Yeğeqnadzor: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k tənzimləmə using AWB
Sətir 21:
|Vilayət = [[Vayoc dzor mərzi]]
|Əyalət =
|Rayon = [[Yeğeqnadzor rayonu]] <small>(1930-1931)</small><br/>[[Yeğeqnadzor rayonu|Keşişkənd]] <small>(1931-1935)<ref name="стр. 71">Ехегнадзорский район, стр. 71. // Историческая география Западного Азербайджана (Дополненное, переработанное издание на русском языке). Составитель: Асадов Сабир Джалал оглы. Научный редактор: Будагов Будаг Абдулали оглы. С азербайджанского языка перевели: А. С. Шакирзаде, Э. Абаскулиев, К. Дж. Асадов. Баку: издательство «Азербайджан», 315 стр.</ref></small><br/>[[Keşişkənd rayonu|Mikoyan]] <small>(1935-1957)<ref name="стр. 71">< /ref></small><br/>[[Keşişkənd rayonu|Yeğeqnadzor]] <small>(1957-1995)<ref name="стр. 71"/></small>
|Əsası qoyulub =
|Əvvəlki adı = ''Keşişkənd <small>(1935-ci ilədək)<ref name="asev101">Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы. V ҹилд: Италиja – Куба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксиjасы, 1981, сəhифə 101.</ref></small>''<br/>''Mikoyan <small>(1935-1957)<ref name="asev101"/></small>''<br/>''Yeğeqnadzor <small>(1957-)<ref name="asev101"/></small>''
|Sahə = 0.2642<small><ref name="Yeğeqnadzor bələdiyyəsi"></ref>< /small>
|Əhali = 7 800<small><ref name="">Հայաստանի Հանրապետության մշտական բնակչության թվաքանակը 2014 թվականի հուլիսի 1-ի դրությամբ</ref></small>
|Əhali il = 2014
|Əhali sıxlığı = 29 523
Sətir 42:
}}
{{digər məna|Keşişkənd}}
'''Yeğeqnadzor'''<ref>{{ASE|5|101|Yeğeqnadzor}}</ref><ref name="xəritə">[[Azərbaycan Respublikası Dövlət Torpaq və Xəritəçəkmə Komitəsi]] tərəfindən Bakıda nəşr olunmuş Azərbaycan Respublikasının [http://www.mfa.gov.az/files/file/Fiziki.jpg Fiziki] və [http://www.mfa.gov.az/files/file/Siyasi.jpg Siyasi] xəritələri</ref>, '''Keşişkənd'''<ref>Информационно-Статистический отдел при секретариате президиума верховного совета Армянской ССР. '''Армянская ССР: Административно-территориальная деление на 1-ое января 1948 года''', Издание первое. Армгосиздать, Ереван, 1948, стр. 76</ref> — [[Ermənistan|Ermənistan Respublikası]]nda, Başkənd çayı yaxınlığında şəhər, 1995–cil ildən [[Vayoc dzor mərzi]]nin inzibati mərkəzi. Rəsmi olaraq 3 yanvar 1935-ci ilədək ''"Keşişkənd"'', 1935–1957-ci illərdə ''"Mikoyan"'', 1957-ci ildən ([[Ermənistan Sovet Sosialist Respublikası|Ermənistan SSR]] Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 6 dekabr, 1957-ci il tarixli fərmanı ilə)<small><ref name="İB-187"></ref>< /small> isə ''"Yeğeqnadzor" ({{lang-hy|Եղեգնաձոր}}; erməni dilində mənası: "Qamışlı dərə")<small><ref name="İB-187"></ref>< /small>'' adlanır.