayaq ki, Buğday kimin oğludur? Babəkin. Buğdayın anası oğlunu çox ərköyün böyüdüb. Filmdə belə bir səhnə var idi. Buğday müəllimi olan Əzrəklə qalada qılınc döyüşdürür. Babək də yuxarıdan dayanıb bunlara baxır. Babək görür ki, Əzrək Buğdayla çox ehtiyatla döyüşür. Bu səhnə Babəki çox əsəbləşdirir. Babək onlara yaxınlaşıb, hirslə qılıncı alır və oğluna deyir ki, döyüşdə düşmən səninlə belə rəftar etməyəcək. Babək öz oğlu ilə döyüşür. Oğluna vurduğu zərbə nəticəsində Buğday yerə yıxılır. Ətrafda dayanıb bu səhnəni seyr edənlər gülür. Onların gülüşü Buğdayı qəzəbləndirir. Atasına hücum edir. Maraqlı səhnə idi. Bu səhnə filmdən çıxarıldı. Sonra döyüşlərin birində Babəki arxadan vurmaq istəyirlər. Bunu görən Buğday tez özünü yetirib, həmin ərəbi öldürür. Babək onu minnətdarlıq baxışları ilə seyr edir. Həmin səhnə də filmə düşmədi. Məhz minnətdarlıq rəmzi kimi Babək 30 min qoşunu oğlu Buğdaya həvalə edir. Amma Həmədanda Buğdayın sərkərdəlik etdiyi 30 min qoşunun məğlub olması onun günahından olmur. Ərazinin əlverişsiz olması baxımından Həmədana getməyə hamı etiraz edir. Dağda döyüşməyə öyrənən orduya düzənlikdə döyüşmək çətindir. Həmədan döyüşündə Əzrək Buğdayı aradan çıxarır ki, onu öldürməsinlər. Sonra bir səhnə var idi. Naxçıvanda İlandağın ətəyində çəkilmişdi. Buğday Həmədan döyüşündən sonra atın üzərində gəlir və Bəzz qalasına baxır. Babəkin yanına necə gedəcəyini düşünür. Sonra filmə düşməyən səhnələrdən biri Babəkin yanına Romadan elçilərin gəlməsidir. Onlara bir insanın 22 il ərəb xilafətinə qarşı belə əzmkarlıqla necə döyüşə bildiyi çox maraqlı gəlir. Ərəb xilafətinin 5 sərkərdəsini yox edib, duruş gətirib. Əla səhnə olsa da, ancaq həmin səhnəni çıxartdılar. Ümumiyyətlə, film indi gördüyünüz kimi başlamırdı. Əslində, "Babək" filmi 18 yaşlı Babək və Pərvinin səhnəsi ilə başlayırdı. Ağsaqqallar tanrıya yalvarırlar ki, onları bu zülmdən qurtarsın. Mikayıl Mirzənin oynadığı yüzbaşı obrazı insanlara zülm verir. Həmin səhnədə 18 yaşlı gənc Babək ağsaqqala yaxınlaşıb deyir ki, bizi bu bəladan kim qurtaracaq? Ağsaqqal deyir ki, onu tanrı göndərəcək. Sonra yüzbaşının kəndə hücum səhnəsi var. Kəndin bütün adamlarını qılıncdan keçirilər. Babək Pərvinə deyir ki, qaç və özü də vuruşaraq qaçır. Babəkin dönüşü 18 ildən sonra baş tutur. İndi filmdə gördüyünüz səhnə Babəkin 18 ildən sonra qayıdışıdır. Amma əvvəldə olan səhnələr kəsilib atıldı.
