Məhəmməd Əli Rəsulzadə: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 14:
}}
'''Məmmədəli Əbdüləziz oğlu Rəsulzadə''' (d. [[7 aprel]] [[1882]], [[Novxanı]], [[Bakı quberniyası]], [[Rusiya İmperiyası]] — ö. 3 fevral [[1982|1982]], [[İstanbul]], [[Türkiyə]]) — ictimai xadim, [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]]nin əmisi oğlu, jurnalist, [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamenti]]nin üzvü. Azərbaycan milli istiqlal hərəkatının fəal iştirakçılarından biri. <ref name="hello"/>
== Bioqrafiya ==
Məhəmmədəli Rəsulzadə [[7 aprel]] [[1882]]-ci il tarixdə Novxanıda anadan olmuşdur. [[1911]]-ci ilin oktyabr ayında [[Bakı]]da Tağı Nağı oğlu və [[Abbasqulu Kazımzadə]] ilə birlikdə "[[Müsavat Partiyası|Müsavat]]" firqəsini qurmuşdur. [[3 fevral]] [[1982]]-ci il tarixdə [[İstanbul]]da vəfat etmişdir.<ref name="hello"/>
== Fəaliyyəti ==
* İlk təhsilini din xadimi olan atasından almış, sonralar maarif xadimi Sultanməcid Qənizadənin rəhbərliyi ilə Bakıda açılmış 2-ci "rus-müsəlman" məktəbində oxumuşdur. Siyasi fəaliyyətə [[1902]]-ci ildə M.Ə.Rəsulzadənin rəhbərliyi ilə yaranmış və Azərbaycanında Rusiya müstəmləkəçiliyinə qarşı mübarizə aparan "Müsəlman gənclik təşkilatı"nda başlamışdır.
* [[1904]] -cü ilin axırında [[Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası|Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyası]] (RSDFP) Bakı Komitəsinin nəzdində Mirhəsən Mövsümov, [[Məmmədhəsən Hacınski|Məmməd Həsən Hacınski]] və [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]]<nowiki/>nin rəhbərliyi ilə yaradılan ilk müsəlman sosial-demokrat təşkilatın əsası bu təşkilatla qoyulmuşdur. Həmin ''"Hümmət"'' təşkilatına ilk daxil olanlardan biri də Məmmədəli Rəsulzadə idi. O, ''"Hümmətin "Təkamül"'' (1906-1907) və ''"Yoldaş"'' (1907) qəzetlərində inqilabi hərəkata dair məqalələrlə çıxış etmişdir. <ref name="hello"/>
* [[1907]]-ci ildə Balaxanı neft rayonunda P.Caparidze, M.Əzizbəyov, İ.Fioletov, S.Əfəndiyev və başqalarının iştirakı ilə təşkil olunan ''"Neft sənayesi fəhlələrinin ittifaqı"''nın sədri P.Caparidze, texniki katibi isə Məmmədəli Rəsulzadə idi.
* [[1911]]-ci ilin oktyabrında [[Bakı]]<nowiki/>da gizli şəkildə təşkil olunmuş Müsəlman demokratik "Müsavat" partiyasının müəssislərindən olmuşdur. Partiyanın əsas orqanı olan ''"Açıq söz"'' (1915-19) qəzetinin müxtəlif vaxtlarda naşiri və redaktoru Məmmədəli Rəsulzadə idi.
* [[1918|1918-]]<nowiki/>ci il dekabrın 7-də [[Bakı]]<nowiki/>da təntənəli surətdə açılmış [[Azərbaycan parlamenti|Azərbaycan Parlamenti]]<nowiki/>nə gizli səsvermə yolu ilə Bakıdan üzv seçilmiş, 1919-cu ilin əvvəllərində təşkil olunmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumət mətbəəsinin müdiri təyin olunmuşdur. Məmmədəli Rəsulzadə [[1919]]-cu ilin oktyabrında ''"Türk Ədəmi-Mərkəziyyət "Müsavat" partiyası"'' Bakı komitəsinin üzvü seçilmişdi.<ref name="hello"/>
* Aprel işğalından (1920) sonra iki ilə yaxın Moskvada Xalq Millətlər Komissarlığına tabe olan kooperativ təşkilatında işləyən Məmmədəli Rəsulzadə 1922-ci ilin yayında Bakıdan İrana və oradan isə İstanbula mühacirətə getmişdir. M.Rəsulzadə həmin dövrdə İstanbulda nəşr olunan ''"Yeni Qafqasya", "Azəri türk", "Odlu yurd", "Azərbaycan yurd bilgisi"'' və s. mətbuat orqanları ilə yaxından əməkdaşlıq etmişdir. Onun Türkiyədə Azərbaycan ədəbiyyatının təbliği sahəsindəki fəaliyyəti də diqqətəlayiqdir. 1952-ci ildən Ankarada nəşr olunan ''"Azərbaycan"'' jurnalında ''"M.Ə.Rəsuloğlu"'' imzası ilə çoxlu məqaləsi dərc olunmuşdur.<ref name="hello"> Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, "Lider nəşriyyat", Bakı-2004, səh-310-311</ref>
[[Şəkil:Rasulzade with Azerbaijani intellectuals.jpg|thumb|Məhəmməd Əmin Rəsulzadə yoldaşları ilə. Sağdan sola:
| |||