Mişni (Laçın): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Trxch tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Sortilegus tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Teq: Geri qaytarma
k Babək Akifoğlu tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Trxch tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Teq: Geri qaytarma
Sətir 34:
}}
{{digər məna|Mişni}}
'''Mişni''' — [[Azərbaycan Respublikası]]<nowiki/>nın [[Laçın rayonu]]<nowiki/>nun Mişni kənd inzibati ərazi dairəsində kənd yaşayış məntəqəsiməntəqəs

i.Mişni kəndi 27.12.1989-ci il tarixdə [[Alxaslı]] kənd sovetindən ayrılaraq, mərkəzi Mişni kəndi olmaqla Mişni kənd soveti yaradılmışdır. 1992-ci ilin yanvar ayından Mişni kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəlik adlandırılmışdır.
 
[[1992|Kənd 1992]]-ci ildə [[Ermənistan Respublikası]] Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Mişni kəndi üzrə 01.01.2017-ci il tarixə 491 ailə 1475 nəfər əhali olmaqla ölkəmizin 19 rayonunda müvəqqəti məskunlaşmışdır.
 
== Tarixi ==
Mişni kəndi yaşayış məntəqəsinin salınma tarixi Zəngəzurluların[[Zəngəzur]]<nowiki/>luların vaxtıi lə[[Zərdüştilik|atəşpərəst]] olma dövrlərinə aiddir. Vaxtı ilə kəndin adı ''[[Gavurqala|Govurqala]]'' olmuşdur. Burada "Müşkür" türk tayfaları yaşayırdılar. Əsas məşğuliyyəti heyvandarlıq, əkinçilik, arıçılıq idi. Qalanın özündə mal-mülk, ixtiyar sahibləri yaşayırdılar. Qalanın ətrafında isə onların təssərüfatına baxan insanlar - nökər, naiblər - onların ailələri yaşayırdılar. Hər hansı təcavüz, təhlükə zamanı isə hamı qalaya girərək, qalada od yandıraraq ətrafa köməklik üçün xəbərdarlıq edərdilər. [[Qafqaz Albaniyası|Alban dövləti]] dövrlərində bu kənd yaşamış və öz adını saxlamışdır. Addakı "govur" sözü "gəbr / kəbir" sözündən formalaşaraq "atəşpərəst" qalası mənasını özündə cəmləşdirir. Sonralar qala hansı səbəbdənsə '''''Mişniqala''''', onun yaxınlığında salınmış kənd isə '''''Mişni''''' adlanmağa başlanmışdır.
 
Kəndin tarixi [[Zərdüştilik|Zərdüştlük]] dövrü ilə bilavasitə bağlı olduğundan, Mişni yaşayış məntəqəsinin mənasını atəşpərəstlikdə, Alban dövləti tarixində və digər dövrlərdə axtarmaq lazımdır. Tədqiqatlar göstərir ki, "Müşkürlər" - yəni "[[Massagetlər|maskurtlar]]" yaşayan məkan mənasını verir və zaman-zaman təhrif olunaraq "Mişni" formasına düşmüşdür.

Bu haqda XVI əsr ingilis səyyahı Antoni Cenkin onun Azərbaycanda olması haqda qeydlərində və XVII əsrin ortalarında Azərbaycanda olmuş Hollandiya dənizçisi Yan Streys "müşkür" oronimini "muskar" kimi yazmasına da təsadüf olunur. Lakin, "maskut" entonimi özünün ilkin adını bəzi yerlərdə indiyə kimi saxlaya bilmişdir ([[Quba rayonu|Quba]]Xaçmazda[[Xaçmaz rayonu|Xaçmaz]]<nowiki/>da).
 
== Mədəniyyəti ==
300 nəfərlik Mişni kənd mədəniyyət evi və 500 000 kitab fondu olmuş Mişni kənd kitabxanası 1992-ci ilin mayında erməni millətçi dəstələri tərəfindən yandırılmışdır. Mişni kənd Mədəniyyət evinin və Mişni kənd kitabxanasının faəliyyəti 1992-ci ilin may ayından sonra [[Ağcabədi rayonununrayonu]]<nowiki/>nun Taxtakörpü ərazisindəki Mişni obasında təmin edilmişdir.
 