[[Rasim Balayev]]: Xəbər tutdum ki, “Babək” filmi çəkilir. Məni də sınaq çəkilişlərinə dəvət etdilər. Sınaqda bəyəndilər və filmə təsdiq olundum. Filmin çəkilişləri bir neçə aya qədər davam etdi, hardasa 1 ilə hazır oldu. Çəkilişlər əsasən Naxçıvanda, Ramana qalasında, kinostudiyanın pavilyonunda, Surxanıdakı “Atəşgah” məbədində aparılıb. Filmin Bəzz qalası çəkilişləri Naxçıvanla Culfa arasında olan məkanda lentə alınıb. Ekranda görünən Bəzz qalası əlində dekorasiya idi, quruluşçu rəssam Mayis Ağabəyov tərəfindən taxtadan hazırlanmışdı. O qədər dəqiqlik, ustalıqla tikilmişdi ki, dekorasiya olduğu hiss edilmirdi. Babəkin andiçmə, taxta çıxma mərasimi Suraxanıdakı Atəşgahda, Cavidanla qılınclaşması isə kinostudiyanın pavilyonunda ekranlaşdırılıb.<ref name ="rasim_balayev">[http://modern.az/articles/88835/1 “Babək”in KADRARXASI: Rasim Balayev baş rola görə verilən qonorardan narazı qalıb]</ref>
[[Şəkil:Babək (1979).jpg|thumb|left]]
[[Rasim Balayev]]: Bir neçə aktyorla birlikdə ippodroma, üzgüçülüyə, qılıncoynatma məşqlərinə gedirdik. Təxminən 2-3 ay məşqlərdə olduq. Əsasən atla bağlı problemlərim olurdu. Bir neçə dəfə atdan yıxılmışdım deyə, zədələnmişdim. Elə indi də onun əziyyətini çəkirəm. Belimdə ağrılar çox olur, həkimə müraciət edəndə deyirlər ki, zərbə almısan. Zərbə almağım da ancaq atdan yıxılanda olub, cavan olanda hiss etməmişəm. Yaş da, zədələr də indi öz sözünü deyir. Həm ağır film olduğundan, həm də bu qədər çox insan cəlb edildiyindən ekstremal vəziyyətlər çox yaranırdı. Bir də görürdün ki, ani olaraq aktyor qılıncı səhv vururdu, gedib digərinin çiyninə, qoluna, ayağına dəyirdi. Yaralananlar, atdan yıxılıb beli sərpən, qılıncla əlini kəsənlər çox olurdu. Bir dəfə belə halı mən də yaşadım. Az qalmışdı ki, rəhmətlik Şahmarın başını qılıncla yarım. Onda yaxşı qurtardıq.
Nəinki mən, ata minən istənilən aktyorun atdan yıxılmağı bir yana, qılıncdan aldğımız zədələr, isti hava şəraiti dözülməz idi. Hətta bir dəfə atın özü yıxıldı, ayaqları sındı, onu Naxçıvanda sərhədi qoruyan itlərə yedizdirdilər. Nizə, qılınc tutmaqdan əllərim qabar bağlamışdı. Ənvər Həsənovla (Tərxan) mənim əynimdəki geyimlər donuz dərisindən hazırlanmışdı. Əynimizdəkilər qılınc-qalxanla birlikdə 30 kiloqramdan çox idi. Situasiyadan asılı olaraq heç cür alınmayan səhnələrimiz olurdu. Bu, demək olar ki, bütün filmlərdə olan şeylərdir. “Babək”in hər bir epizodu mənim üçün çətin idi. Çünki, dərin psixoloji rolu canlandırırdım, əsəb, stress, fərqli oyun tərzi tələb edən obraz idi. Ona görə də həmişə ağır olurdu, özümü səfərbərliyə alırdım. Mənim üçün çətin idi.<ref name ="rasim_balayev">[http://modern.az/articles/88835/1 “Babək”in KADRARXASI: Rasim Balayev baş rola görə verilən qonorardan narazı qalıb]</ref>
