Ramiz Alıquliyev: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 24:
 
== Həyatı ==
Ramiz Məhəmməd oğlu Alıquliyev 20 mart 1961-ci ildə, [[Bərdə rayonu]]nda anadan olmuşdur.
[[1983]]-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki [[Bakı Dövlət Universiteti]]) “Tətbiqi riyaziyyat” fakültəsini bitirmişdir.
 
Ramiz Alıquliyev [[1983]]-[[1988]]-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının [[Kibernetika İnstitutu]]nda, daha1988-2002-ci sonraillərdə [[Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu]]nda işləmişdir. [[2003]]-cü ildən AMEA İnformasiya Texnologiyaları İnstitutunda işləyir. Hal-hazırda institutda şöbə müdiri vəzifəsində çalışır.
 
[[2003]]-cü ildən [[AMEA]] [[İnformasiya Texnologiyaları İnstitutu]]nda işləyir. Hal-hazırda institutda şöbə müdiri vəzifəsində çalışır.
== Elmi fəaliyyəti ==
[[2002]]-ci ildə AMEA Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunda namizədlik (fizika-riyaziyyat elmləri üzrə) dissertasiyasını, [[2010]]-cu ildə AMEA Kibernetika İnstitutunda doktorluq (texnika elmləri üzrə) dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
 
2017-ci ildə “İnformatika” ixtisası üzrə AMEA-nın müxbir üzvü seçilmişdir.
Data mining; big data analitika; text mining; klasterləşdirmə; təsnifatlandırma; paylanmış hesablamalar; neyron şəbəkələr; genetik alqoritmlər; qarışqa alqoritmləri; diferensial təkamül alqoritmləri; arı alqoritmləri; particle swarm optimization (“sürü” intellekti əsasında optimallaşma) alqoritmləri; sosial şəbəkələrin analizi; elektron dövlətin analizi; elmmetriya onun tədqiqat istiqamətləridir. 
 
== Elmi fəaliyyəti ==
Mətnlərin avtomatik referatlaşdırılması və klasterləşdirilməsi üçün bir sıra optimallaşdırma modelləri təklif etmişdir. Optimallaşdırma modellərinin həlli üçün diferensial təkamül, qarışqa və particle swarm optimization alqoritmlərinin modifikasiyalarını işləmişdir. 
2002-ci ildə [[AMEA]] [[Riyaziyyat və Mexanika İnstitutu]]nda "01.01.02 (1211.01) - Diferensial tənliklər" ixtisası üzrə “Cırlaşan ikinci tərtib elliptik tənliklərin həllərinin keyfiyyət xassələrinin tədqiqi” mövzusunda namizədlik (fizika-riyaziyyat elmləri üzrə) dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
 
2010-cu ildə [[AMEA]] [[Kibernetika İnstitutu]]nda “05.13.01 (3338.01) – Sistemli analiz, idarəetmə və informasiyanın işlənməsi” ixtisası üzrə “Mətn tipli informasiyanın intellektual analizi üçün metodlar və alqoritmlər” mövzusunda doktorluq (texnika elmləri üzrə) dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
Müxtəlif növ mətn plagiatlığını aşkarlamaq üçün sözlərin semantik yaxınlığına və cümlələrin sintaktik quruluşuna əsaslanan metod təklif edilmişdir.
 
== Tədqiqat maraqları ==
Mətnlərin məzmun yaxınlığını hesablamaq üçün yeni ölçülər daxil etmişdir.
Data mining; big data analitika; text mining; klasterləşdirmə; təsnifatlandırma; sosial şəbəkələrin analizi; elektron dövlətin analizi; elmmetriya; paylanmış hesablamalar; neyron şəbəkələr; genetik alqoritmlər; qarışqa alqoritmləri; diferensial təkamül alqoritmləri; arı alqoritmləri; particle swarm optimization (“sürü” intellekti əsasında optimallaşmaoptimallaşdırma) alqoritmləri;. sosial şəbəkələrin analizi; elektron dövlətin analizi; elmmetriya onun tədqiqat istiqamətləridir. 
 
