13:20, 9 iyun 2017 tarixindəki versiya redaktə CaNahid (müzakirə \| töhfələr) 648 redaktə Redaktənin izahı yoxdur ← Əvvəlki redaktə		14:59, 14 fevral 2018 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar 5.44.39.240 (müzakirə) Leksikonumuzda "motor" sözü yoxdur. "Mühərrik" sözü vardır. Teq: Vizual redaktor Sonrakı redaktə →
Sətir 1: '''~~Motor~~ Mühərrik yağları''' — [[porşen]]li və fırlanan daxiliyanma mühərriklərinin yağlanması üçün istifadə olunan yağlar. Təyinatından asılı olaraq yağlar dizel mühərrikləri üçün yağlara, benzin mühərrikləri üçün yağlara və hər iki növ mühərriklər üçün universal motor yağlarına bölünür. Bütün müasir ~~motor~~mühərrik yağları baza yağları və onların xassələrini yaxşılaşdıran aşqarlardan ibarətdir. ~~Motor~~Mühərrik yağları iş qabiliyyətinin temperatur məhdudiyyətinə görə yay, qış və bütün mövsümlər üçün nəzərdə tutulan yağlara bölünür. Baza yağı kimi müxtəlif özlülüyü olan distillə komponentləri, qalıq komponentləri, distillə və qalıq komponentlərinin qarışığı, eləcə də sintetik məhsullardan (poli-alfa-olefinlər, alkylbenzollar, mürəkkəb efirlər) istifadə olunur. Mövsüm yağlarının əksəriyyəti aşağı özlülüklü əsasları makropolimer aşqarlarla qatılaşdırmaq vasitəsilə alınır. ~~Motor~~Mühərrik yağları baza yağının tərkibinə görə sintetik, mineral və qismən sintetik yağlara ("yarısintetik" mineral və sintetik komponentlərin qarışığı) bölünür. == Tarix == Dünyada ən birinci motor yağı 1873-cü ildə amerikalı həkim Con Ellis tərəfindən patentləşdirilmişdi. Ellis xam neftin xassələrini tibbi məqsədlər üçün tədqiq edərkən xam neftin yaxşı yağlayıcı xassələrə malik olduğunu aşkar etmişdi. Ellis eksperimental mayeni buxar mühərriyinin ilişmiş qapağına tökmüş və nəticədə qapaqlar daha rahat hərəkət etməyə başlamış və Con Ellis dünyada ilk ~~motor~~mühərrik yağı brendini - '''Valvoline''' qeydiyyatdan keçirmişdir. == ~~Motor~~Mühərrik yağlarına qoyulan ümumi tələblər == [[Şəkil:Motoroilchange.jpg\|thumb\|right\|300px\|Avtomobil üçün istifadə olunan ~~motor~~mühərrik yağı.]] ~~Motor~~Mühərrik yağı mühərriyin mühüm elementidir. Yağ yalnız xassələrinin mühərriyin yağlayıcı sistemində onun məruz qaldığı termiki, mexaniki və kimyəvi təsirlərə uyğun olduğu halda funksiyalarını uzun müddət və etibarlı yerinə yeirə bilər. Mühərriyin quruluşu, onun istismar şərtləri və yağın xassələrinin qarşılıqlı uyğunluğu mühərriyin yüksək etibarlılığının şərtidir. Müasir ~~motor~~mühərrik yağları aşağıda göstərilmiş bir çox mühüm tələblərə cavab verməlidir: •mühərrik detallarının təmizliyini təmin edən yüksək yuyucu, dispersiyaedici-sabitləşdirici və müxtəlif həlledici xassələri; • yüksək termiki və termooksidləşdirici sabitlik yağlara porşenləri soyutmaq, onların istismar müddətini artırmaq imkanı verir; Sətir 25: Bəzi yağlara xüsusi əlavə tələblər qoyulur. Belə ki, makropolimer aşqarlarla qatılaşdırılmış yağlar mexaniki termiki destruksiyaya qarşı davamlı olmalıdır. Gəmidə istifadə olunan dizel yağları üçün xüsusilə aşqarların rütubətə davamlılığı və su ilə emulsiya əmələ gətirmə qabiliyyətinin zəif olması vacibdir. == ~~Motor~~Mühərrik yağlarının kimyəvi tərkibi üzrə təsnifatı == Kimyəvi tərkibinə görə bütün yağlar iki böyük qrupa bölünür: mineral və sintetik. Ancaq 1999-2003-cü illərdə "sintetik" sözünün mənası bir qədər dəyişdi və indi sintetik ~~motor~~mühərrik yağı - mineral yağın kimyəvi emalı vasitəsilə alınır və ya kimyəvi yolla sintez olunurdu. Yarısintetik yağlar - mineral və sintetik ~~motor~~mühərrik yağlarının qarışığıdır. Baza ~~motor~~mühərrik yağı tərkibində aşqar olmayan ~~motor~~mühərrik yağıdır. Bütün baza ~~motor~~mühərrik yağları aşağıdakı qruplara bölünür: *I – neftin həlledicilər vasitəsilə selektiv təmizlənməsi və parafinsizləşdirilməsi üsulu ilə alınmış baza yağları (adi mineral yağlar);

Mühərrik yağları: Redaktələr arasındakı fərq