Çjen Xe: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 45:
=== Mənşəyi ===
[[Şəkil:滇池.jpg|thumb|Məşhur səyyahın uşaqlığı Kuanyanda [[Dyançi]] gölünün yaxınlığında keçmişdir]]
Gələcəyin Səyyahı doğulanda '''Ma Xe''' (馬 和) adını almışdır. O Kunyan qəzasının {{sfn| |Levathes|1996|pp=62—63}} {{sfn|Tsai|1996|p=154}}. Bu gün Kunyan qəzası (昆阳) Tszinin ([[:en:Jinning County|Jinning]])adlanır, lakin Kunyan (昆阳) adı qəza mərkəzində qorunmuşdur
Ma ailəsi Çində [[rəngligözlər|semu]] adlanan, monqolların zamanında Orta Asiyadan Çinə gələn və Yuan İmperiyası zamanı yüksək mövqeyə yiyələnən insanlardan idi. Çjen Xenin əcdadları da daxil olmaqla, semuların əksəriyyəti müsəlman idi (Ma adının da Məhəmmədin şəkildəyişmiş forması olduğu qəbul edilməkdədir). Yuan sülaləsinin süqutundan və Min sülaləsinin hakimiyyətə gəlişindən sonra onlar çinlilərin, əsasən də [[Huey xalqı|müsəlman çinlilərin]] içərisində assimlyasiyaya uğramışdılar<ref>{{Harvnb | Jonathan Neaman Lipman | 1998 | pp=32-41}}</ref>.
[[Şəkil:The Tomb Stone of Ma Hajji.jpg|thumb|left|Çjen Xenin atasının məzarı üstündə ucaltdığı xatrə tısbağası (müasir dövrdə inşa edilmiş pavilyonun içindədir)]]
Ma Xenin valideynləri haqqında çox məlumat yoxdur; burada əsas məlumat admiralın özünün əmri ilə atasının qəbrinin üstündə 1405-ci ildə ucaldılmış [[:zh:马哈只墓碑|steladan]] götürülür. Səyyahın atası Ma [[Hacı]] idi (1345—1381 və ya 1382. Levates Ma Hacının ölüm tarixi kimi [[1381]]-ci ili göstərir, lakin elə burada da stelanın mətnindən ölüm tarixini sitat göstərir ki, bu da ənənəvi təqvimə çevirəndə 12 avqust 1382-ci il tarixinə uyğun gəlir) (Həccə getməsi münasibətilə aldığı addır); onun arvadı Ven (温) soyadını daşıyırdı. Ailədə 6 uşaq olmuşdur, onlardan dördü oqız, ikisi oğlan idi. Böyük oğlanın adı Ma Xenmin, kiçiyin adı isə Ma Xe idi.
Çjen Xenin əcdadlarının Çinə gəliş yolları tam məlum deyil. Ailə xatirələrinə əsasən Ma Hacının atasının (yəni səyyahın babasının) adı da Ma Hacı idi və o [[Buxara]] şəhərindən gələrək [[Qubilay xan]]ın sərkərdəsi olmuş, Yunnan vilayətini tabeliyi altına almış [[Seyid Əcələddin Ömər]]in nəvəsi idi. Bu məlumatın əminliyi yoxdur, lakin qəbul etmək olar ki Manın əcdadları Yunnana həqiqətən monqollarla birlikdə gəlmişlər
Sətir 59:
Monqolların Mərkəzi və Şimali Çin ərazisindən qovulmasından Və Çju Yunçjan tərəfindən Min İmperiyasının əsasının qoyulmasından sonra Çinin cənub-qərbində yerləşən yunnan əyaləti hələ bir müddət də monqolların hakimiyyəti altında yaşamışdı. Ma Hacinin bu dövrdə Yuan sülaləsinin tərəfində Min sülaləsi ilə vuruşub-vuruşmadığı tam məlum deyildir, lakin onun bu müharibədə həlak olduğu dəqiq faktdır. Onun öldürülməsindən sonra oğlu əsir düşümüş və imperator Çju Yunçjanın oğlu, Yunnanın tabe edilməsi üçün hərbi əməliyyatlara rəhbərlik edən Çju Dinin xidmətinə girmişdi {{sfn|Levathes|1996|p=57—58}}.
Üç ildən sonra, 1385-ci ildə onu xədim etmişdilər
Belə qeyd edilir ki, vəliəhdin sarayına düşməklə Çjen xenin təhsil almaq baxımından bəxti gətirmişdi. Çünki o Pekinə deyil, Nankinə, imperator Çju Yunçjanın sarayına düşsəydi, onda tıhsil almaq imkanı olmayacaqdı. Bunun səbəbi o idi ki, imperator hərəmağalarına qarşı inamsızlıq duyurdu və onlara mümkün olduğu qədər az təhsil verilməsinin tərəfdarı idi.
Sətir 74:
{{əsas|Çjen xenin ekspedisiyası|Çjen Xenin donanması}}
[[Şəkil:Nanjing Treasure Boat - P1070982.JPG|thumb|Xəzinə gəmisinin Nankindəki xəzinə gəmiləri təmiri parkındakı modeli]]
Çjen Xe imperator qarşısındakı bütün xidmətlərinə görə Baş hərəmağası (taytszin) elan edildi, bu da məmurların dördüncü təsnifatına uyğun gəlirdi<ref
== Səyahətləri ==
| |||