Perun: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 19:
İbtidai mifologiyaya isə müxtəlif ruhlar aiddir. Slavyan, ali mifologiyasının allahlar panteonunda mühüm yer tutan bütpərəst allahlarından Perun xüsusi qeyd edilməlidir.
== Slavyan mifologiyası ==
Ümumiyyətlə, slavyan mifologiyasında kişi allahları sırasında adətən Perun, Svarojiçi daxil edirlər. Perun kosmik allah kimi ildırım, şimşək, qasırğa hadisələrinin idarə dən kimi tanınır. L.Niderlə geniş şəkildə yayılmış allah Perundan danışarkən onun təkcə rusların allahı olmadığını qeyd edir.<ref>Нидерле Л. Славянские древности (Пер. с чешского) М., 1956, с. 276-277</ref> Təsadüfü deyildir ki, Polab slavyanlarında Perun həftənin günlərinin adında əks olunmuşdur. Həftənin dördüncü günü - Perun günü adlanırdı.
 
Tədqiqatçıların fikrincə slavyan allhıallahı Perun Litva allahı, Perkunas və latış allahı Perkonsla eynidir.<ref>Волошина Т.Ф. Фстапов С.Н Языческая мифология славян. Ростов н/Д. "феникс", с. 70</ref> Belə müqayisələrin sayını artırmaq da mümkündür. Qədim Hind eposu "Riqvedada" yağış, ildırım və şimşək allahı İndranın adlarından biri də Parjanya olmuşdur. Perun kutlu çox qədim zamanlardan məlum olsa da onun daha geniş surətdə yayılmasına alimlər VIII- IX əsrlərə aid edirlər. Perunun adını çox vaxt vahid və ali allah ideyası ilə əlaqələndirirlər. (Kitabların tərcüməsində slavyanlar çox vaxt yunan Zevsini və Roma Yupiterini Perun adı ilə tərcümə edirdilər). Perun sözünün etimologiyası M.Fasmerə görə "İldırım" sözünə uyğun gəligəlir. R. Yakobson, V.İvanov və başqa alimlərə görə bu söz hett sözü perunas - "qaya2qaya" sözü ilə eyniləşdirilir.
 
Bəzi faktlara görə Perun kultunun mənbəyinin tarixi hind-avropa dövrünə gedib çıxır. Perun allahının adına qədim rus salnamələrində və digər yazılı abidələrində tez-tez rast gəlmək mümkündür. "Keçmiş illərin povesti"ndə Perun adı 11 dəfə çəkilir. Yunanların çarı Leon və Aleksandr, slavyanların knyazı Oleqle sülh bağladılar. Oleqi rus qanunları üzrə and içməyə apardılar. Onlar silahlarına, allahları Peruna, mal-qara allahı Volos and içdilər və sülhü təsdiq etdilər.<ref name="a">Qədim rus ədəbiyyatı müntəxəbatı. B., Maarif, 1985, s.21</ref>
 
Yaxud əsərin digər yerində deyilir: " Vladimir Kiyevdə təkbaşına knyazlıq etməyə başladı və sarayın arxasındakı təpədə ağacdan düzəldilmiş və başı gümüşdən, bığları qızıldan hazırlanmış Perunun, Xorsun, Dajboqun, Striboqun, Simarqlanın və Mokaşın bütlərini qoydu"<ref name="a"/>
 
== Həmçinin bax ==
 
== Ədəbiyyatİstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
Нидерле Л. Славянские древности (Пер. с чешского) М., 1956, с. 276-277
Волошина Т.Ф. Фстапов С.Н Языческая мифология славян. Ростов н/Д. "феникс", с. 70
Qədim rus ədəbiyyatı müntəxəbatı. B., Maarif, 1985, s.21