[[Azərbaycan Respublikası Nazirlər KabinetininKabineti]]<nowiki/>nin 17 sentyabr 1996-cı il qərarı ilə Mişni kənd mədəniyyət evinə [[Ərəstun Kərimov|Ərəstun Əhməd oğlu KərimovunKərimov]]<nowiki/>un, Mişni kənd kitabxanasına [[Habil Həsənov|Habil Yunus oğlu HəsənovunHəsənov]]<nowiki/>un adları verilmişdir.
 
== Coğrafiyası və iqlimi ==
Laçın rayonunun Mişni kəndi - Azərbaycan Respublikasının cənub-qərbində, Kiçik Qafqazın Qarabağ vulkanik yaylasının Hoçaz dağ silsiləsinin şimal-şərq yamaclarında Ərtəpə dağının ətəklərində, Həkərinin[[Həkəri]]<nowiki/>nin sağ qolu Hoçazsu çayının sağ sahilindən 250 metr məsafədə, dəniz səviyyəsindən 1250-1620 metr yüksəklikdə, [[Bakı|Bakı şəhərindənşəhəri]]<nowiki/>ndən 484&nbsp;km, Ağdam dəmir yolu stansiyasından 111&nbsp;km məsafədə yerləşən kənd yaşayış məntəqəsidir.
 
Mişni kəndinin tarixi olduqca qədimdir. Kəndin ərazisi təmiz türklərin ən qədim yaşayış yerlərindən olmuşdur.
 
Mişni kəndinin ən hündür zirvəsi [[Alxaslı]][[Çıraqlı kəndləri(Laçın)|Çıraqlı kənd]]<nowiki/>ləri ilə qonşu ərazidəki hündürlüyü 2114 m olan ''Soyuqbulaq dağı'' və çox əzəmətli, vüqarlı və yaraşıqlı, yerli əhalinin “Pir” adlandırdıqları hündürlüyü 1902,9 m olan ''Ərtəpə'' (''Yəhərtəpə'' də adlanır) dağıdır. [[Soyuqbulaq (Laçın)|Soyuqbulaq kəndi]] ilə Mişni kəndi arasındakı Soyuqbulağın daşı adlanan dağın hündürlüyü isə 1841 metrdir.
 
Həkəri çayının qolu Hoçazsu çayına Mişni kəndi ərazisindən qarışan kiçik çaylar (dərələr) bunlardır:
 
1. Kazımdüşənin dərəsi
 
2. Yarğanın dərəsi (yuxarı axında Orta Burunun dərəsi)
 
3. Qaraşişin dərəsi (yuxarı axında Çimənlərin dərəsi)
 
4. Alçalının (yuxarı axında Qızılbulağın dərəsi, orta axında Səhəngdolanın dərəsi) dərəsi
 
5. Yanıqdüzün dərəsi (yuxarı axında Korcabulağın dərəsi, orta axında Ağdaşın dərəsi) 6. Supavurun dərəsi (yuxarı axında Qazanbulağın dərəsi)
 
