Yasamal rayonu: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Arzey9 (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Arzey9 (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 4:
|İqtisadi rayon = Yasamal
|Sahə = 16.22 <ref>http://www.mct.gov.az/?/az/cities/view/323/&PHPSESSID=22a5dea028bcb6301420123d8904deef</ref>
|Əhali = 231245 800900 ([[20082017]]) <ref> http://wwwyasamal-ih.azstatgov.orgaz/statinfopage/demoqraphic/az/01210.shtml Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsihtml</ref>
|Əhali sıxlığı =
|Nəqliyyat vas. kodu =
Sətir 15:
 
'''Yasamal rayonu''' – [[Bakı]]da rayon. Yasamal rayonu icra başçısı Əzizov Əziz İmran oğludur.
 
== Rayon Haqqında ==
 
[[Bakı]] şəhərinin mərkəzi rayonlarından biri olan Yasamal rayonu inzibati ərazi vahidi kimi [[1932]]-ci ildə yaradılmışdır, rayon cənubdan [[Səbail]] (3 km), qərbdən [[Qaradağ]] (3,2 km), şimaldan [[Binəqədi]] (2,8 km) və şərqdən [[Nəsimi]] (5 km) rayonları ilə həmsərhəddir. Rayonun ərazisi 16,22 kv.km-dir.
 
Rayon ərazisindən - cənubdan “Qurd qapısı”ndan və [[Badamdar]] qəsəbəsindən keçərək [[Bakı]]-[[Qazax]] və [[Bakı]]-[[Astara]], qərbdən – Yeni Yasamal massivindən keçərək [[Bakı]] dairəvi yol vasitəsilə [[Bakı]]-[[Qazax]], [[Bakı]]-[[Astara]] və [[Bakı]]-[[Yalama]], şimaldan – [[Biləcəri]] enişi vasitəsi ilə [[Bakı]]-[[Qazax]] və [[Bakı]]-[[Yalama]] magistrallarına çıxış vardır.
 
Rayon əhalisinin sayı 245 900 nəfərdir. Rayon ərazisində 11 işğal olunmuş rayondan məcburi köçkünlər yaşayır. Bunlardan 5497 ailə - 20 550 nəfər məcburi köçkün bu günədək rayon İcra Hakimiyyətində qeydiyyatdan keçmişdir:
 
Qeydiyyatda olan rayon əhalisinin sıxlığı 1 kv.km-ə 15 160 nəfər düşür. Rayon əhalisinin 118 776 nəfərini, yəni 48.5 faizini kişilər, 126 124 nəfərini, 51.5 faizini qadınlar təşkil edir.
 
Rayon ərazisində 8 ali təhsil müəssisəsi, 5 orta ixtisas təhsil müəssisəsi, 4 musiqi məktəbi, 30 uşaq bağçası-körpələr evi, 28 orta ümumtəhsil məktəbi (lisey, gimnaziya) fəaliyyət göstərir ki, burada işləyən müəllimlərin sayı 3076 nəfər, şagirdlərin sayı isə 29 643 nəfərdir.
 
Metropolitenin “[[Nizami metrostansiyası|Nizami]]”, “[[Elmlər Akademiyası metrostansiyası|Elmlər Akademiyası]]”, “[[İnşaatçılar metrostansiyası|İnşaatçılar]]” və “[[20 Yanvar metrostansiyası|20 Yanvar]] “ metro stansiyaları rayon ərazisindədir.
 
Rayonun seçkili yerli özünüidarəetmə orqanı Yasamal bələdiyyəsidir.
 
Rayon ərazisində [[Azərbaycan Respublikası]]nın seçkili orqanlarına seçkilər üzrə üç seçki dairəsi – 15 saylı Yasamal I seçki dairəsi, 16 saylı Yasamal II seçki dairəsi, 17 saylı Yasamal III seçki dairəsi və bir müştərək – 12 saylı [[Qaradağ]]-[[Binəqədi]]-[[Yasamal]] seçki dairəsi formalaşdırılmışdır.<ref>http://yasamal-ih.gov.az/page/10.html</ref>
 
== Tarixi ==
[[1932]]-ci ildə yaradılmış Yasamal rayonunun adı əvvəllər ''Oktyabr rayonu'' adlanırdı. [[Azərbaycan]] öz müstəqilliyinə qovuşandan sonra [[Azərbaycan Respublikası Ali Soveti]]nin 29 aprel [[1992]]-ci iləil qədərtarixli qərarına əsasən ''Oktyabr rayonu'' adı Yasamal rayonu adlandırılmışdır<ref>[http://e-qanun.az/files/framework/data/7/f_7037.htm Azərbaycan Respublikası Bakı şəhərinin bəzi rayon və qəsəbələrinə, Ağdaş, Bərdə, Qobustan, İmişli, İsmayıllı, Yevlax, Gədəbəy, Goranboy, Lənkəran, Salyan, Füzuli, Xaçmaz, Cəlilabad rayonlarının bir sıra yaşayış məntəqələrinə yeni adlar verilməsi və inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişiklik edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurasının qərarı. Bakı şəhəri, 29 aprel 1992-ci il. № 112.]</ref>.
 
