Dərbənd: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 64:
== Etimologiya və digər tarixi adları ==
 
Dərbənd tarixi [[Azərbaycan]]ın qədim şəhərlərindən biridir, hazırda Dağıstan Respublikasının tərkibində yerləşir. Dərbənd ([[Fars dili|farsca]] '''دربند''') sözü [[Tat dili|tat]] və [[Fars dili|fars]] dillərində mövcud olan "''dər''" (qapı) və "''bənd''" (divar) köklərinköklərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir ki, bu da ''"dəmir bənd"'', ''"möhkəm, qorunmuş bir məntəqə"'' deməkdir.
 
Dərbənd ərazisinin bəlkə də ən qədim adı [[Çola|'''Çola''']]<nowiki/>dır. Sözün kökü [[Qafqaz dilləri|Qafqaz]], [[Nax-Dağıstan dilləri]]<nowiki/>ndən gəlir və mənası '''"divar"'''dır (məsələn [[Ləzgi dili|ləzgi]] və [[Tabasaran dili|tabasaran]] dillərində "''цал''" sözü "divar" deməkdir). Bu ad cürbəcür tarixi qaynaqlarda '''''Çola''''' və, böyük bir ehtimalla erməni dilindəki təlləfüzdən təsirlənərək, '''''Çora''''' və '''''Çor''''' olaraq qeyd edilmişdir. <ref name="azerall.info">[http://karabakh-doc.azerall.info/ru/azerpeople/ap042-12.php Тофик Мамедов - Кавказская Албания]</ref> Bu ad günümüzdə əsasən şəhərin müasir Qafqaz xalqlarındakı adlarında yaşayır, o cümlədən [[Tabasaran dili|tabasaranca]] ('''''Цали''' / '''Цалли''''' və ya '''''Цур''''', həmçinin ''Дербент'' və ''Шагьур'' (''yəni "şəhər"'')), [[Dargilər|dargicə]] ('''''Чулли''''' (''qaytaq ləhcəsində'') və ya '''''Чяли''''' (''akuşa ləhcəsində'')) və [[Lak dili|lakca]] ('''''Чурул''' /'' '''Чуруль''', həmçinin Дарбант).