[[Rasim Balayev]]: Aktyor heyətinə söz ola bilməzdi. Amaliya Pənahova, Ənvər Həsənov, Şahmar Ələkbərov və başqaları hamısı işinin öhdəsindən layiqincə gəlməyi bacarırdı. Filmdəki pəhləvanlar Qırğızıstandan gəlmişdi, xüsusi tryukları həyata keçirirdilər. Babəkin oğlu rolunda çəkilən körpə uşaq filmin direktoru Tələt Rəhmanovun qohumu idi. Yenicə anadan olmuşdu. Babəkin oğlunu qucağına aldığı səhnə kinostudiyanın pavilyonunda lentə alınıb. Yadıma düşmüşkən deyim ki,Tələt Rəhmanov dünyasını dəyişəndə yoldaşlarla birlikdə başsağlığına getmişdik. Məclisdə gələnlərə çay verilirdi. Bir cavan uşaq mənə də çay verdi. Dedilər ki, bu oğlan tanış gəlir sənə? Dedim, yox. Bildirdilər ki, “Babək” filmindəki balaca oğlundur. İllər sonra tanımağım, əlbəttə, mümkün deyildi, mən onu körpə ikən görmüşdüm.<ref name ="rasim_balayev">[http://modern.az/articles/88835/1 “Babək”in KADRARXASI: Rasim Balayev baş rola görə verilən qonorardan narazı qalıb]</ref>
[[Rasim Balayev]]: Səhər saat 6-dan axşam saat 11-ə qədər çəkiliş meydanında olurduq. Hamı səhər tezdən durub hazırlaşırdı. Bizi də hazırlaşdırırdılar. 5-6 nəfər kostyumer 3-4 min adamı geyindirirdilər. Bu, saatlar alırdı. Hər şey çətin idi. Camaat hazır olanda bizi də çəkiliş meydanına gətirirdilər. Xüsusi rejim, qayda-qanun, hərənin öz vaxtı vardı. 4-5 min adamı bir yerə cəm edib film çəkmək elə-belə baş tutan iş deyildi. Təsəvvür edin ki, 50 dərəcə istidə atların alnını yaş dəsmalla bağlayırdılar ki, gün vurub öldürməsin. Bir də görürdün ki, başımızda olan mis dəbilqələr istidən qızıb, başımızı yandırırdı. İstinin təsirindən dəhşətli ağrılar olurdu deyə, fürsət düşən kimi dəbilqələri çıxarırdıq. Babəkin qoşunu ilə hücuma keçdiyi kadrda arxasınca 400-500 döyüşçü gedirdi. O vaxt indiki kimi mobil telefonlar, müxtəlif vasitələr yox idi. Ona görə də müxtəlif işarələrdən istifadə edilirdi. Məsələn, fişəng bir dəfə atılanda “gəlin” deyilirdisə, ikinci fişəngdə dayanmalı idik. Amma olurdu ki, ikinci atılan fişəng eşidilmirdi. Zarafat deyildi, o boyda adamın səs-küyü, izdiham. “Stop” deyib çəkilişi saxlayırdılar. O qədər adam yenidən geri qayıdırdı, yenidən həmin vəziyyəti alırdıq. Naxçıvan rəhbərliyi xüsusi maşınlar ayırmışdı, yemək, su gətirirdilər. İsti olduğundan suya tələbat da çox idi.<ref name ="rasim_balayev">[http://modern.az/articles/88835/1 “Babək”in KADRARXASI: Rasim Balayev baş rola görə verilən qonorardan narazı qalıb]</ref>
[[Rafiz İsmayılov]]: Getdim çəkilişə baxmağa, gördüm nahar səhnəsi çəkilir. Rasim Balayevin qarşısında yeməklər və onların arasında pomidor da var. Mən də Mayisə dedim ki, axı o dövrdə pomidor yox idi. Və bu müdaxilədən sonra Mayis həqiqətən də bunu təsdiqlədi və pomidor kadrdan yığışdırıldı. Pomidor Bakıya 1912-ci ildə gəlib”.<ref>[http://apa.tv/cast/89/16741 Rafiz İsmayılov: “Ümid edirəm ki, dünya yenə də Azərbaycan kinosundan danışacaq”]</ref>
[[Şəkil:Babək (1979)(Rasim Balayev).jpg|thumb|right|[[Rasim Balayev]] Babək rolunda]]
