Zübeyr adaları: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 6:
Ən böyük [[ada]] cavan adalardan biri olan Zübeyrdir. Digər cavan adalar- Mərkəzi Pik, Saba, Xeykok və Sədl. Sədl adasında tarixi dövrlərdə püskürmələr baş vermişdir.
 
Vulkan şimal-şimal-qərbdən cənub-cənub-şərqə doğru olan [[rift]] xətti üzərində yaranmışdır. Bu bir müddət partlayış püskürmələri ilə başladı, sonra [[dəniz]] [[Eroziya|eroziyasının]] baş verdiyi bir dövrdə susma dövrü yaşandıyaşadı. Bununla yanaşı, hər iki dövr və [[Effuziya|effuziv]] püskürmə fəaliyyəti nəticəsində hazırda mövcud olan Stak və Bərrən adaları qrupu yarandı. Bu [[Püskürmə süxuru|püskürmə]] dövrü müəyyən tarixi dövrlərə qədər davam etdi.
 
== Tarixi vulkan püskürmələri ==
Sətir 14:
 
=== 2011-2012-ci illər ===
Dəniz yatağında 19 [[dekabr]] [[2011]]-ci ildə [[Vulkan püskürməsinin tipləri|vulkanik püskürmə]] baş verdi. Peyk görüntüləri dənizdə bir ləkə olduğunu göstərdi. Balıqçılar da dənizdən 30 metr yüksəklikdə olan lava fəvvarəsinin olduğunu bildirdilər. Sualtı püskürmə Xeykok və Ragid adaları arasında yeni bir ada yaratdı. HavayaPüskürmələr havaya atılan su, [[buxar]] və [[kül]] tökülməsinətökülmələrinə səbəb olan SurtseyanSəth vulkanı fəaliyyətifəaliyyətini yaratmışdır.<ref> [http://earthobservatory.nasa.gov/IOTD/view.php?id=76801 Nasa picture]</ref><ref>[http://www.thestatecolumn.com/science/earths-newest-island-emerges-from-depths-of-the-red-sea/ Earth’s newest island emerges from depths of the Red Sea][https://web.archive.org/web/20120107152548/http://www.thestatecolumn.com/science/earths-newest-island-emerges-from-depths-of-the-red-sea/ Archived] January 7, 2012, at the Wayback Machine.</ref><ref>Israel, Brett (December 28, 2011). [http://www.livescience.com/31004-red-sea-volcanic-island.html "New Island Rises in the Red Sea"]. ''LiveScience.com''. Retrieved 2015-07-31.</ref>
 
12 [[12 yanvar]] [[2012]]-ci il tarixindən etibarən təxminən 530 m-dən 710 m-i keçən yeni ada yaranmış və püskürməyə başlamışdır. Bu ada Şolan adasıdır.
 
[[15 yanvar]] [[2012|2012-]]<nowiki/>ci il peyk fotoşəkilləri püskürmənin dayandığını və yeni yaranmış adanın olduğunuartıq geridə qaldığını göstərdi.<ref> [http://earthquake-report.com/2011/12/29/surtseyan-eruption-along-the-coast-of-yemen-forms-a-new-island-today-eruption-cloud-stain/ Surtseyan eruption along the coast of Yemen forms a new island – January 15 new ALI satellite image]</ref> [[Fevral15 fevral|Fevralın]] 15-də]] çəkilmiş peyk fotoşəkli yeni adada vulkan gölünün yarandığını göstərdi.
 
=== 2013-cü il ===
[[28 sentyabr]] [[2013]]-cü ildə [[2011]]-[[2012]]-ci illərin püskürmə sahəsininsahəsindən cənub-qərb hissəsindəqərbdə yeni bir vulkan püskürməsi baş verdi. Bu püskürmə suyun rənginin dəyişilməsinə və böyük buxar püskürülməsinə səbəb oldu. Alimlər hesab edirlər ki, püskürmə səthdən 100 m-ə qədər dərinlikdə baş vermişdir. Yeni bir səth vulkanı fazasının olması mümkündür.<ref> [http://www.volcanodiscovery.com/volcano-activity/news/37486/Volcanic-activity-worldwide-29-Sep-2013-Sakurajima-Jebel-Zubair-Etna.html Volcanic activity worldwide 29 Sep 2013: Sakurajima, Jebel Zubair, Etna (Volcano Discovery, Sep 29, 2013)]</ref> Ərazidəki proses [[oktyabr]] ayına qədər davam etdi və böyük bir buxar kütləsi peyk şəkilləri və yerli əhalinin çəkdiyi videolarla təsdiqləndi.<ref> [http://www.volcanodiscovery.com/zubair/news/37568/Jebel-Zubair-volcano-Red-Sea-Yemen-activity-update.html Jebel Zubair volcano (Red Sea, Yemen) activity update (Volcano Discovery, Oct 2, 2013)]</ref><ref> [http://www.volcanodiscovery.com/zubair/news/37881/Jebel-Zubair-volcano-Red-Sea-Yemen-activity-update.html Jebel Zubair volcano (Red Sea, Yemen) activity update, Oct 11, 2013]</ref> [[Oktyabr]] ayının sonlarında [[Okean|okeanda]]dənizdə yeni bir ada yarandı.<ref> [http://www.volcanodiscovery.com/zubair/news/38499/Jebel-Zubair-Red-Sea-Jemen-new-island-current-volcanic-activity-unknown.html Jebel Zubair (Red Sea, Yemen): new island, current activity unknown (Volcano Discovery, Nov 3, 2013)]</ref> Bu ada Cədid adası adlandırıldı. Adanın [[2011]]-ci ildə yaranan Şolan adasının davamı olduğu bildirildi.<ref>Oskin, Becky; SPACE.com (May 30, 2015).  [http://www.scientificamerican.com/article/red-sea-parts-for-2-new-islands "Red Sea Parts for 2 New Islands"]. ''Scientific American''. Retrieved 2015-07-31.</ref> [[2016]]-cı ilin yayında peyk fotoşəkillərində hər iki ada artıq görünmürdü.
 
Bu ada Cədid adası adlandırıldı. Adanın [[2011]]-ci ildə yaranan Şolan adası olduğu bildirildi.<ref>Oskin, Becky; SPACE.com (May 30, 2015).  [http://www.scientificamerican.com/article/red-sea-parts-for-2-new-islands "Red Sea Parts for 2 New Islands"]. ''Scientific American''. Retrieved 2015-07-31.</ref> [[2016]]-cı ilin yayında peyk fotoşəkillərində hər iki ada artıq görünmürdü.
 
== Qonaqları cəlbetmə ==