<ref name="стр. 76">Информационно-Статистический отдел при секретариате президиума верховного совета Армянской ССР. ''"Армянская ССР: Административно-территориальная деление на 1-ое января 1948 года"'', Издание первое. Армгосиздать, Ереван, 1948, стр. 76</ref><ref>[http://web.archive.org/web/20070926164336/http://yerevan.usembassy.gov/armenia.pdf '''Rediscovering Armenia''': An Archaeological/Touristic Gazetteer and Map Set for the Historical Monuments of Armenia]. By [[:en:Brady Kiesling|Brady Kiesling]], July 1999, [https://archive.org/stream/RediscoveringArmenia/rediscovering_armenia#page/n67/mode/2up page 68]</ref> [[7 noyabr]] [[1995]]-ci il tarixində ''Ermənistan Respublikası Milli Məclisi''nin qəbul etdiyi və [[4 dekabr]] [[1995]]-ci ildə [[Ermənistan|Ermənistan Respublikası]]nın prezidenti [[Levon Ter-Petrosyan]]ın təsdiq etdiyi ''"Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü haqqında Qanunu"''na əsasən ''"Yeğeqnadzor bələdiyyəsi"''ni təşkil edir.<ref name="Об административно-территориальном делении Республики Армения">Национальное Собрания Республики Армения: [http://www.parliament.am/legislation.php?sel=show&ID=2243&lang=rus Закон Республики Армения «Об административно-территориальном делении Республики Армения». Принят 07.11.1995. Подписан Президентом Республики Армения Л. Тер-Петросяном 04 декабря 1995 года, гор. Ереван С-062-1.-ЗР-18]</ref> Bələdiyyənin ərazisi 2.642 hektar və ya 0.2642 &nbsp;km²-dir.<ref name="Yeğeqnadzor bələdiyyəsi">[http://vdzor.gov.am/about-communities/757/ Vayoc dzor mərzi mərzbanlığının rəsmi veb-saytında "Yeğeqnadzor bələdiyyəsi" haqqında qısa məlumatlar] {{hy}} — yoxlanılıb: 03.12.2014</ref>
== Etimalogiya ==
Dərələyəz mahalında heç kim bu qəsəbə adına Keşişkənd demirdi, hamı buna ''"Keşkənd"'' və ya ''"Keşkəndi"'' deyirdi.<ref>Mirzəyev H. Aşıq poeziyasında yaşayan adlarımız və tariximiz, Bakı, ADPU, 1997, səh. 220</ref> Toponim qədim türk dilində "keçid, bərə, körpü" mənasında işlənən keçiş (sözün birinci hecasındakı "ç" səsi, "ş" səsi ilə əvəzlənərək söz keşiş formasını alıb. Azərbaycan dilində ç→ş səs əvəzlənməsi qanunauyğun haldır) sözü ilə<small><ref>[[:ru:Древнетюркский словарь|Древнетюркский словарь]]. Редакторы: В. М. Наделяев, Д. М. Насилов, Э. Р. Тенишев и А. М. Щербак; Академия Наук СССР Институт Языкознания. Ленинград: Издательство «Наука» Ленинградское отделение, 1969, стр. 291</ref></small>, türk dilində "şəhər", "yaşayış məntəqəsi" mənasında işlənən kənd sözünün<small><ref>Древнетюркский словарь. Редакторы: В. М. Наделяев, Д. М. Насилов, Э. Р. Тенишев и А. М. Щербак; Академия Наук СССР Институт Языкознания. Ленинград: Издательство «Наука» Ленинградское отделение, 1969, стр. 290</ref><ref>[[:ru:Мурзаев, Эдуард Макарович|Эдуа́рд Мака́рович Мурза́ев]]. [http://web.archive.org/save/http://www.protobulgarians.com/Polezni%20knigi/MURZAEV%20-%20Geographic%20terms%20in%20Russia.pdf Словарь народных географических терминов], Москва, [[:ru:Мысль (московское издательство)|"Мысль"]], 1984, стр. 270</ref></small> birləşməsindən əmələ gəlmişdir.<small><ref name="İB-187">< /ref></small> Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir.<small><ref name="İB-187">''"Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri"''. İbrahim Məhəmməd oğlu Bayramov (müəllif). Bakı, "Elm" nəşriyyatı, 2002, səh. 187</ref></small>
 
