10:24, 2 aprel 2018 tarixindəki versiya redaktə Luny (müzakirə \| töhfələr) 393 redaktə Redaktənin izahı yoxdur ← Əvvəlki redaktə		04:52, 7 sentyabr 2018 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Kəmalə baxa (müzakirə \| töhfələr) Təcrübəli istifadəçilər 5.116 redaktə Redaktənin izahı yoxdur Sonrakı redaktə →
Sətir 25: '''Kadmium''' ('''Cd''') – D.İ.Mendeleyevin [[Kimyəvi elementlərin dövri cədvəli\|elementlərin dövri sistemində]] 48-ci element. Bitkilərdə kadmiumun miqdarı quru qalığa görə 0,001%-dir, bitki hüceyrələrində kadmiumun miqdarı kütləcə 10–6 %-dır. == Kadmium təbiətdə == Kadmium əsasən köklərdə daha az miqdarda isə gövdədə, qələmlərdə və yarpaqlarda əsasən damarlarında lokallaşır. Mühitdə kadmiumun mqidarı kəskin artdıqca onun kökləridə qatılığı yer üstü kütlədə olduğundan bir neçə dəfə çox olur. Müəyyən edilmişdir ki, xlorofill kadmiumu bitki toxumalarında toplamaq qabiliyyətinə malikdir. Kadmiumun bitkilərdə miqdarı artıq olduqda aşağıdakı görünən simptomlar baş verir – yarpaqların xlorozu, onların kənarlarında qırmızı-qonur rəng, həmçinin böyümənin ləngiməsi və kök sisteminin zədələnməsi. Kadmiumun fitozəhərliliyi həmçinin fotosintezə ləngidici təsir, karbon qazının transpirasiyası və fiksə olunmasının pozulması, həmçinin hüceyrə membranlarının keçiriciliyini dəyişməsi ilə əlaqədardır. Kadmiumun bioloji reduksiyanın effektiv və spesifik inhibitorudur. == Kadmiumun insan orqanizminə təsiri == Kadmium zəhərli metallara aiddir. Qida ilə orqanizmə daxil olan kadmiumun sorulması gedən nazik bağırsaqda orqanizmə daxil olan kadmiumun cəmi 5%-i adsorbsiya olunur. Kadmiumun sorulmasına kalsium, sink və misin iştirakı təsir edir. Kadmium əsasən qara ciyərdə, onikibarmaq bağırsaqda toplanır. Böyrəklər kadmium ilə daha çox zəngindir. Insan yaşlandıqca orqanizmində kadmiumun miqdarı artır. Sətir 45: CdSO4 – kadium sulfat == Tarixi == Kadmium 1817-ci ildə Maqdeburqun dairə həkimi İohan Rolov təxmin etmişdir ki, Germanın Şqnebekdeki fabrikindeə istehsal olunan sink oksiddə zəhərli qarışıq - arsen var. Həqiqətən də, bu fabrikdə istehsal olunmuş sink oksidin turşuda həll edilməsindən alınmış məhluldan hidrogen-sulfid keçirdikdə arsen-sulfidə A<sub>2</sub>S<sub>3</sub> cox oxşayan sarı rəngli çqküntü əmələ gəlirdi. German isə onun istehsal etdiyi maddədə arsenin olmadığını təkid edirdi. Mübahisəni aradan qaldırmaq üçün Hannover əcazaxanalarının baş müfəttişi Fridrix Ştromeyer(1776-1835) dəvət olundu. O, həm də Göttingen universitetinin kimya kafedrasında işləyirdi. Ştomeyer oksidin alındığı sink karbonatı közərtdikdə onun çox açıq sarımtıl rəngə malik olduğuna diqqət yetirmişdi. ZnO-in qələvidə həll olmasından sonra yerdə qalan qəhvəyi maddə əvvəllər məlum olmayan elementin oksidi olmuşdur. Bu element kadmium adlandırılmışdır və xüsusi məşhur elementlər siyahısına daxil deyil. Flizlərdə kadmiuma sink ilə birlikdə rast gəlinir və adını da buradan almışdır. Yunan sözü olan “cadmea” – sink flizi deməkdir. Insan bədənində kadmium atomlarının sayı 1,6·1020, bir insan hüceyrəsində 1,6·106 ədəddir.▼ Kadmium 1817-ci ildə alman kimyaçısı F.Ştromeyer tərəfindən kəşv olunmuşdur və xüsusi məşhur elementlər siyahısında daxil deyil. Flizlərdə kadmium sink ilə birlikdə rast gəlir və adını da buradan almışdır. Yunan sözü “cadmea” – sink flizi deməkdir. ▲Insan bədənində kadmium atomlarının sayı 1,6·1020 bir insan hüceyrəsində 1,6·106 ədəddir. Kadmiumun orta miqdarı kişilərin böyrəklərində 44mkq/q, qadınların böyrəklərində 29 mkq/q olur. Estrogenlər (qadın cinsi ~~hormonlar~~hormonları) kadmiumun orqanizmindən xaric olmasını gücləndirir. Qida məhsulları ilə kadmiumun orqanizmə daxil olan sutkalıq miqdarı 0,15 mq-dır. Kadmiumsulfat ~~CdSO4~~CdSO<sub>4</sub> tibbdə qanın laxtalanmasını tədqiq edərkən yoxlanılır. Kadmiumun orqanizmdə yarımçıxma dövrü 13-47 ildir.

Kadmium: Redaktələr arasındakı fərq