Pablo Pikasso: Redaktələr arasındakı fərq

'''Pablo Ruiz PikassoPikaso''' ([[İspan dili|isp.]] ''Pablo Ruiz Picasso oxunuş'' ; [[25 oktyabr]] [[1881]], [[Malaqa]], [[İspaniya]] – [[8 aprel]] [[1973]], Müjen, [[Fransa]]), tam adı ''Pablo Dieqo Xose Fransisko de Paula Xuan Nepomuseno Mariya de los Remedios Sipriano de la Santisima Trinidad Martir Patrisio Ruiz i PikassoPikaso'' ([[İspan dili|isp.]] ''Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Martyr Patricio Ruíz y Picasso'') — [[ispanlar|ispan]] rəssamı, heykəltəraşı, qrafiki, keramisti və dizayneri, [[XX əsr]] [[incəsənət]]inin ən tanınmış şəxsiyyətlərindən biri. [[Jorj Brak]]la birlikdə üçsəthli cismin orijinal tərzdə bir yerdə yerləşdirlimiş səthlər sırası kimi təsvir edildiyi [[kubizm]] cərəyanının banisidir.

PikassoPikaso uşaqlığından gəncliyinədək realistik tərzdə rəsmlər çəkməklə əsrarəngiz incəsənət bacarığı nümayiş etdirib. XX əsrin ilk onilliyində yeni mülahizələri, texnikaları və düşüncələri ilə təcrübə apardığından onun incəsənətdə istiqaməti dəyişmişdir. PikassonunPikasonun yaradıcılıq bacarığı özünü rəssamlıq, heykəltəraşlıq və dizaynla yanaşı, digər çoxsaylı təsviri və tətbiqi-incəsənət sahələrində də göstərirdi. PikassonunPikasonun yaradıcılıqda çevriliş etmiş nailiyyətləri ona dünya şöhrəti və həyatı boyu sərhədsiz uğurlar gətirmişdir ki, bu da onu XX əsr incəsənətinin ən məşhur şəxsiyyəti edib.

PikassoPikaso rəssamlığa çox erkən yaşlarında başlamışdır. İlk rəssamlıq dərslərini isə rəsm müəllimi olan atası Xose Ruisdən almış və tezliklə bu sənətə mükəmməl yiyələnmişdir. 8 yaşında ikən özünün ilk ciddi əsəri olan "Pikador"u yaradır və bunu bütün ömrü boyu özü ilə saxlayır. PikassoPikaso [[1894]]-[[1895]]-ci illərdə La-Korunyada incəsənət məktəbində təhsil alır. [[1895]]-ci ildə Barselona incəsənət məktəbinə daxil olur. İlk əvvəl atasının adı - Ruiz Blasko adı ilə işləyir, lakin sonradan anasının soyadını - PikassonuPikasonu seçir. [[1897]]-ci ilin sentyabr ayında [[Madrid]]ə yollanan PikassoPikaso San-Fernand akademiyasına daxil olur.

PikassoPikaso [[Barselona]]ya [[1898]]-ci ilin iynunda dönür və burada "Els Quatre Gats" kafesində fəaliyyət göstərən rəssamlar cəmiyyətinə üzv yazılır. Onun ilk rəsm sərgisi məhz bu kafedə nümayiş etdirilir. O, Barselonada yaxın dostları olan Karlos Kasagemas və Jaim Sabarteslə tanış olur.

[[Şəkil:Juan Gris - Portrait of Pablo Picasso - Google Art Project.jpg|right|thumb|200px|PikassonunPikasonun portreti]]

[[1900]]-cü ildə PikassoPikaso dostu Kasagemasla Parisə yollanır. Pablo PikassoPikaso məhz burada [[impressionist]]lərin yaradıcılığı ilə tanış olur. Ömrünün bu illəri müxtəlif çətinliklərlə müşayiət olunur, dostu Kasagemasın intiharı isə gənc rəssamı dərindən sarsıdır. Məhz bu şəraitdə [[1902]]-ci ilin əvvələrində sonralar "mavi dövr" adlandırılacaq üslubda əsərlər işləməyə başlayır. PikassoPikaso bu üslubu [[1903]]-[[1904]]-cü illərdə [[Barselona]]ya dönüşündən sonra işləyir. Bu dövrə aid əsərlərində yoxsulluq, melanxoliyanın və kədərin xarakterik obrazları olan qocalıq və ölüm kimi mövzular açıq-aydın ifadə olunur, insanların hərəkətləri də çox yavaşıyıb ("Absent həvəskarı", 1901; "Görüş", 1902, "Gənc və Dilənçi qoca", 1903). Çünki, PikassoyaPikasoya görə dərdli adam daha səmimi olur. Rəssamın palitrasında mavi çalarlar üstünlük təşkil edir. İnsan iztirablarını əks etdirən PikassoPikaso bu dövr əsərlərində korlar, dilənçilər, əyyaşlar və fahişələri canlandırırdı. Onların bir qədər uzunsov bədənləri ispan rəssamı El Qrekonun əsərlərini xatırladırdı.