== Tarixi ==
"Keşişkənd" adı 1728-ci ildə tərtib edilmiş "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində toponim kimi qeyd edilmişdir. Erməni müəlliflərin iddiasına əsasən yaşayış məntəqəsinin adı ilk dəfə V əsrdə xatırlanır.<small><ref>''"Памятники культуры Азизбековского района"''. О. С. Егиазарян ; ред. Н. Асрамян, В. Арутюнян ; Управление по делам архитектуры при Совете Министров Армянской ССР . Ереван, Госиздат: Айпетрат, 1955, стр. 45</ref></small>
 
== Coğrafiya ==
Keşişkənd [[İrəvan|İrəvan şəhəri]]ndən 120 km cənub-şərqdə, Başkənd çayının yaxınlığında<small><ref name="İB-187"></ref>< /small>, Şordərə dərəsinin 2.5 km-liyində<small><ref name="İB-187"></ref>< /small>, dəniz səviyyəsindən 1240 m (digər məlumata görə 1250 m)<small><ref name="Yeğeqnadzor bələdiyyəsi"></ref>< /small> hündürlükdə yerləşir.<ref name="էջ 71-72">[https://web.archive.org/web/20151127112704/http://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան], էջ 71-72 // ՀՀ կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտե “Գեոդեզիայի և Քարտեզագրության կենտրոն” ՊՈԱԿ Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան. Երևան – 2008</ref> Ətrafında ən yaxın yaşayış məntəqələri Ortakənd, [[Başkənd (Dərələyəz)|Başkənd]], Qoytul, Ayarlı və Malişka kəndləridir.
 
== Əhali ==
[[Ermənistan Respublikası Milli Statistika Xidməti]]nin 1 iyul 2014-cü il tarixinə olan rəsmi məlumatına əsasən bələdiyyənin əhalisi 7.8 min nəfərdir.<small><ref name="Հայաստանի Հանրապետության մշտական բնակչության թվաքանակը 2014 թվականի հուլիսի 1-ի դրությամբ">Հայաստանի Հանրապետության Ազգային վիճակագրության ծառայություն: [http://www.armstat.am/file/article/bnakch_1.07.2014.pdf Հայաստանի Հանրապետության մշտական բնակչության թվաքանակը 2014 թվականի հուլիսի 1-ի դրությամբ, էջ 6] — yoxlanılıb: 1.8.2014</ref></small>
 