[[Rasim Balayev]]: “Babək” çəkiləndə rəhmətlik Ənvər Məmmədxanlı bəzi məqamlarla razı deyildi, ancaq rejissor Eldar Quliyev onun dediklərini qəbul etmədi. O da inciyib çəkiliş meydançasından getdi. O, istəmirdi ki, Babək arvad sözüylə başçı olsun. Filmdə belə bir məqam var, Amaliya qıza deyir ki, Babəki Babək eləyən mənəm! Ənvər Məmmədxanlı buna razı deyildi. Acıq elədi, getdi. Çox qürurlu adam idi. Mənə belə gəlir ki, filmlər, xüsusilə də tarixi filmlər hadisə tələb eləyir.<ref name ="babək">[http://kulis.lent.az/news/17386 Rasim Balayev: “Babək”də atdan yıxılmışdım, indi ağrıyıram”]</ref>
[[Rasim Balayev]]: Babəkin oğlu ilə vidalaşma səhnəsində mən o göz yaşlarını filmə özüm əlavə elədim. Ssenaridə yox idi. Birinci gün ağlaya bilmədim. Süni damcı-filan da qəbul eləmədim. İstədim, təbii olsun hər şey. Eldar Quliyevə dedim, mənə bir günlük icazə ver, içimdə boşluq hiss edirəm. O vaxt kinostudiya təsərrüfat hesabla müəssisə idi və çəkilişin metrajına uyğun bankdan maaş götürürdülər. Yəni, işi saxlamaq olmazdı. Pavilyonda da dekorasiya vida səhnəsi üçün qurulmuşdu. Amma Eldar məni bir aktyor kimi başa düşdü və icazə verdi. Səhəri gün gəldim və oynadım. Deyirdilər, Babək ağlamasın. Dedim, o həm də atadır axı. Nə olsun oğlundan inciyib, nə olsun onu qovub.<ref name ="babək">[http://kulis.lent.az/news/17386 Rasim Balayev: “Babək”də atdan yıxılmışdım, indi ağrıyıram”]</ref>
==Çəkilişlərdən sonra==
Film 1-ci kateqoriya almışdır.
Filmin bir il ərzində 35 milyon tamaşaçısı olub.
Film 60-a yaxın ölkə tərəfindən alınmışdır.
== Maraqlı faktlar ==
Xəlifə Möminin yataq səhnəsində Quran oxunur. Eyni müəzzin səsini biz rejissorun "[[Bir cənub şəhərində (film, 1969)|Bir cənub şəhərində]]" filmində də eşidirik.
Filmin bəstəkarı Polad Bülbüloğlu rejissorla onun 7 filmində işləmişdir.
Rejissor Eldar Quliyev atası bəstəkar Tofiq Quliyevlə heç bir filmdə birgə işləməyib.
Filmin azərbaycan dilində olan versiyasında, sonda Babəkin məşhur "Mən həmişə səninləyəm, Azərbaycanım" replikası filmin rus dilində olan versiyasında "Ey insanlar, mən həmişə sizinləyəm. Eşidirsinizmi?" kimi səsləndirilib.
[[Aydın Kazımzadə]]: "Babək" filmindən söz düşmüşkən, vaxtilə Gündüzün atası Şəmsəddin müəllim "Babək" kinossenarisini yazmışdı. Filmin quruluşu rejissor Hüseyn Seyidzadəyə tapşırılmışdı. Lakin Moskvadakı məsul kino işçiləri filmin çəkilişinə icazə vermədilər. Bir çox illər keçəndən sonra "Babək" tamamilə başqa ssenari üzrə çəkildi.<ref>[http://anl.az/down/meqale/sherq/2011/iyun/el17.htm Azərbaycanın ilk nağıl cəngavəri - Gündüz Abbasov]</ref>
== Filmin heyəti ==
=== Film üzərində işləyənlər ===
:'''Ssenari müəllifi:''' [[Ənvər Məmmədxanlı]]
:'''Quruluşçu rejissor:''' [[Eldar Quliyev]]
:'''Quruluşçu operator:''' [[Rasim İsmayılov]]
:'''Quruluşçu rəssam:''' [[Mayis Ağabəyov]]
:'''Bəstəkar:''' [[Polad Bülbüloğlu]]
:'''Səs operatoru:''' [[Akif Nuriyev]]
:'''Dirijor:''' [[Rauf Abdullayev]]
:'''Rejissor:''' [[Akif Rüstəmov]]
:'''Operator:''' [[Yuri Varnovski]]
:'''Montaj edən:''' [[Tamara Nərimanbəyova]]
:'''Qrim edən:''' M. Rojkov