== Əsas elmi nailiyyətləri ==
Referatlaşdırma məqsədilə mətndən semantik yükə malik cümlələrin seçilməsinə imkan verən çoxkriteriyalı optimallaşdırma modelləri təklif etmiş və optimallaşdırma modellərinin həlli üçün alqoritmlər işləmişdir.
* Mətnlərin avtomatik referatlaşdırılması və klasterləşdirilməsi üçün bir sıra optimallaşdırma modelləri təklif etmişdir. Optimallaşdırma modellərinin həlli üçün diferensial təkamül, qarışqa və particle swarm optimization alqoritmlərinin modifikasiyalarınıyeni variantlarını işləmişdir. 
* Müxtəlif növ plagiatlığı (sözbəsöz, cümlələrin parafraz edilməsi, sözlərin işlənmə ardıcıllığının dəyişdirilməsi və cümlələrin transformasiyası yolu ilə köçürmə) aşkarlamaq üçün cümlələrin sintaktik və semantik analizinə əsaslanan metodlar təklif edilmişdir.
* Mətnlərin məzmun yaxınlığını hesablamaq üçün yeni ölçülər daxil etmişdir.
* Referatlaşdırma məqsədilə mətndən semantik yükə malik cümlələrin seçilməsinə imkan verən çoxkriteriyalı optimallaşdırma modelləri təklif etmiş və optimallaşdırma modellərinin həlli üçün alqoritmlər işləmişdir.
* Linqvistik biliklərdən və sözlərin semantik şəbəkəsindən istifadə etməklə mətnlərin sorğu əsasında (istifadəçiyönümlü) referatlarının avtomatik yaradılması və intellektual təhsil sistemlərində tələbələrin referat yazma strategiyalarının sintaktik və semantik səviyyələrdə qiymətləndirilməsi üçün metodlar təklif etmişdir.
* Veb-səhifələrin ranqının hesablanması üçün PageRank və HITS alqoritmlərinin modifikasiyalarının ümumiləşmiş variantını təklif etmiş və qarışqa alqoritmi işləmişdir. 
* Loq fayllar əsasında veb-istifadəçilərin aktivliyinin öyrənilməsi və maraq dairəsinin avtomatik identifikasiyası üçün modellər və alqoritmlər təklif etmişdir. 
* Qlobal şəbəkə qovşaqlarında CDN (Content Delivery Network – kontenti çatdırma şəbəkəsi) serverlərin və veb-kontentlərin optimal yerləşdirilməsi üçün modellər təklif etmişdir. 
* Qeyri-bircins kompüter şəbəkəsi mühitində qeyri-bircins məsələlərin optimal paylanması üçün model və genetik alqoritm təklif etmişdir. 
* Tam ədədli xətti və kvadratik proqramlaşdırma məsələlərinin və Korteveqa-de Friz-Bürgers tənliyi üçün qarışıq məsələnin neyron şəbəkədə həll alqoritmlərini təklif etmişdir. 
* Elmi əsərlərin, jurnalların və tədqiqatçıların elmi fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi üçün indeks və metodlar təklif etmişdir. 
* Veb-də elmi tədqiqatçıların və təşkilatların sosial şəbəkəsinin sintezi üçün metodlar təklif etmişdir. Sosial şəbəkələrdə aktorların ranqlaşdırılması üçün alqoritm işləmişdir. 
* Personalın çoxmeyarlı qiymətləndirilməsi üçün qeyri-səlis VIKOR metodunun effektiv modifikasiyasınıvə qeyri-səlis TOPSIS metodunun çəkili varantlarını təklif etmişdir.
* Viki və elektron dövlət mühitlərində gizli sosial şəbəkələrin aşkarlanması üçün yanaşma və metodlar təklif edilmişdir.
* Böyük həcmli verilənlərin (Big Data) klasterizasiyası üçün effektiv alqoritmlər işləmişdir.
* Böyük həcmli verilənlərdə anomaliyaların aşkarlanmsı üçün metodlar işləmişdir.
* Mətnlərin sorğu əsasında (istifadəçiyönümlü) referatlarının avtomatik yaradılması üçün cümlələrin sentiment, semantik və sintaktik analizinə əsaslanan metodlar təklif etmişdir.
 