== Əhalisi ==
[[Bakı şəhəri]] Yasamal rayonunun əhalisi 01.01.[[2018]]-ci il tarixə rəsmi qeydiyyatda 246 300 nəfərdir. Bundan başqa rayonda [[Dağlıq Qarabağ]] və digər işğal olunmuş ərazilərdən 5497 ailə (20 550 nəfər) müvəqqəti məskunlaşmışdır.
Əhalinin yaş tərkibi:
 
0 - 4 yaş – 20 900 nəfər;
 
5 - 14 yaş – 26 302 nəfər;
 
15 - 29 yaş – 60 507 nəfər;
 
30 - 64 yaş – 121 389 nəfər;
 
65 yaşdan yuxarı – 20 117 nəfər.
 
Rayonun məşğul əhalisinin sayı – 133 840 nəfər;
 
Əmək qabiliyyətli əhalinin sayı – 144 863 nəfərdir.<ref>http://yasamal-ih.gov.az/page/12.html</ref>
 
== Rayonun İqtisadiyyatı ==
[[Bakı şəhəri]]nin mərkəzi rayonlarından biri olan Yasamal rayonunun ərazisi 16,22 kv.km, əhalisi 246 300 nəfərdir. Rayon ərazisində 20 550 nəfər məcburi köçkün yaşayır.
 
Yasamal rayonunda [[Müdafiə Sənayesi Nazirliyi]]nə tabe olan “[[Alov zavodu|Alov]]” və “[[Azon zavodu|Azon]]” zavodları, "Azərsuvenir" MMC daxil olmaqla 152 sənaye müəssisəsi fəaliyyət göstərir.
 
Rayonda ümumi sayı 9153 ədəd olan müxtəlif kateqoriyalı təsərrüfat obyektləri fəaliyyət göstərir ki, bu təsərrüfat obyektlərində də 100 382 nəfər fəhlə və qulluqçu işləyir. bu müəssisələrdə orta aylıq əməkhaqqı 622,7 manat olmuşdur.
 
2017-ci ildə Yasamal rayonunun makroiqtisadi göstəriciləri aşağıdakı kimi olmuşdur:
 
Sənaye məhsulunun ümumi həcmi 353,421 mln. manat.
 
Əsas kapitala yönəldililən investisiyalar 299,604 mln. manat.
 
Əsas kapitala yönəldilən ümumi investisiyadan tikinti-quraşdırma işləri 240,059 mln. manat.
 
Öz gücləri ilə yerinə yetirilən podrat işlərin həcmi 603,872 mln. manat.
 
Nəqliyyat sektorunda xidmətlərin həcmi 2432,532 mln. manat.
 
İnformasiya və rabitə xidmətlərinin həcmi 659,695 mln. manat.
 
Parakəndə ticarət dövriyyəsi 2665,674 mln. manat
 
Əhaliyə göstərilən ödənişli xidmətlər 1235,517 mln. manat.
 
Bir işçiyə hesablanmış orta aylıq əmək haqqı 655,1 manat
 
2018-ci ilin yanvar ayının 1-nə olan məlumata görə Yasamal Telefon Qovşağının ümumi nömrə tutumu 179 832 ədəd, əhalinin istifadəsində olan nömrələrin sayı 152 888 ədəddir.<ref>http://yasamal-ih.gov.az/page/14.html</ref>
 
== Rayon deputatları <ref>http://yasamal-ih.gov.az/page/118.html</ref> ==
 
1)[[Ülvi Quliyev|Quliyev Ülvi Zahid oğlu]]
 
2)[[Aytən Mustafazadə|Mustafayeva Aytən İnqilab qızı ]]
 
3)[[Elşad Həsənov|Həsənov Elşad Eldar oğlu]]
 
4)[[Mixail Zabelin|Zabelin Mixail Yuryeviç]]
 
 
== Milli Qəhrəmanlar <ref>http://yasamal-ih.gov.az/page/120.html</ref> ==
1)[[Çingiz Babayev|Babayev Çingiz Adil oğlu - baş leytenant]]
 
2)[[Əsəd Əhmədov|Əhmədov Əsəd Cəlal oğlu]]
 
3)[[Təbriz Xəlilbəyli|Xəlilbəyli Təbriz Xəlil Rza oğlu]]
 
