İridium: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 24:
}}
{{Commons|Iridium}}
<ref>Иридий. Популярная библиотека химических элементов. <small>Проверено 17 августа 2013.</small> <small>Архивировано 19 августа 2013 года.</small></ref>'''İridium''' ('''Ir''') – [[Dmitri Mendeleyev|D.İ. Mendeleyevin]] [[Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli|elementlərin dövri sistemində]] 77-ci element.
Elementlərin dövri sisteminin VIII qrupunda, platin qrupu metallarına mənsub, həmçinin [[qızıl]] və [[gümüş]]<nowiki/>lə birlikdə vacib metallar sirasına daxil olan kimyəvi elementdir. Təbiətdə iki stabil izotopu var: 191İr (38,5%) və 193İr (61,5%).<ref>''Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu.'' Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report) (англ.) // Pure and Applied Chemistry. — 2013. — Vol. 85, no. 5. — P. 1047-1078. — DOI:10.1351/PAC-REP-13-03-02.</ref>
== Tarixi ==
İridium elementini 1804-ci ildə ingilis kimyaçısı [[S.Tennant]] kəşf etmiş və dördvalentli iridiumun üçvalentliyə reduksiya zamanı birləşmələrinin müxtəlif rənglər almasına görə onu “ İridium” adlandırmışdır (yunanca iris (iridos) – göyqurşağı deməkdir). Nadir hallarda, adətən, [[platin]]<nowiki/>lə birlikdə tapılır. Yer qabığında kütləcə 10-7% - dir.
| |||