Zəlilər: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 24:
[[Azqıllı qurdlar]] sinfinin xarakterik əlaməti hesab olunan seyrək “qıl” örtüyü bunların ən primitiv qədim nümayəndələrində az da olsa rast gəlinir. Bədən [[seqment]]lidir və ya ayrı –ayrı həlqələrdən (tipə xas olan əlamət) ibarətdir. Azqıllı qurdlardan fərqli olaraq bunlarda iki cür seqmentləşmə ayır edilir: [[xarici]] (və ya yalançı ) və [[daxili]] (və ya əsl) seqmentləşmə.
 
Azqıllı qurdlardan fərqli olaraq bütün zəlilərdə əsl seqmentlərin sayı sabitdir – [[ibtidai zəlilərdə]] ({{lang-la|Acanthobdellida}}) 30 ədəd, əsl zəlilərdə ({{lang-la|Euhirudinea}}) isə 33 ədəddir. Bədəndə aydın seçilən baş və anal pərləri yoxdur. Bunun əvəzində onların bədəninin ön və arxa nahiyələrində [[sormac]] adlanan xüsusi törəmə vardır. [[Ön sormac]] qidalanmağa, arxa sormacla birlikdə isə həm də yapışmağa və hərəkətə xidmət edir. Zəlilərin dünya miqyasında 400 növü, Respublikamızın [[su tutarlar]]ında isə cəmi 15 növü məlumdur. Düzdür Azərbaycanda indiyə qədər zəlilərin növ tərkibinin, onların yayılmasının, miqdarının və s. öyrənilməsi istiqamətində xüsusi tədqiqat işləri aparılmamışdır . Yaşam tərzinə ən uyğun ərazi olan Sabirabad rayonunda yetişdirilib bala alınması həyata keçirilir . Qeydə alınan bu zəli növləri də [[hidrobioloji]] tədqiqatlarda qeydə alınan növlərdir. Tədqiqatçılar zəlilər sinfini iki yarımsinfə:
#[[Qədim zəlilər]] ({{lang-la|Archihirudinea}})
#[[Əsl zəlilər]] ({{lang-la|Euhirudinea}}) yarımsiniflərinə bölürlər.
Sətir 31:
 
Hazırda bu növün 3 forması ayırd edilir: 1. [[H.medicinalis officinalis]] ([[aptek tibb zəlisi]]), 2. [[H.m.medicinalis]] ([[müalicəvi tibb zəlisi]]), 3. [[H.m. orientalis]] ([[şərq tibb zəlisi]]). Qeyd olunan bu formalar [[Hirudo medicinalis]] növünün biri- birinə çox yaxın olan 3 forması olub, biri-birilə maneəsiz olaraq uğurla çarpazlaşaraq sağlam və döllü nəsil verirlər. Hər 3 forma tibbdə geniş istifadə olunur. Bu formaların arasında isə özünün aqressivliyi, acgözlüyü və fəallığı ilə ''H.m.orientalis'' seçilir. İndiyə qədər ölkəmizin su tutarlarından qeydə alınan tibb zəlilərini Hirudo medicinalis adı altında verirdilər.
Tibbi zəli yetişdirilməsi Sabirabad rayonundaHal dahahazırda əlverişlidir.Sabirabad Halrayonun ərazisindəki hazırda 12 hektarlıq ərazidətorpaq sahəsində Baxşəliyev Balakişi Baxşəliyevfamil oğlu tərəfindən yetişdirilib bala alınır.
 
== Zəlinin xarici quruluşu ==