Osmanlı İmperiyası tərəfindən 1727-ci ildə tərtib edilmiş "Naxçıvan sancağının müfəssəl dəftəri"nə görə (əlyazmada səh. 282) İrəvan əyalətinin tərkibinə daxil olan Naxçıvan sancağının Dərələyəz nahiyəsinə tabe olan "Keşiş kəndi"ndə 2 qeyri-müsəlman kişi vergi (illik toplam 3880 ağça) ödəyən var idi.<small><ref>Naxçıvan sancağının müfəssəl dəftəri : 9 məhərrəm 1140 (27 avqust 1727) / II nəşr. Tərcümə edənlər: [[Ziya Bünyadov|Ziya Musa oğlu Bünyadov]] və Hüsaməddin Məmmədov (Qaramanlı) ; araşdırma, qeyd və şərhlərin müəllifi Hüsaməddin Məmmədov (Qaramanlı); [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası|AMEA]] [[Şərqşünaslıq İnstitutu|akademik Z.M.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu]]. Bakı, "Elm" nəşriyyatı, [[2001]], səh. 188; ISBN 5-8066-1317-8 </ref></small> Erməni əsilli əhalisi 1829–1830-cu illərdə [[Rusiya İmperiyası]] tərəfindən bura Xoy və Salmasdan köçürülmüşdürlər.<small><ref name="էջYeğeqnadzor 71-72bələdiyyəsi">< /ref><ref name="Yeğeqnadzorէջ bələdiyyəsi71-72">< /ref></small> [[İvan Şopen|İvan İvanoviç Şopen]]in rəhbərliyi ilə 1829-cu ilin aprel ayında başladılmış və 1832-ci ilin may ayında sona çatdırılmış əhalinin kameral siyahıyaalınmasının yekunlarına əsasən [[Erməni vilayəti]]nin Naxçıvan əyalətinin Dərələyəz mahalında <small>(Şopenin siyahısında 78 kəndi əhatə edir)</small> yerləşən "Keşişkəndi" adlanan yaşayış məntəqəsində 57 ailədə 170 nəfəri kişilər, 162 nəfəri isə qadınlar olmaqla 332 nəfər erməni yaşayırdı.<ref name="стр. 615-618">Шопен Иван Иванович. "[http://books.google.ru/books?id=uzIpAAAAYAAJ&hl=ru&pg=RA1-PA640#v=onepage&q&f=falseИсторический '''Памятник состояния Армянской области в эпоху ее присоединения к Российской империи'''.]" Санкт-Петербург, Издательство: Типография Императорской Академии Наук, 1852 г. Оглавление: Часть III, Отделение III. Народонаселение, Глава шестая. Народонаселение, 2. Число народонаселение в настоящее время, Таблица народонаселения Армянской области, стр. 615-618</ref> Onlardan 331 nəfəri <small>(169 nəfəri kişilər, 162 nəfəri qadınlar olmaqla 56 ailə)</small> İrandan <small>(rəsmi adı: [[Qacarlar|Məmalik-i Məhrusə-yi İran]])</small>, 1 nəfəri <small>(1 nəfər kişi olmaqla 1 ailə)</small> isə Osmanlıdan <small>(rəsmi adı: [[Osmanlı İmperiyası|Devlet-i Aliyye-i Osmaniye]])</small> köçürülmüşdü.<ref name="стр. 615-618">< /ref> 1869-cu il əhalinin kameral sayımına görə [[İrəvan quberniyası]]nın, [[Naxçıvan qəzası]]na daxil olan Keşişkənddə ''73 tüstü''dən ibarət ermənilər məskunlaşmışdı.<ref name="стр. 16">Напечатано по распоряжению Военно-учёного комитета. Типография Товарищества "Общественная польза", по Мойке, у Круглого рынка, № 5. Эриванский губернский статистический комитет, '''Список населенных мест Эриванской губернии по данным камеральной переписи 1869 года''' . Санкт-Петербург, 1872 год, стр. 16</ref> 1873-cü ilin kameral siyahıyaalınmasına əsasən [[İrəvan quberniyası]]nın [[Şərur-Dərələyəz qəzası]]nda, Başkəndçay dərəsi yaxınlığında yerləşən və dövlət xəzinəsinə məxsus Keşişkənd kəndində 94 evdə 450 nəfəri kişilər, 349 nəfəri qadınlar olmaqla toplam 799 nəfər qriqoryan ermənilər yaşayırdılar.<ref name="камеральное описание-1873">Сборник сведений о Кавказе. Том V, изданный под редакцией главного редактора Кавказского Статистического Комитета Николайа Карловича Зейдлица. Тифлис, Типография Главного Управления Наместника Кавказского, 1879 год. '''Списки населенных мест Кавказского края. Часть I.''' Губернии: Эриванская, Кутаисская, Бакинская, Ставропольская и Терская область. Тифлис, Типография Главного Управления Наместника Кавказского, 1879 год. Эриванская губерния. Списки населенных мест по сведениям 1873-го <small>(примечание: Терская область по сведениям 1874-го)</small> года. Изданы Кавказским Статистическим Комитетом при Главном Управлении Наместника Кавказского. Составлен главным редактором Комитета Н.К. Зейдлицем. Тифлис, Типография Главного Управления Наместника Кавказского, 1879 год.Печатано с разрешения Его Императорское Высочество Наместника Кавказского. Таблицы (Без [https://ru.wikipedia.org/wiki/Пагинация пагинации])...Эриванская губерния, Шаруро-Даралагезский уезд, населенный пункт под номером 760</ref> 14 may–17 dekabr [[1886-cı il]]də ailələr üzrə aparılmış kameral siyahıyaalmaya əsasən [[İrəvan quberniyası]], [[Şərur-Dərələyəz qəzası]], II şöbənin (Dərləyəz şöbəsi), Keşişkənd kənd cəmiyyəti tərkibinə daxil olan və onun iznibati-mərkəzi olan Keşişkənd kəndində 121 evdə (təsərrüfatda)<small><ref name="стр. 72">''"Памятная книжка Эриванской губернии на 1906 год"''. Отдел третий, стр. 72</ref></small> ermənilərdən ibarət 1.034 nəfər (556 nəfəri kişilər, 478 nəfəri qadınlar) əhali yaşayırdı.<ref name="посемейные списки-1886">''"Свод статистических данных о населении Закавказского края, извлеченных из посемейных списков 1886 г."'' Изд. по распоряжению главноначальствующего гражд. частью на Кавказе Завкавк. стат. ком. - 1893 (Без [https://ru.wikipedia.org/wiki/Пагинация пагинации])...Эриванская губерния, Шаруро-Даралагезский уезд, населенный пункт под номером 1017</ref> Burada ermənilərlə yanaşı 1897-ci ildə 3 nəfər, 1922-ci ildə 11 nəfər, 1926-cı ildə 21<small><ref>Ethno-Caucasus, Этнодемография Кавказа: [http://ethno-kavkaz.narod.ru/daralagiaz26.html Население Даралагязского уезда по переписи 1926-го года]</ref></small> nəfər, 1931-ci ildə 5 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.<ref name="Զավեն Կորկոտյան.">Զավեն Կորկոտյան. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը. (1831-1931), Յերևան, 1932. Завен Коркодян. '''Население советской Армении за последние сто лет (1831-1931)'''. Ереван, (на армянском языке), 1932, стр. 92-93, 162-163</ref> 1940-cı illərdə rayon mərkəzindən azərbaycanlılar qovulmuşdur.<small><ref name="İB-187">< /ref></small> İndi burada yalnız ermənilər yaşayır.<small><ref name="İB-187">< /ref></small>
 
