Qleyli-sarı torpaqlar: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
Bu'''Qleyli-sarı [[Torpaqtorpaqlar''' coğrafiyası|torpaq]]<nowiki/>lar [[Lənkəran rayonu|Lənkəran]] zonasında [[atmosfer]] və [[Qrunt suları|qrunt]] sularının yüksək rütubətləndirici sahələrində formalaşmışdırformalaşmış torpaq tipi. [[Yaz]]-[[payız]] mövsümlərində qrunt sularının dərinliyi 1 m-dəm çox olmur. [[Yay]] aylarında isə bu səviyyə 2,-2,5 m-lə əvəz olunur.
 
== Relyefi ==
Bu torpaqlar relyefin aşağı terraslarında və depressiya sahələrində əsasən dellüvial, allüvial-prolüvial [[Çay (coğrafiya)|çay]][[yarğan]]-[[bataqlıq]] çöküntüləri yayılmışdır<ref>Kovalyov P.V. Lənkəran vilayətinin torpaqları (rus dilində). Bakı,: 1966, 372 s.</ref>. Bu çöküntülərin tərkibi [[mürəkkəb]] olmaqla çox vaxt laylı quruluşa malik olur.
 
== Morfoloji əlaməti ==
Morfoloji təsvirdən göründüyü kimi ağır mexaniki tərkibə malik olub, podzollaşma və qleyləşmə profil boyu özünü göstərir. Bu, əsasən relyefdən daha çox asılıdır. çökək ərazilərdə qrunt sularının təsiri daha böyükdür. A1 horizontu boz, kəsəkvari-dənəvari, ot və ağac kökləri, qırmızı rəng seçilir, mexaniki tərkibi gillicəli, qalınlığı 0-11 sm; A2 horizontu daha çox açıq-boz, sıx köklər, qozvari-dənəvari, nisbətən yumşaq/, mexaniki tərkibi ağır gillicəli, qalınlığı 11-32 sm<ref>İ.Ə.Quliyev. Ümumi torpaqşünaslıq və torpaq coğrafiyası. Bakı: 2014., 235 s.</ref>; B1 horizontu sarı-qonur, güclü gilləşmə, şaquli çatlar, gilli, qalınlığı 32-46 sm; C1 daha tünd, qonur-[[Qəhvəyi şəkər|qəhvəyi]], gilli, rütubətli. Qalınlığı 85-97 sm; C2 horizontu sarı, rütubətli, karbonat yoxdur. Qalınlığı 97-170 sm.
 
== Genetik xüsusiyyətləri ==
Bu [[Torpaq coğrafiyası|torpaq]]<nowiki/>lardatorpaqlarda humusun miqdraı azdır. Orta hesabla 3,5-4% təşkil edir. Torpaq profili üzrə aşağı qatlara doğru humusun miqdarı azalır. Torpağı üst qatında azotun miqdarı 0,25-0,28 %-ə çatır. C\N nisbəti üst qatda 13,1-10,1 olduğu halda, profil aşağı hissələrində 5,0-9,0 kimi dəyişir. Humin [[turşu]]<nowiki/>sununturşusunun fulvo turşularına nisbəti 0,4-0,7-yə kimi aşağı düşür. Qleyli sarı torpaqların udma tutumunun miqdarı 23,9±4,4% təşkil edir. Udulmuş kationlar içərisində kalsium kationu üstünlüyü olub, udma tutumunun 60-75%-ni təşkil edir.
 
== Yarımtipləri ==
Təsvir olunan torpaqların tərkibi aşağıdakı yarımtiplərə ayrılır<ref>Məmmədova S.Z. Azərbaycanın Lənkəran vilayəti torpaqlarınnı ekoloji qiymətləndirilməsi və monitorinqi. Bakı: Elm, 2006, 369 s.</ref>:
# Qleyliqleyli sarı
# Psevdopodzollaşmışpsevdopodzollaşmış qleyli-sarı
# Qalıqqalıq karbonatlı qleyli-sarı
# Tamtam inkişaf etməmiş qleyli-sarı
 
== Xarici keçidİstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
* [http://gsaz.az/articles/view/81/ AZƏRBAYCAN TORPAQLARI]
 
== HəmçininXarici baxkeçidlər ==
* [http://gsaz.az/articles/view/81/ AZƏRBAYCANAzərbaycan TORPAQLARItorpaqları]
* [[Torpaq]]
 
== İstinad ==
 
[[Kateqoriya:Azərbaycan coğrafiyası]]
[[Kateqoriya:Torpaq tipləri]]