:'''Geyim rəssamı:''' [[Tahir Tahirov]]
:'''Quraşdırılmış səhnələrin operatoru:''' [[Rasim İsmayılov]]
:'''Məsləhətçi:''' [[Ziya Bünyadov]] (tarix elmləri doktoru), [[Mark Qorelik]] (sənətşünaslıq elmləri namizədi)
:'''Redaktor:''' [[Cəmil Əlibəyov]], [[Əhmədağa Qurbanov]], Q. Qəhrəmanova
:'''Filmin direktoru:''' [[Tələt Rəhmanov]], [[Leonid Leşberq]]
:'''Rejissor assistenti:''' [[Vaqif Əsədullayev]] (titrlərdə yoxdur)
=== Rollarda ===
{{Siyahı sütunlarla|3|[[Rasim Balayev]] — [[Babək əl-Xürrəmi]]<ref name ="Aydın Kazımzadə">Aydın Kazımzadə. Azərbaycan kinosu - 1 (filmlərin izahlı kataloqu (1898-2002)). Bakı: 2003, səh.101. </ref><br/>[[Həsənağa Turabov]] — [[Afşin]]<br/>[[Amaliya Pənahova]] — Zərnisə<br/>[[Tamara Yandiyeva]] — Pərvin<br/>[[Şahmar Ələkbərov]] — [[Cavidan]]<br/>[[Məmməd Verdiyev]] — Buğday (Buqday kimi)<br/>[[Hamid Azayev]] — Əzrək<br/>[[Ənvər Həsənov]] — Tərxan<br/>[[Hamlet Xanızadə]] – Xəlifə Mötəsim<br/>[[Hacımurad Yegizarov]] – Xəlifə Məmun<br/>[[Səməndər Rzayev]] – [[Məhəmməd ibn Bəis|İbn Bəis]]<br/>Hacı Xəlilov – İbn Boyat<br/>[[Ramiz Məlikov]] – [[Səhl ibn Sumbat]]<br/>[[Eldəniz Rəsulov]] – Azin<br/>[[Muxtar Maniyev]] – İbn Muaz<br/>[[Əliabbas Qədirov]] – Fəzl<br/>[[Bahadur Əliyev]] – Divdad<br/>[[Mikayıl Mirzə]] – Minbaşı<br/>Yaşar Məmmədov – Əbu İmran<br/>[[Gündüz Abbasov]] – Pərvinin atası<br/>İ. Kərimov<br/>[[Elxan Əhədzadə]]-igid Barsis<br/>[[Rafiq Əzimov]] – mirzə<br/>[[Fateh Fətullayev]] – əyan<br/>Ağaəli Əliyev<ref name ="babek">[http://www.kino-teatr.ru/kino/movie/sov/335/titr/ БАБЕК (1979)]</ref><br/>[[Süleyman Ələsgərov (aktyor)|Süleyman Ələsgərov]] (S. Ələsgərov kimi) – əyan<br/>[[Məmməd Əlili]] — əyan<br/>[[Əli Zeynalov]] – əyan<br/>Əhəd Əsgərov<ref name ="babek">[http://www.kino-teatr.ru/kino/movie/sov/335/titr/ БАБЕК (1979)]</ref><br/>A. Rüstəmov<br/>Q. Məstanov<br/>Osman Həqqi – İbn Bəisin toyundakı qonaq<br/>Q. Novruzov<br/>Ələsgər Əsgərov<ref name ="babek">[http://www.kino-teatr.ru/kino/movie/sov/335/titr/ БАБЕК (1979)]</ref><br/>R. Məmmədov<br/>R. Fərruxov<br/>[[Gümrah Rəhimov]] – yaraqlı<br/>İ. İbrahimov<br/>Sədaqət Zülfüqarova – sakin<br/>[[Süsən Məcidova]] – dayə<br/>[[Nəcibə Behbudova]] – dayə<br/>[[Əliheydər Həsənzadə]] – saray əyanı}}
=== Filmi səsləndirənlər ===
:[[Həsən Məmmədov]] - Xəlifə Məmun ([[Hacımurad Yegizarov]]) (titrlərdə yoxdur)
:[[Elxan Ağahüseynoğlu]] - Yaraqlı ([[Gümrah Rəhimov]]) (titrlərdə yoxdur)
:[[Sadıq Hüseynov]] - Pərvinin atası ([[Gündüz Abbasov]]) (titrlərdə yoxdur)
:[[Sona Mikayılova]] - Pərvin ([[Tamara Yandiyeva]]) (titrlərdə yoxdur)
:[[Pərviz Bağırov]] - Buğday ([[Məmməd Verdiyev]]) (titrlərdə yoxdur)
:[[Həsən Əbluc]] - İgid Baxsis ([[Elxan Əhədzadə]]) (titrlərdə yoxdur)
:[[Tariyel Qasımov]] - Tərxan ([[Ənvər Həsənov]]) (titrlərdə yoxdur)
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
<references/>
== Mənbə ==
*B. Nəbiyev. "Babək". "Kommunist" qəzeti. 22 may 1980-ci il.