''"Keşişkənd yaşayış məntəqəsi"''ndə əhali sayının dəyişilməsi:<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
 
{| class="wikitable"
Sətir 75:
|-
! Əhali
| 332<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
| 799<small><ref name="камеральное описание-1873"></ref>< /small>
| 1 034<small><ref name="посемейные списки-1886"></ref>< /small>
| 1 307<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
| 1 583<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
| 1 890<small><ref>1 oktyabr 1931-ci ilə olan inzibati bölgüyə əsasən Dərələyəz rayonunun inzibati mərkəzi olan şəhər tipli Keşişkənd qəsəbəsində 1 yanvar 1931-ci il tarixinə 1890 nəfər əhali yaşayırdı. (İstinad olaraq bax: Центральный Исполнительный Комитет Союза ССР, Всероссийский центральный исполнительный комитет. ''"Административно-территориальное деление союза ССР (Районы и города СССР)"''. Издательство "Власть Советов" при Президиуме ВЦИК Москва, 1931, страницы 237)</ref></small>
| 2 567<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
| 3 567<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
| 7 053<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
| 8 178<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
| 8 200<small><ref name="էջ 71-72"></ref>< /small>
| 9 394<small><ref name="Yeğeqnadzor bələdiyyəsi"></ref>< /small>
|-
|}
Sətir 102:
 
== İstinadlar ==
{{Reflistİstinad siyahısı|2}}
 
{{Dərələyəz kəndləri}}
{{Qərbi Azərbaycan}}
 
[[Kateqoriya:Qərbi Azərbaycan]]
[[Kateqoriya:Dərələyəz mahalı]]