İnstitutun Tədris-İnnovasiya Mərkəzində doktorant və dissertantlara “İnformatika” fənnini tədris edir, texnika, fizika və riyaziyyat istiqaməti üzrə kuratorluq fəaliyyətini həyata keçirir. 
Linqvistik biliklərdən və sözlərin semantik şəbəkəsindən istifadə etməklə mətnlərin sorğu əsasında (istifadəçiyönümlü) referatlarının avtomatik yaradılması və intellektual təhsil sistemlərində tələbələrin referat yazma strategiyalarının sintaktik və semantik səviyyələrdə qiymətləndirilməsi üçün metodlar təklif etmişdir.
 
== Elmi əsərləri ==
Veb-səhifələrin ranqının hesablanması üçün PageRank və HITS alqoritmlərinin modifikasiyalarının ümumiləşmiş variantını təklif etmiş və qarışqa alqoritmi işləmişdir. 
156'''170 elmi əsərin''' müəllifidir. 110 '''120 əsəri '''xaricdə (ABŞ, Almaniya, Böyük Britaniya, Cənubi Koreya, Çin, Fransa, Hindistan, İsveçrə, Latviya, Niderland, Rusiya, Sinqapur, Ukrayna və s. ölkələrdə) çap edilmişdir..<ref>[https://scholar.google.com/citations?user=cV0HqdgAAAAJ&hl=com scholar.google ]</ref>
 
'''83 əsəri''' Web of Science (Clarivate Analytics) və Scopus (Elsevier) bazalarında indeksləşən jurnallarda çap edilmişdir.
Loq fayllar əsasında veb-istifadəçilərin aktivliyinin öyrənilməsi və maraq dairəsinin avtomatik identifikasiyası üçün modellər və alqoritmlər təklif etmişdir. 
* İstinadların sayı <ref>[https://scholar.google.com/citations?user=cV0HqdgAAAAJ&hl=comen Ramiz M. Aliguliyev]</ref>
 
Qlobal şəbəkə qovşaqlarında CDN serverlərin və veb-kontentlərin optimal yerləşdirilməsi üçün modellər təklif etmişdir. 
 
'''7 jurnalın''' redaksiya heyətinin üzvüdür:
Qeyri-bircins kompüter şəbəkəsi mühitində qeyri-bircins məsələlərin optimal paylanması üçün model və genetik alqoritm təklif etmişdir. 
 
Tam ədədli xətti və kvadratik proqramlaşdırma məsələlərinin və Korteveqa-de Friz-Bürgers tənliyi üçün qarışıq məsələnin neyron şəbəkədə həll alqoritmlərini təklif etmişdir. 
 
Elmi əsərlərin, jurnalların və tədqiqatçıların elmi fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi üçün indeks və metodlar təklif etmişdir. 
 
Veb-də elmi tədqiqatçıların və təşkilatların sosial şəbəkəsinin sintezi üçün metodlar təklif etmişdir. Sosial şəbəkələrdə aktorların ranqlaşdırılması üçün alqoritm işləmişdir. 
 
Personalın çoxmeyarlı qiymətləndirilməsi üçün qeyri-səlis VIKOR metodunun effektiv modifikasiyasını təklif etmişdir
 
İnstitutun Tədris-İnnovasiya Mərkəzində doktorant və dissertantlara “İnformatika” fənnini tədris edir, texnika, fizika və riyaziyyat istiqaməti üzrə kuratorluq fəaliyyətini həyata keçirir. 
 
