Qarabağ xanlığı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
5.191.15.201 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 4372340 dəyişikliyi geri qaytarıldı. Teq: Geri qaytarma |
5.191.15.201 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 4372338 dəyişikliyi geri qaytarıldı. Teq: Geri qaytarma |
||
Sətir 108:
[[1805]]-ci ildə İbrahimxəlil xan ilə Rusiya generalı [[Pavel Sisianov|Sisianovun]] arasında imzalanmış [[Kürəkçay müqaviləsi]]nə görə Qarabağ xanlığı [[Rusiya İmperiyası]]nın tərkibinə keçdi. <ref>Potier, Tim (2001). Conflict in Nagorno-Karabakh, Abkhazia and South Ossetia: A Legal Appraisal. Martinus Nijhoff Publishers, 1. ISBN 90-411-1477-7.</ref> [[1806]]-cı ildə İbrahimxəlil xanın [[Qacarlar]] ilə birləşməsindən şübhələnən başda [[Lisaneviç|Mayor Lisaneviç]] başda olmaqla rus hərbçiləri heçbir araşdırma aparmadan xanı ailəsi ilə birlikdə qətlə yetirdilər. [[1813]]-cü il oktyabrın 12-də Qarabağın Gülüstan kəndində imzalanmış [[Gülüstan müqaviləsi]]<nowiki/>nə əsasən [[Qacarlar|Qacar İranı]] Qarabağın [[Rusiya İmperiyası|Rusiya]] himayəsinə keçməsini rəsmən qəbul etdi.<ref>{{cite web |url=http://www.anl.az/down/meqale/xalqcebhesi/2013/may/309688.htm |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170430172153/http://www.anl.az:80/down/meqale/xalqcebhesi/2013/may/309688.htm |archivedate=2018-02-06 |title= Kürəkçay faciəsi — Qarabağın Rusiya imperiyası tərəfindən faktiki işğalı tarixidir|author=anl.az |date= 14 may 2013|publisher=Uğur |accessdate=2018-02-06 |language=az }}</ref>
[[İbrahimxəlil xan|İbrahimxəlil xan]]ın ölümündən sonra 1806-ci ildə hakimiyyətə [[Mehdiqulu xan]] gəldi.<ref name="Mehdiqulu">Zemfira Hacıyeva.s.66.</ref> 1805-ci ilin iyulunda, Kürəkçay müqaviləsindən sonra çar [[I Aleksandr]] tərəfindən [[general-mayor]] rütbəsi verilmişdir. Mehdiqulu xan siyasi təzyiqlər üzündən [[1822]]-ci ildə xanlığı tərk edərək İrana getmişdir. Bununla da Qarabağ xanlığı ləğv olunmuşdu.<ref>{{cite encyclopedia |last=Busse |first=H. | title= Abu’l-Fatḥ Khan Javānšīr | encyclopedia=Encyclopædia Iranica | accessdate=2011-10-09|url=http://www.iranicaonline.org/articles/abul-fath-khan-javansir-son-of-the-ruler-of-qarabag-ebrahim-kalil-khan-javansir-and-through-his-sister-brother-in-law-of-fath-ali-shah}}</ref> Mehdiqulu xan sonradan xaiş edərək [[1826]]-cı ildə Qarabağa döndü. Lakin ona sadəcə Qarabağda yaşamaq hüququ verildi və xan vəzifəsi bərpa olunmadı. Mehdiqulu xan [[1845]]-ci ildə vəfat etdi.<ref name="Mehdi Qulu xan">
== Cavanşirlər sülaləsinin mənşəyi ==
Qarabağ salnaməçilərinin hamısı Qarabağ xanlığının yaranmasını sarıcalılı [[Pənahəli bəy]]<nowiki/>in adı ilə bağlayırlar. [[Mirzə Adıgözəl bəy]] [[Cavanşirlər sülaləsi|Cavanşir sülaləsi]]<nowiki/>nin yaradıcısı olan Pənahəli bəyin əslən Sarıcalı tayfasından оlduğunu qеyd еtmişdir. [[Mirzə Camal Cavanşir Qarabaği|Mirzə Camal Cavanşir]] isə оnun bu fikrini Cavanşirlərin [[Sarıcalı oymağı|Sarıcalı оymağı]]<nowiki/>ndan оlmasını yazmaqla qəbul еdir. [[Mirzə Camal Cavanşir Qarabaği|Mirzə Camal bəy Qarabaği]] "Qarabağnamə"sində yazır: ''"Mərhum [[Pənahəli xan|Pənah xan]]ın əsl-nəsəbi Qarabağın [[Cavanşir eli|Cavanşir еli]]<nowiki/>ndəndir. Bu еl qədim zamanlarda [[Türküstan]]<nowiki/>dan gəlmiş [[Bəhmənli еli]]<nowiki/>nin bir qоlu оlan Sarıcalı оymağındandır. Bunların atababaları Cavanşir еli arasında məşhur, adlı-sanlı, çörəkli, mal-dövlət və еhsan sahibi оlmuş adamlar idilər".''<ref>Mustafazadə Tofiq.s.28.</ref><ref name="Cavanşirlər">Hüsеynоv Yunis.s.29-30.</ref>
| |||