Erməni əhalisinin tarixi miqrasiyası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
k tənzimləmə using AWB |
||
Sətir 1:
{{
{{vikiləşdirmək}}
{{tərəfli}}
Sətir 13:
[[Türkmənçay müqaviləsi]]nin nəticəsi olaraq 40000 erməni [[Azərbaycan]]ın müxtəlif ərazilərində məskunlaşdırıldı. [[1829]]-cu ilin [[Ədirnə sülh müqaviləsi (1829)|Ədirnə sülhü]]<nowiki/>nün nəticələrinə görə isə, [[Osmanlı İmperiyası]] ərazilərində yaşayan 90000 erməni də [[Azərbaycan]]<nowiki/>da yerləşdirildi. Onlar əsasən [[Naxçıvan]], [[İrəvan]] və [[Qarabağ]] xanlıqlarında məskunlaşdırıldılar.
[[Şəkil:Griboyedov.jpg|thumb|150px|Məşhur rus diplomatı Aleksandr Qriboyedov, [[Rusiya İmperiyası]]<nowiki/>nın [[Qacarlar|İran]]<nowiki/>dakı səfiri,
Məşhur rus diplomatı və yazıçısı A. S. Qriboyedov yazırdı: "[[Ermənilər|Erməni əhalisi]] əsasən müsəlman torpaq sahiblərinin ərazilərində yerləşdirilirdilər ... onlar yavaş-yavaş müsəlman əhalisini ərazilərdən sıxışdırıb çıxarmağa başlamışdılar. Biz həmiçinin müsəlman əhalisini düşdükləri çətin vəziyyətlə barışdırmağa və onları inandırmağa çalışmalıyıq ki, bu çətinliklər uzun sürməyəcək və ermənilər müvəqqəti onlara yaşamağa icazə verilən ərazilərdə daimi olaraq qalamayacaqlar".
Sətir 51:
[[1926]], [[1959]], [[1970]], [[1979]]-cu illərdə keçirilmiş siyahıya almalara görə [[Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti|DQMV]]-nin azərbaycanlı və erməni əhalisi müvafiq olaraq 10,1 və 89,1%; 13,8 və 84,4%; 18,1 və 80,5%; 23,0 və 75,9% olmuşdur.
Dağlıq Qarabağ erməniləri 1978-ci ildə köçürülmələrinin 150 illiyini qeyd etmiş, bu münasibətlə keşmiş [[Ağdərə rayonu|Mardakert / Ağdərə rayonu]]<nowiki/>nun (indiki [[Tərtər rayonu]]<nowiki/>nda) [[Şıxarx|Marağaşen / Leninavan (indiki Şıxarx) kəndi]]<nowiki/>ndə xüsusi abidə qoymuşdular.
Ermənilərin köçürüldüyü qeyd edildiyi kimi həm Rusiyanın, həm də Ermənistanın siyasi mənafeləri ilə bağlı olmuşdur. Minlərlə erməni hər iki dövlətin bu fitnəkar siyasətinin düşünülmüş qurbanı olmuşdur. İqtisadi mənafe ilə bağlı olan məsələlərdə çox pərgar olan ermənilər bu siyasi oyunların acınacaqlı nəticələrindən dərs ala bilməmiş, [[Rusiya]] və [[Ermənistan]] liderlərinin onlar üçün müəyyən etdiyi fitnə və xəyanət rolunu həmişə canla-başla və amansızlıqla yerinə yetirmiş, hər dəfə də bu əməllərin qanunauyğun nəticəsi kimi milli məğlubiyyət və faciəyə düçar olmuşlar.
Sətir 119:
* [[1805]]-ci il mayın 14-də [[Pavel Sisianov|Sisianov]]<nowiki/>la [[İbrahimxəlil xan]] arasında bağlanan [[Kürəkçay müqaviləsi]]<nowiki/>ndə əsas etnik üstünlük yalnız azərbaycanlılara aid olduğu üçün də onlarla imzalandı. Yəni bu vaxt Qarabağda erməni icması barədə söhbət olmamışdı. Onlar yalnız və yalnız bu diyara yenicə köçürülürdü. 1828-ci ildə [[İrəvan xanlığı|İrəvan]] və [[Naxçıvan xanlığı|Naxçıvan xanlıq]]<nowiki/>ları ərazisində yeni inzibati bölgü – "[[Erməni vilayəti]]" təşkil edilərkən bu ərazidə 1110 yaşayış məntəqəsindən yalnız 62-si erməni kəndi idi.
* Beləliklə, son rus-iran və rus-türk müharibələri nəticəsində Şimali Azərbaycanın [[İrəvan xanlığı|İrəvan]], [[Gəncə xanlığı|Gəncə]], [[Qarabağ xanlığı|Qarabağ xanlıq]]<nowiki/>larına kütləvi surətdə [[Osmanlı İmperiyası|Türkiyə]]<nowiki/>dən 84 000, [[Qacarlar|İran]]<nowiki/>dan isə 40 000-dən çox erməni köçürülərək, onlara 200 000 desyatindən çox xəzinə torpağı ayrıldı. (Azərbaycan tarixi. IV c, Bakı, 2000, s.49)
* Əgər 1832-ci ildə Qarabağ əhalisinin 91%-ni azərbaycanlılar, 8,4%-ni isə ermənilər təşkil edirdisə,
* Rus müəllifi N.N.Şavrova 1911-ci ildə nəşr etdirdiyi əsərində göstərir ki, bu gün Cənubi Qafqazda, xüsusilə Şimali Azərbaycanda yaşayan 1.300.000 erməninin 1 milyonu yerli əhali olmayıb, onlar Rusiyanın müstəmləkə siyasəti nəticəsində xaricdən buraya köçürüləndilər <ref>Н.Н.Шавров. Новая угроза русскому дьлу в Закавказье; предстоящая распродажа Мугани Инородцамь. С.Петербург, 1911, с.63-64.</ref>
Sətir 132:
== İstinadlar ==
{{
== Xarici keçidlər ==
| |||