== Elmi əsərləri ==
156 elmi əsərin müəllifidir. 110 əsəri xaricdə (ABŞ, Almaniya, Böyük Britaniya, Cənubi Koreya, Çin, Fransa, Hindistan, İsveçrə, Latviya, Niderland, Rusiya, Sinqapur, Ukrayna və s. ölkələrdə) çap edilmişdir..<ref>[https://scholar.google.com/citations?user=cV0HqdgAAAAJ&hl=com scholar.google ]</ref>
 
* İstinadların sayı <ref>[https://scholar.google.com/citations?user=cV0HqdgAAAAJ&hl=com Ramiz M. Aliguliyev]</ref>
 
7 jurnalın redaksiya heyətinin üzvüdür:
# TWMS Journal of Pure and Applied Mathematics <ref>[http://iam.bsu.edu.az/en/content/editorial_board15102009015658 TWMS Journal of Pure and Applied Mathematics]</ref>
# International Journal of Information Processing and Management <ref>[http://www.globalcis.org/ijipm/home/indexeditors.html International Journal of Information Processing and Management]</ref>
# Turkish Journal of Mathematics & Computer Science <ref>[http://tjmcsdergipark.matder.orggov.tr/default.aspx?menuTnm=209tjmcs/board Turkish Journal of Mathematics and Computer Science]</ref>
# International Journal of Mathematical Research <ref>[http://www.pakinsightconscientiabeam.com/journal/24/editorial-board.html International Journal of Mathematical Research]</ref>
# Problems of Information Technology <ref>[http://jpit.az/index.php?mod=5&id=2en/content/1 Problems of Information Technology]</ref>
# Problems of Information Society <ref>[http://jpis.az/index.php?mod=5&id=2en/content/1 Problems of Information Society]</ref>
# Selforganizology <ref>[http://www.iaees.org/publications/journals/selforganizology/editorial.asp Selforganizology]</ref>
# International Journal of Mathematical Research<ref>[http://www.pakinsight.com/journal/24 International Journal of Mathematical Research]</ref>
# Problems of Information Technology <ref>[http://jpit.az/index.php?mod=5&id=2 Problems of Information Technology]</ref>
# Problems of Information Society <ref>[http://jpis.az/index.php?mod=5&id=2 Problems of Information Society]</ref>
 
 
Elsevier, Springer, IEEE, Taylor & Francis, Wiley-Blackwell və s. nəşriyyatlarda dərc olunan 30-dan çox jurnalın rəyçisidir.
Web of Science və Scopus bazalarında indeksləşən 30-dan çox jurnalın rəyçisidir.
 
Beynəlxalq və respublika səviyyəli konfransların proqram və təşkilat komitəsinin üzvü olmuşdur.
 
Bir fəlsəfə doktoru hazırlamışdır.  Hazırda 5 doktorant və dissertantın elmi rəhbəridir.
 
== Mükafatları ==
Sətir 85 ⟶ 89:
Prezident [[İlham Əliyev]]in [[6 fevral]] [[2014]]-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycanda informasiya-kommunikasiya və kosmik sənaye sahələrinin inkişafındakı xidmətlərinə görə “Tərəqqi” medalı ilə təltif edilib.<ref>{{cite web |url=http://president.az/articles/10963 |title=Azərbaycan Respublikasında informasiya-kommunikasiya və kosmik sənaye sahələrində çalışan şəxslərin təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı}}</ref>
 
[[2013]]-cü ildə “İKT ili” çərçivəsində Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında [[Elmin İnkişafı Fondu]]nun Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi ilə birgə keçirdiyi "3-cü birgə İKT üzrə mükafat müsabiqəsi"ndə “Mətn tipli sənədlər çoxluğunun referatlaşdırılması üçün öz-özünə adaptiv mutasiya və krossover parametrli diferensial təkamül alqoritmi” məqaləsi [[İKT]] sahəsində dərc olunmuş ən yaxşı elmi işlərə görə 1-ci yerə layiq görülüb.<ref>[http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0950705112001670 Differential evolution with self-adaptive mutation and crossover parameters for multi-document summarization]</ref>
 
2005-ci ildə AMEA-nın Fəxri Fərmanı ilə təltif edilmişdir.