PikassoPikaso [[1904]]-cü ildə [[Paris]]də məskunlaşır. "Çəhrayı dövr" adlandırılacaq yeni mərhələ açılır. Bu illərdə "mavi dövrün" qəm və kədəri teatr və sirkin daha canlı obrazları ilə əvəzlənir. Rəssam əsərlərində çəhrayı-qırmızımtıl və çəhrayı-bozumtul çalarlara üstünlük verir. Əsərlərin personajlarına gəldikdə bunlar bir qayda olaraq sərsəri komediantlar, rəqqaslar və akrobatlar idilər. Bu dövr əsərləri sərsəri komediantların romantikadan məhrum olan faciəvi tənha həyatlarını əks etdirirdi ("Akrobat ailəsi meymunla", 1905).

Rənglərlə eksperimentlərdən və əhval-ruhiyyənin ötürülməsindən formaların analizinə keçən PikassoPikaso [[Pol Sezan|Sezanın]] birtərəfli interpretasiyası və Afrika heykəltaraşlığını yeni janra çevirir. [[1907]]-ci ildə [[Jorj Brak]]la görüşən PikassoPikaso [[naturalizm]] və incəsənətin təsviri-idrak funksiyasını inkar edən bədii cərəyan olan [[kubizm]]in əsasını qoyur.

PikassoPikaso formaların həndəsi bloklara çevrilməsinə xüsusi diqqət ayırır (''Horta de Ebroda fabrik'', [[1909]]), həcmləri artırır və sındırır (''Fernand Olivyenin porteri'', [[1909]]), onları müstəvi və səthlərə bölərək fəza boyu uzadır (''Kanveylerin portreti'', [[1910]]). PikassonunPikasonun rəsmlərində perspektiv itir, palitra monoxromluğa meyil edir. Kubizmin ilkin məqsədi ənənəvi üsullardan fərqli olaraq məkan və kütlənin ağırlıq hissini ifadə etmək olsa da, PikassonunPikasonun rəsmləri tez-tez anlaşılmaz müəmmalara aparıb çıxarır. Reallıqla əlaqəyə qaytımaq üçün isə PikassoPikaso və Brak əsərlərinə tipoqrafik şriftlər daxil edir, divar kağızı, qəzet parçaları, kibrit qutuları kimi elementlərdən istifadə edirlər. Onların əsərlərində bir qayda olaraq musiqi alətləri, tütün tənbəkisi və qutusu, notlar, araqla dolu şüşələr və bu kimi əsrin əvvələrində [[bohema]]ların həyat tərzinə xas olan atributlar üstünlük təşkil etməyə başlayır.

Kompozisiyalarda "kubistik kriptoqrafiya" – şifrələnmiş telefon nömrələri, evlər, sevgililərin adı, küçə adları yazılmış kağız parçaları, qəlyanaltılar meydana gəlir. Kollaj texnikası kubistik prizmaların kənarlarını daha böyük müstəvilərdə birləşdirir (''Gitara və skipka'', [[1913]]) və ya çox rahat və yumoristik tərzdə tapıntını büruzə verir (''Qızın portreti'', [[1914]]). "Sintetik" dövrdə təmkinli kompozisiyalarla koloritin harmonizasiyasına cəhd edilir. PikassonunPikasonun yaradıcılığında kubistik dövr onu Jorj Brakdan ayıracaq [[Birinci dünya müharibəsi]]nin başlanmasından az sonra bitir. Lakin buna baxmayaraq PikassoPikaso bir çox əsələrində bu üsluba yendən müraciət edir (''Üç musiqiçi'', [[1921]]).

* Pablo PikassoPikaso doğulan zaman onu ölü saymışdılar. Uşağın xilaskarı isə onun dayısı olur. Belə ki, masada uzanan körpəni görüb dayısı [[siqaret]] çəkir və tüstünü onun üzünə buraxırdı, sonra isə Pablo ağlamağa başlayır. Beləliklə, demək olar ki, siqaret çəkmə PikassonunPikasonun həyatını xilas edir.

* [[Mona Liza]] tablosu 1911-ci ildə oğurlandı. 2 il sonra yaradıldığı yer olan Florensiada tapıldı. Soyğunla əlaqədar sorğulananlar arasında məşhur rəssam Pablo PikassoPikaso da vardı

* [http://www.pablo-ruiz-picasso.net/ Pablo PikassonunPikasonun bioqrafiyası və işləri]