Günter Litfin: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k tənzimləmə using AWB
Sətir 29:
'''Qünter Litfin''' (19 Yanvar 1937 – 24 Avqust 1961) alman dərzi idi və o, [[Berlin divarı]]ndan qaçmağa çalışarkən ölən ikinci şəxs idi. Litfin [[Şərqi Almaniya]] sərhəd qoşunları tərəfindən atəş açılaraq öldürlən ilk şəxs həmçinin ilk kişi idi.
==Biyoqrafiya==
Qünter Litfin [[1937]]-ci il 19 yanvar tarixində [[Üçüncü Reyx]]in paytaxtı [[Berlin]] şəhərində doğulmuş və əkiz qardaşı olan Alois [[İkinci dünya müharibəsi]] dövründə həkim tərəfindən öldürülmüşdür.<ref name=focus>[http://www.focus.de/regional/berlin/mauerfall/25-jahre-mauerfall-der-kommunismus-ist-ein-scheisshaufen-ohne-ende_id_4191317.html Der Kommunismus ist ein Scheißhaufen ohne Ende! (Communism is a turd heap without end!)], Focus Online, October 9, 2014 {{de icon}} </ref> Litfin [[Şərqi Almaniya]]da şərqi Berlinin [[Vaysenze]] adlı qəsəbəsində yaşayırdı və atası Albert kimi [[Xristian Demokrat İttifaqı (Almaniya)]] partiyasının qeyri-qanuni şöbəsinin üzvü idi. Peşəsi dərzi olan Litfin [[Qərbi Almaniya]]da [[Berlin zooparkı]] yaxınlığında sərhəd-keçid məntəqəsiylə müntəzəm gedib gəlirdi. [[1961]]-ci il avqustun 13-də şərqi və qərbi [[Berlin]] sərhədi [[Şərqi Almaniya]] tərəfindən anidən qapadıldı. Sərhədin qapadılmasından qısa müddət əvvəl Litfin avqustun 12-də [[Qərbi Almaniya]]da iş yerinin yaxınlığında Şarlottenburq adlı yerdə bir mənzil tapdı. Öncəki gün isə o, qardaşı Yürgen ilə birgə onun yeni mənzilində mebelləri yerləşdirmək üçün oraya getmişdilər. Litfinin məqsədi növbəti gün səhər [[Şərqi Almaniya]]dan qaçmaq idi. Belə ki, artıq yollar qapadılmış və [[Berlin]]in ilk tikanlı məftilli hasarları quraşdırılmışdı.
 
==Ölümü==
Avqustun 24-də təqribən 16:00 radələrində Litfin qanunsuz olaraq Humboldhafendən üzərək [[Qərbi Almaniya]] sahilinə çıxmaq istədi..<ref name=CDM>[http://www.chronik-der-mauer.de/en/victims/180480/litfin-guenter?letter=L Short portrait of Günter Litfin at Chronik der Mauer]</ref><ref name=BWM>[http://www.berliner-mauer-gedenkstaette.de/en/1961-299,302,2.html Short portrait of Günter Litfin at Berlin Wall Memorial]</ref> Lakin dəmiryolu körpüsü özündə sərhədi təşkil edirdi və Litfin [[Şərqi Almaniya]] tranzit polisi tərəfindən aşkar edilərək dərhal geri qayıtmağı əmr edildi. Litfin [[Qərbi Almaniya]] sularına giriş üçün əllərini yuxarı qaldırdı və bu zaman ona atəş açılaraq qətlə yetirildi.<ref name=CDM>< /ref><ref name=BWM>< /ref>
 
Litfin [[1961]]-ci il avqustun 31-də [[Vaysenze]]də Hedviq məzarlığında dəfn edildi. Dəfnetmə mərasimində [[Ştasi]] əməkdaşlarının iştirak etməsi onun əsl qətl səbəbinin açılmağına maneə törətdi. Qardaşı Yürgenə görə dəfnetmə mərasimi çox ədalətsiz formada təşkil edilmişdi və orada iştirak edən hər kəs qardaşının qəza nəticəsində deyil [[Şərqi Almaniya]]nı tərk etmə cəhdinə görə qətlə yetirildiyini bilirdi.
 
==Nəticə==
Qünter Litfinin xatirəsi şərəfinə həmçinin [[Berlin divarı]]nın digər qurbanları xatirəsinə [[1992]]-ci ildə xatirə abidəsi qoyulmuşdur. Xüsusilə bunda Yürgen Litfinin (Qünter Litfinin kiçik qardaşı) təşviq edici rolu olmuşdur. Bu əvvəlki nəzarət məntəqəsi olmuş və Berlin Şpandau kruiz kanalı sahilində yerləşən "Kieler Ek" yaxınlığında yerləşir. <ref name="rp">[http://nachrichten.rp-online.de/kultur/der-bruder-des-ersten-mauertoten-1.1354764 Zorniges Gedenken an den ersten Mauertoten (Angry remembrance of the first Berlin Wall victim)], Rheinische Post, August 10, 2011, page A6.{{de icon}}</ref> Əlavə olaraq [[2000]]-ci ilin avqustun 24-də [[Vaysenze]] qəsəbəsində yerləşən və əvvəllər Ştrasse 209 adlanan küçənin adı dəyişdirilərək Qünter Litfin Ştrasse adlandırılmışdı.<ref name=Luise>[[https://berlin.kauperts.de/Strassen/Guenter-Litfin-Strasse-13086-Berlin#Geschichte Kauperts, Straßenverzeichnis Berlin (Street directory Berlin), "Günter-Litfin-Straße"{{de icon}}</ref> Bundan başqa onun evinin yerləşdiyi küçədə onun adına adlandırıldı. [[Reyxstaq binası]] yaxınlığında olan [[Ağ xaçlar]] xatirə abidələrindən biri onun adına adlandırılmışdır. <ref name=CDM>< /ref><ref name=BWM>< /ref>
[[Berlin divarı]]nın yıxılmasından sonra Şərqi və Qərbi Almaniyanın birləşməsi fonunda Berlin Regional Məhkəməsi sərhəd nəzarətçisi olmuş və Litfinin güllələnərək öldürülməsində təqsirkar bilinən nəzarətçi adam öldürmədə günahkar bilinərək 18 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilmişdir.<ref name=CDM>< /ref>
 
==Qalereya==
<gallery>
File:2010-03-20-mauer-berlin-by-RalfR-09.jpg|Şərqi Almaniya sərhəd nəzarətçiləri [[Şpre]] çayından Litfinin cəsədini çıxararkən.
 
File:Gedenkstein Guenter Litfin.jpg|Berlində Sandkruq adlı ərazidə xatirə abidəsi.
Sətir 57:
 
==İstinadlar==
{{İstinad siyahısı}}
{{Reflist}}
 
==Ədəbiyyat==
* Jürgen Litfin: ''Tod durch fremde Hand. Das erste Maueropfer in Berlin und die Geschichte einer Familie''. Verlag der Nation, Husum 2006, {{ISBN|978-3-373-00524-7}}.
* Mathias Mesenhöller: ''Die grausame Mauer''. In: ''[[GEO (magazine)|Geo]]'', 08/2011, S. 73
* [[Christine Brecht]]: ''Günter Litfin'', in: ''Die Todesopfer an der Berliner Mauer 1961–1989. Ein biographisches Handbuch.'' Links, Berlin 2009, {{ISBN|978-3-86153-517-1}}, p. &nbsp;37–39.
 
[[Kateqoriya:Berlində doğulanlar]]