Bismut: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Luny (müzakirə | töhfələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 24:
}}
'''Bismut''' ('''Bi''') – D.İ. Mendeleyevin [[Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli|elementlərin dövri sistemində]] 83-cü element.
== Tarixi ==
XVIII əsrə qədər bu metal Avropa əlkimyaçılarının işlərində tez-tez rast gəlinirdi. Bismut sözünün mənşəyi məlum deyil. Bir fərziyyəyə görə o, təhrif olunmuş alman sözləri "wis" və "mat"dan yaranıb "ağ kütlə" deməkdir.
Bitkilərdə bismut aşkar olunmamışdır. Heyvanlarda bismutun miqdarı külə ilə 0,00002%-dir.
== İnsan orqanizmində bismut ==
Insan orqanizminə bismut qida ilə, həmçinin hava və su vasitəsi ilə daxil olur və bu, sutkada 5-20 mkq-dır. Bismut insan orqanizminə müxtəlif orqanlarda və toxumalarda aşkar olmuşdur: qanda, əzələlərdə, saçlarda, böyrəklərdə, sümüklərdə, baş beyində və s. Bismut qara ciyərdə, dalaqda və sümüklərdə toplanır.
 
Sətir 34 ⟶ 37:
 
Bismutun orqanizmə daxil olmasının əsas mənbələri hava, su, heyvan mənşəli qida məhsullarıdır.
== Xassələri ==
Bismut parlaq, kövrək, çətinəriyən metaldır. Bi<sub>2</sub>O<sub>3</sub> amfoter, Bi<sub>2</sub>O<sub>5</sub> isə turşu oksiddir.
 
Bismutun daha geniş məlum olan və insan tərəfindən daha geniş istifadə olunan birləşmələri aşağıdakılardır:
 
BiOHNO3BiOHNO<sub>3</sub> – bismut əsasi nitrat, vikair, vikalin.
 
Bi[C6H2C<sub>6</sub>H<sub>2</sub>(OH)3COO<sub>3</sub>COO](OH)<sub>2</sub> – bismut (III) dihidroksid qallat.
 
Qida məhsulları ilə onun orqanizmə sutka ərzində daxil olan miqdarı 0,02 mq, hava ilə daxil olan miqdarı 0,00001 mq-dır.
== Tətbiq sahələri ==
 
Bi<sub>2</sub>O<sub>3</sub> şirələrin (emalların) və çini boyaqların alınmasında tətbiq olunur. Bismutil-nitrat BiONO<sub>3</sub>·H<sub>2</sub>O tibdə büzüşdürücü vasitə kimi istifadə olunur.
206Bi izotopu limfatik leykomiyanın müalicəsi üçün istifadə olunur. Bismut dihidroksid qallat yaralara və yanıqlara səpmək üçün toz şəklində istifadə olunur.
 
Sətir 49 ⟶ 55:
{{commons|Category:Bismuth}}
 
 
{{Kimyəvi element-qaralama}}
{{Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli}}