Qaval daşı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 23:
| Dinlə =
}}
'''Qaval daşı'''<ref name="qaval daşı">{{cite news |title=Qaval daşı |url=http://rockart-g.blogspot.com/2012/07/qaval-das.html |publisher=rockart-g.blogspot.com |date=2018-03-24|accessdate=24-03-2018 |language={{az}} |archiveurl=https:///web/20141219205140/http://rockart-g.blogspot.com/2012/07/qaval-das.html |archivedate=2018-03-24}}</ref> – bir müsiqi aləti kimi istifadəsi təqribi olaraq 10 min il öncəyə aiddir. Əhəng daşından əmələ gəlməsi və tərkibində çınqılların yaratdığı boşluqlar səbəbindən Qaval daşa vurduqda ondan səs çıxır. [[Neolit]] dövründə [[Qobustan]] ərazisində qədim insanlar bu daşın xüsusiyyətlərini bilmiş və ondan musiqi aləti kimi istifadə edirmişlər. Onlar Qaval daşda musiqini ifa edir və onun ətrafında rəqs edirdilər. Bunu əks etdirən qaya üstü rəsmlərinirəsmləri görmək mümkündür.
== Sayları ==
Qobustanda iki ədəd qaval daşı abidə kimi qorunur. Bunlardan birincisi Cingirdağın şimal-şərq ətəyindədir. O Yazılıtəpə qədim qayaüstü təsvirlər kolleksiyası üzrə 114 №-li daş kimi qeydə alınmışdır. Bu daşın orta hissəsidə qalınlıq 70 sm-dir. Şərqə doğru isə nazıkləşir. daşınDaşın ümumi uzunluğu 270-dir. Bu daşları onun ətrafında olan digər daşlardan fərləndirmək demək olar ki, mümkün deyildir. Bu daşlarda digər daşların köməyi ilə zərblə vurduqda ondan səslər çıxması ilə müəyyən etmək olur. Qaval daşlarının sayı Qobustan, Mərəzə və Naxçıvanda<ref>[https://anl.az/down/medeniyyet2008/may/medeniyyet2008_may_375.htm Naxçıvanda qaval daşı tapılıb]</ref> 40-a yaxın olması ehtimal edilir<ref>[https://ok.ru/bilirsenmi/topic/63854263754845 Qaval daşı haqqında nə bilirik?]</ref>.
== Xüsusiyyətləri ==
Qaval daşının özünə məxsus özəlliklərindəözəlliklərindəN biri səsin çıxması üçün onun yerə təmas etməməsidir. Yerə qoyulan qaval daşından səs çıxmır. Ona görə də bu daşı müəyyən qədər torpaqdan yüksəkdə qoyurlar.
Ehtimal edilir ki, qaval daşında ifanında daxil olduğu ritualların məcmusu öz növbəsində qədim insanların dinindinidüyavidünyavi görüşləri ilə sıx bağlı olmuşdur<ref name="qaval daşı"/>.
Qaval daşında zərb alətlərində ifa edilən musiqi nömrələrini səsləndirmək mümkündür<ref>Cəfərqulu Rüstəmov. Qobustan dünyası, s.103-104</ref>