Ağ dəlik: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 4:
İki nəhəng qara çuxurun sinqulyarlıq nöqtələri birləşərək, qara çuxur və Ağ çuxur birləşməsi əmələ gətirirsə, onda qara çuxurun daxilinə düşən maddənin hansı halda olması məsələsinə aydınlıq gətirmək şansı yaranır. [[Böyük partlayış]] baş verən zaman gedən proseslərin tərsinə getdiyini təsəvvür edək. Maddə qara çuxurda, bir növ "dəyirmanda" olduğu kimi, [[Proton (fizika)|proton]]<nowiki/>a və [[neytron]]<nowiki/>a , sonda isə [[Kvark|kvarkl]]<nowiki/>ara çevrilərək Ağ çuxur tərəfindən ətraf kosmik fəzaya püskürüləcək, yəni yeni bir Böyük Partlayış baş verəcək.<ref>N.Qaraməmmədli, L.Helvacı "Quran və Astronomiya işığında Səmavi Təfəkkür" Bakı,2008.</ref>
Ümumiyyətlə nisbilik, ağ dəlik, maddənin və işığın qaça biləcəyinə baxmayaraq, kənardan girə bilməyən uzadılmış bir hipotetik bölgəsidir. Bu mənada, təkcə kənardan daxil oluna bilən və maddənin və işığın qaça bilməyəcəyi bir qara dəlikin tərsidir. Ağ dəliklər əbədi qara nöqtələr nəzəriyyəsində görünür. Gələcəkdə qara dəlik bölgəsinə əlavə olaraq, Eynşteyn sahə tənliklərinin belə bir həlli keçmişdə ağ dəlik bölgəsinə malikdir. <ref>Carroll, Sean M. (2004). ''Spacetime and Geometry''(5.7 ed.). Addison Wesley. <nowiki>ISBN 0-8053-8732-3</nowiki>.</ref>Ancaq bu bölgə qravitasiya çökməsi ilə meydana gələn qara dəliklər üçün yox, ağ dəlik yarada bilən heç bir fiziki proses yoxdur. Ağ dəliklərlə bağlı məlumat və sübutlar qətiliklə qalmayıb, lakin 2006-cı il GRB 060614 ağ çuxurun ilk sənədləşdirilmiş forması kimi təqdim edilmişdir.
== Baxış. ==
Qara dəliklər kimi, ağ dəliklər kütlə, yük və açar momentum kimi xüsusiyyətlərə malikdir. Hər hansı bir kütlə kimi maddələri çəkirlər, ancaq ağ bir çuxura doğru düşən obyektlər əslində ağ çuxurun hadisə üfüqünə çatmayacaqdır (baxmayaraq ki, maksimum genişlənmiş Schwarzschild həlli vəziyyətində, aşağıda müzakirə edilən ağ dəlik hadisə üfüqü keçmişdə gələcəkdə qara dəlik hadisə üfüqü olur, buna görə düşən hər hansı bir obyekt nəhayət qara dəlik ucuna çatacaq). Bir səth olmadan bir gravitasiya sahəsi düşünün. Gravity görə sürətləndirilməsi hər hansı bir bədən səthində ən böyükdür. Lakin qara nöqtələr bir səthə malik olmadığı üçün, çəkisi sayəsində sürətlənmə sürətlə artmaqdadır, lakin birincilikdə nəzərə alınmayan bir səth olmadığı üçün yekun qiymətə çatmaz.
Kvant mexanikasında qara dəlik Hawking radiasiyasını yayır və beləliklə radiasiya qazı (zəruri deyil) ilə istilik balansına gələ bilər. Termal-tarazlıq dövləti zaman-bərpa-dəyişməz olduğundan, Stephen Hawking termal bərabərlikdə qara bir çuxurun tərsinin yenidən termal bərabərlikdə qara bir çuxur olduğunu iddia etdi. <ref>Hawking, S. W. (1976). "Black Holes and Thermodynamics". ''Physical Review D''. '''13''' (2): 191–197.</ref>Bu, qara dəliklərin və ağ dəliklərin eyni obyekt olduğunu göstərə bilər. Normal bir qara dəlikdən olan Hawking radiasiyası ağ-delik emissiyası ilə müəyyən edilir. Hawking'in yarı klassik arqumenti kvant mexanik bir AdS / CFT müalicəsində əks olunur <ref>Klebanov, Igor R. (19 May 2006). "TASI lectures: Introduction to the AdS/CFT correspondence". </ref>. Anti-de Sitter kosmosda bir qara dəlik, zamanın bərpası özü ilə eyni olan bir ölçmə nəzəriyyəsində bir istilik qazı ilə təsvir edilir.
== İstinadlar ==
| |||