4)[[Mirələkbər İbrahimov |İbrahimov Mirələkbər Mirələsgər oğlu]]
 
5)[[Rasim İbrahimov|İbrahimov Rasim Səxavət oğlu]]
 
6)[[Vahid Quliyev (milli qəhrəman)|Quliyev Vahid Həbibulla oğlu - polkovnik leytenant]]
 
7)[[Eldar Məmmədov (milli qəhrəman)|Məmmədov Eldar Harun oğlu]]
 
8)[[Eldar Məcidov|Məcidov Eldar Tofiq oğlu - sıravi]]
 
9)[[Murad Mirzəyev|Mirzəyev Murad Telman oğlu - polkovnik leytenant]]
 
10)[[Yusif Mirzəyev|Mirzəyev Yusif Vəli oğlu]]
 
11)[[Sergey Senyuşkin|Senyuşkin Sergey Aleksandroviç]]
 
12)[[Fəxrəddin Şahbazov|Şahbazov Fəxrəddin İbrahim oğlu]]
 
13)[[Şikar Şikarov|Şikarov Şikar Şükür oğlu]]
 
14)[[Elxan Zülfüqarov|Zülfüqarov Elxan Qaçay oğlu]]
 
== 20 Yanvar Şəhidləri <ref>http://yasamal-ih.gov.az/page/119.html</ref> ==
{| class="wikitable"
!Sıra Sayı
!Soyadı, adı, atasının adı
!Doğulduğu tarix
 
|-
| 1 || Bünyadzadə Ülvi Yusif oğlu || 23.09.1969
|-
|2 || Mirzəyev Azad Əliheydər oğlu || 22.01.1961
|-
| 3 || Allahverdiyev İlham Əjdər oğlu || 12.06.1962
|-
| 4 || Allahverdiyeva Fərizə Coban qızı || 11.08.1970
|-
| 5 || Əliyev Namiq Kamil oğlu || 14.07.1965
|-
| 6 || Məmmədov Eldar Zeynal oğlu || 13.05.1966
|-
| 7 || Babayev Fuad Yavər oğlu || 14.08.1967
|-
| 8 || Əliyev Xəlqani Yusif oğlu || 13.08.1969
|-
| 9 || Qarayev İlqar Əli oğlu || 10.09.1960
|-
| 10 || Ələkbərov Azər Nəsib oğlu || 09.08.1967
|-
| 11 || Baxşəliyev Elçin Mirzə oğlu || 12.02.1965
|-
| 12 || Salahov Şərafətdin Müzəffər oğlu || 11.09.1963
|-
| 13 || Abbasova Fəridə Nəriman qızı || 14.02.1952
|-
| 14 || Qocamanov Əliyusif Bilal oğlu || 01.06.1933
|-
| 15 || Mursaqulov İsmayıl Həsən oğlu || 13.11.1939
|-
| 16 || Əliyev Zəbulla Xeyrulla oğlu || 06.03.1946
|-
| 17 || Ağaverdiyev Aslan Əlikram oğlu || 24.08.1952
|-
| 18 || Cavanşirov İlkin Zülfüqar oğlu || 28.08.1933
|-
| 19 || Səfərov Bəfadar Ağamirzə oğlu || 08.03.1923
|-
| 20 || Qəniyev Mirzə Rzabala oğlu || 26.01.1958
|-
| 21 || Həsənov Müzəffər Qəzənfər oğlu || 05.02.1939
|-
| 22 || Məmmədov Səxavət Heydərəli oğlu || 02.04.1958
|-
| 23 || Muxtarov Rasim Mustafa oğlu || 10.07.1955
|-
| 24 || Yusifov Oleq Kərim oğlu || 28.03.1944
|-
| 25 || Hüseynov Nizami Polad oğlu || 01.04.1967
|-
| 26 || Allahverdiyev Nəriman Əmrah oğlu || 11.10.1939
|-
| 27 || Meeroviç Jan Maksoviç || 02.12.1955
|-
| 28 || Xalıqov Gündüz Canmirzə oğlu || 15.03.1949
|-
| 29 || İbrahimov İlqar Rəşid oğlu || 13.10.1976
|-
| 30 || Həsənov Fuad Əvəz oğlu || 11.07.1971
|-
| 31 || İsmayılov Cavad Yunus oğlu || 19.05.1962
|-
| 32 || Gülüşov Hidayət Əliməmməd oğlu || 25.04.1958
|-
| 33 || Məmmədov Fərman Süleyman oğlu || 20.04.1956
|-
| 34 || Məmmədov İlham İslam oğlu || 1951
|-
| 35 || İsmayılov Rövşən Mikayıl oğlu || 16.04.1960
 
|}
 
== İstinadlar ==