7. Seçməlinin dərəsi
 
8. Sərpin dərəsi
 
9. Gorucun dərəsi
 
10. Qırmığın dərəsi (yuxarı axında Arduşun dərəsi)
 
Həkəri çayının qolu Hoçazsu çayına Mişni kəndi ərazisindən qarışan kiçik çaylar (dərələr) bunlardır: 1. Kazımdüşənin dərəsi, 2. Yarğanın dərəsi (yuxarı axında Orta Burunun dərəsi), 3. Qaraşişin dərəsi ( yuxarı axında Çimənlərin dərəsi) , 4. Alçalının (Yuxarı axında Qızılbulağın dərəsi, orta axında Səhəngdolanın dərəsi) dərəsi, 5. Yanıqdüzün dərəsi ( yuxarı axında Korcabulağın dərəsi, orta axında Ağdaşın dərəsi), 6. Supavurun dərəsi ( yuxarı axında Qazanbulağın dərəsi), 7. Seçməlinin dərəsi, 8.Sərpin dərəsi, 9.Gorucun dərəsi, 10. Qırmığın dərəsi ( yuxarı axında Arduşun dərəsi) . 1950-ci ildə Mişni kəndi 96 evdən, 1992-ci ilin may ayınadək 210 evdən ibarət idi. 1992-ci ilin may ayında kəndin əhalisi 1200 nəfər təşkil edirdi. Kənddə kənd sovetinin binası, kənd orta məktəbi, məktəbdə internat və emalatxana binaları, kənd xəstəxanası, uşaq bağçası, poçt şöbəsi, əmanət bankının filialı, kənd mədəniyyət evi, kənd klubu, kənd kitabxanası, çörəkbişirmə sexi, sovxoz idarəsinin binası, topdansatış mağazası, 2 ticarət köşkü, çay evi, avtomobil parkı, qaynaq sexi, yanacaqdoldurma məntəqəsi və s. infrastruktur obyektləri var idi.
 
Kəndin ''Çəmənlər məhəlləsindəməhəlləsi''ndə 2 ədəd iri tutumlu ictimai tövlə yerləşirdi.
 
Kənd orta məktəbinin yanında, “Dibin“''Dibin başı”başı''”, “Gen“''Gen taxta”taxta''”, “Taxtalar”“''Taxtalar''” adlanan ərazilərdə futbol və voleybol meydançaları yerləşirdi. Qonşu kəndlər olan Hoçazdan[[Hoçaz]]<nowiki/>dan, Sonasardan[[Sonasar]]<nowiki/>dan, Soyuqbulaqdan[[Soyuqbulaq (Laçın)|Soyuqbulaq]]<nowiki/>dan, Qarıqışlaqdan[[Qarıqışlaq]]<nowiki/>danAlxaslıdan[[Alxaslı]]<nowiki/>dan demək olar ki, hər həftə futbol və voleybol komandaları Mişni kənd orta məktəbinin həyətindəki meydançada çox həvəslə yarışardılar.
1950-ci illərdən sonra iki məhəllədən - ''Seçməli''''Səhəngdolan'' adlanan yaşayış məhəllələrindən ibarət olan Mişni kəndi sürətlə böyüdü və ''Çimənlər'', ''Alçalı'', ''Qazalınyurdu'', daha sonra isə ''Ağdaş''''Taxtalar'' adlanan yaşayış məhəllələri salındı. Seçməli məhəlləsi 35 evdən, Səhəngdolan məhəlləsi 21 evdən, Çəmənlər məhəlləsi 53 evdən, Alçalı məhəlləsi 44 evdən, Qazalınyurdu 39 evdən, gənc məhəllələr olan Ağdaş məhəlləsi 13 evdən, Taxtalar məhəlləsi 5 evdən ibarət idi.
 
== Əhalisi ==
Mişni kəndinin daimi qeydiyyatında 01.01.2017-ci il tarixə 1475 nəfər əhali vardlr. Bundan əlavə olaraq, vaxtı ilə Mişni kəndinin daimi qeydiyyatından çıxmış və hazırda Ağcabədi, Beyləqan, Bərdə, Ağdam, Qaradağ, Yasamal, Nizami, Səbail, Binəqədi,Nərimanov, Xəzər, Pirallahı, Suraxanı,Sabunçu, Kəlbəcər, Qubadlı rayonlarında, Sumqayıt və Mingəçevir şəhərlərində daimi qeydiyyatda olan, habelə xarici ölkələdə (Türkiyə, Rusiya (Kamçatka, Kareliya,Voronej, Rostov, Həştərxan, Norilsk və s.), Ukrayna (Xarkov, Zaporojye), Qazaxıstan, Macarıstan, Çexiya, Almaniya) 1100 nəfərdən artıq mişnili yaşayır. Beləliklə, mişnililərin sayı 2500 nəfərdən çoxdur.
 
===Kəndin uzunömürlülü şəxsləri===