*"Bakı" qəzeti. 3 may 1981-ci il.
*Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. [[Sergey Yutkeviç|С. И. Юткевич]]; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 13.
"Bakı" qəzeti. 3 may 1981-ci il.
*Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. [[Sergey Yutkeviç|С. И. Юткевич]]; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 16; 34; 154; 222.
*Eldəniz Quliyev, Canalı Mirzəliyev. Rasim Balayev. Bakı: 1999, səh. 58.
Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. [[Sergey Yutkeviç|С. И. Юткевич]]; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 13.
*"Mən və sən" qəzeti. 10 dekabr 1999-cu il.
*Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 180; 196-201; 268; 271.
Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. [[Sergey Yutkeviç|С. И. Юткевич]]; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 16; 34; 154; 222.
*Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: Azərbaycan. Ramiz Məmmədov. Kino. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi, 2007.- səh. 816.
Eldəniz Quliyev, Canalı Mirzəliyev. Rasim Balayev. Bakı: 1999, səh. 58.
"Mən və sən" qəzeti. 10 dekabr 1999-cu il.
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 180; 196-201; 268; 271.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: Azərbaycan. Ramiz Məmmədov. Kino. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi, 2007.- səh. 816.
==Həmçinin bax==
[[Azərbaycan filmlərinin siyahısı]]<br/>
[[1979-cu ilin Azərbaycan filmləri]]<br/>
[[1970-ci illər Azərbaycan filmlərinin siyahısı]]
{{Eldar Quliyevin filmləri}}
{{Vikisitat}}
== Xarici keçidkeçidlər ==
[https://www.youtube.com/watch?v=4YbcQFkLC8Y Filmi izlə]<br/>
[ Filmin musiqiləri (video)]<br/>
[ Filmin musiqiləri (audio)]
==Filmin musiqisimusiqiləri==
{| class="wikitable" style="font-size: 100%"
|-
|[[Şəkil:Babək (film, 1979)(musiqi-1).ogg|left|thumb|Musiqi-1]]
|[[Şəkil:Babək (film, 1979)(musiqi-2).ogg|left|thumb|Musiqi-2]]
|[[Şəkil:Babək (film, 1979)(musiqi-3).ogg|left|thumb|Musiqi-3]]
|[[Şəkil:(musiqi-1).ogg|left|thumb|Musiqi-1]]
|-
|
|
|
|
|-
|}
[[Şəkil:Babək (film, 1979)(musiqi-1).ogg|left|thumb|Musiqi-1]]
[[Şəkil:Babək (film, 1979)(musiqi-2).ogg|left|thumb|Musiqi-2]]
[[Şəkil:Babək (film, 1979)(musiqi-3).ogg|left|thumb|Musiqi-3]]
[[Kateqoriya:Şəxslər haqqında filmlər]]
[[Kateqoriya:Babək Xürrəmi haqqında filmlər]]
[[Kateqoriya:1979-cu il filmləri]]
[[Kateqoriya:1979-cu ilin Azərbaycan filmləri]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan filmləri]]
[[Kateqoriya:AzərbaycanBabək SSRXürrəmi filmlərihaqqında filmlər]]
[[Kateqoriya:Bioqrafik filmlər]]
[[Kateqoriya:Döyüş filmləri]]
[[Kateqoriya:Müharibə filmləri]]
[[Kateqoriya:Tarixi filmlər]]
[[Kateqoriya:Eldar Quliyevin filmləri]]
[[Kateqoriya:Orta əsrlər haqqında filmlər]]
[[Kateqoriya:Naxçıvanda çəkilən filmlər]]
[[Kateqoriya:Abşeronda çəkilən filmlər]]
[[Kateqoriya:Bakıda çəkilən filmlər]]
| 