Qaraciyər sorucusu: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 29:
}}
'''Qaraciyər sorucusu''' ({{lang-lat|Fasciola hepatica}})-[[Yastı qurdlar]] tipinə aid olan növ.
 
== Xarici quruluşu==
Bu növ kiçik yarpaq formasında olub, enli və qısadır. Uzunluğu 20-30 mm, eni isə 8-12 mm-ə qədər olur. Bədənin ön tərəfindən xortum şəklində uzanmışdır. Onun üzərində ağız və qarın sormacı vardır. Ağız sormacının diametri 1 mm, qarın sormacınınki isə 1,5-1,6 mm-dir. Bədənin ön hissəsində yumurtalıq, ondan arxada isə yumurta vəzisi yerləşir. Fassiolanın yumurtaları uzunsov və açıq sarı rənglidir. Yumurtaların bir qütbündə qapaqlıq, içərisində isə küllü miqdarda sarılıq hüceyrələri görünür. Yumurtanın uzunluğu 0,11-0,15 mm, eni isə 0,07-0,08 mm-dir.
 
== Yayılması ==
 
Kosmopolit növdür. Dünyada və Qafqazda geniş yayılmışdır. Dünyada-2, Qafqazda-2, Azərbaycanda-2 növ ilə təmsil olunmuşdur. Quba-Xaçmaz, Şəki-Zaqatala, Lənkəran ovalığı, Mil-Qarabağ və Kür-Araz ovalığında geniş, Abşeron-Qobustanda, Gəncə-Qazax zonasında və Naxçıvan MR ərazisində isə ocaqlar şəklində yayılmışdır.<ref>Azərbaycanda kənd təsərrüfatı heyvanlarının helmint və helmintozlarının zonalar üzrə yayılması və helmintozlarla mübarizənin gücləndirilməsi üçün təkliflər. Redaktəsi ilə, Bakı, “Elm” nəşriyyatı, 1975, 85 səh. </ref>
 
== Həyat tərzi ==
 
Parazit orqanizm olub, əhli və vəhşi gövşəyən heyvanların və digər məməlilərin qaraciyərində, öd axarlarında və kisəsində yaşayır. Təsadüfi hallarda bu növə ağciyər toxumalarında. Bronxlarda, dalaqda, limfa vəzilərində və başa üzvlərdə təsadüf edilir. Sahibin qanı, şirəsi və epiteli hüceyrələri ilə qidalanır. Hermafrodit orqanzm olub, yumurta qoymaqla çoxalır, tam çevrilmə ilə inkişaf edir.<ref>Məmmədov A.Q., Məlikov Y.F.. Mal-qarada fassiolyoz və onunla mübarizə “Elm” nəşriyyatı, Bakı, 1979, 42 səh.İ.Ə.Sadıqov.Az. EA – nı xəbərləri (biol. elm. ser.), 1991, №1, s. 3 – 6.</ref>
 
== İnsan həyatına təsiri ==
* İnsanlarda fassiolyoz əmələ gətirir. Heyvanların fərdi inkişafını əngəlləyir, məhsuldarlığını aşağı salır, körpələr arasında ölüm halları çoxalır.<ref>Skryabin K.N. Трематоды животных и человека. Основы трематодологии, т.II, , Изд-во АН СССР, Москва-Ленинград, 1948, 600 стр. </ref>
 
== Çoxalması ==