Krekinq: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 5:
Krekinq prosesinin iki əsas növü vardır: termiki krekinq və katalitik krekinq.
▲ 2-7 Mpa təzyiqdə və 470-550 C^0-də aparılır. Proses yavaş gedir. Krekinq prosesində böyük molyar kütləli (C_10-C_20) karbohidrogenlər benzin fraksiyasına uyğun olan karbohidrogenlərə (C_5-C_10) parçalanır. Bu zaman şaxəsiz normal quruluşlu karbohidrogenlər əmələ gəlir. Krekinq prosesində əmələ gələn qazlara krekinq qzı, benzinə isə krekinq benzini deyilir. Krekinq qazının tərkibində olan doymuş və doymamış karbohidrogenlərdən üzvi sintezdə istifadə edirlər.
Krekinq benzininin tərkibində doymuş karbohidrogenlərlə yanaşı, doymamış karbohidrogenlər çox olduğundan, onun oktan ədədi yüksək və detonasiyaya davamlılığı birbaşa distillədən alınan benzininkindən artıqdır. Lakin belə benzin tərkibindəki doymamış karbohidrogenlərin oksidləşməsi və polimerləşməsi nəticəsində getdikcə qatranlaşır və ona görə saxlandıqda öz keyfiyyətini itirir. O yanan zaman mühərrikin müxtəlif hissələri çirklənə bilər. Bunun qarşısını almaq üçün belə benzinə ya antioksidləşdirici maddələr əlavə edilir, ya da tərkibindəki doymamış karbohidrogenlər hidrogenləşdirilir.
===== [[Katalitik krekinq]] =====
prosesi alümosilikat katalizatorlarının iştirakı ilə və nisbətən aşağı temperaturda (450-500〖 C〗^0) aparılır. Termiki krekinqdən fərqli olaraq katalitik krekinq xeyli sürətlə gedir, nəinki karbohidrogen molekullarının parçalanması, həm də onların izomerləşməsi, yəni normal quruluşlu karbohidrogenlərin şaxəli karbohidrogenlərə çevrilməsi reaksiyaları da gedir. Bu prosesdə doymamış karbohidrogenlər termiki krekinq prosesindəkindən az əmələ gəlir.
| |||