Müdafiəçi (hüquq): Redaktələr arasındakı fərq

== ABŞ ==▼

[[ABŞ]]-da müdafiəçilər həbs, cinayətlərin istintaqı, cinayət təqibi, hökm çıxarılması, [[apellyasiya]] və məhkəmə araşdırmaları ilə bağlı məsələlərlə məşğul olurlar. Çox zaman [[vəkil]]lərin bir qismi xüsusi olaraq müdafiəçi kimi ixtisaslaşırlar. Məsələn, [[ABŞ]]-da narkotik vasitələrlə əlaqədar törədilən cinayətlər üzrə müdafiəçilər və sərxoş vəziyyətdə nəqliyyat vasitəsitəsinin idarə edilməsi cinayətləri üzrə ixtisaslaşmış müdafiəçilər fəaliyyət göstərirlər.<ref>Lawrence Taylor, Steven Oberman, [https://books.google.com/books?id=zTjcGQQtOGUC&printsec=frontcover&dq=%22criminal+defense%22+dui&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjJqKydpsbVAhUB6yYKHVUyBGEQ6AEIKDAA#v=onepage&q=%22criminal%20defense%22%20dui&f=false ''Drunk Driving Defense''<!-- Bot generated title -->]</ref>▼

Müdafiəçilər, həmçinin, müdafiə etdikləri şəxslərin ittiham olunduqları cinayət üzrə cinayət tərkibinin əlamətlərini də araşdırırlar. Onlar öz müştərilərinə [[prokuror]] tərəfindən ittiham aktı tərtib olunanadək yardım edə bilirlər. Bu, adətən, həmin şəxs haqqında təhqiqat aparılanda və ya şəxs tutulanda həyata keçirilir.▼

Təqsirləndirilən şəxslər [[polis]] və digər [[təhqiqatçı]]larla münasibətlərdə təmsil edilmək, cinayət işi barədə təhqiqat aparılması, eləcə də [[prokuror]]un ittihamlarına qarşı müdafiə olunmaq məqsədilə [[sübut]]ların toplanması üçün müdafiəçi tuturlar. [[ABŞ]]-da [[Qraflıq (ABŞ)|qraflıq]], dövlət və federal hökumətİ kimi dövlət idarələrində çalışan müdafiəçilərə çox zaman ictimai müdafiəçilər və ya məhkəmə tərəfindən təyin edilmiş [[vəkil]]lər də deyilir.▼

Bu işin əhəmiyyətli tərəfi ondan ibarətdir ki, [[ABŞ]]-da müdafiəçilər [[ABŞ Konstitusiyası]]nı çox aydın başa düşməlidirlər. Xüsusilə də, [[ABŞ Konstitusiyasına dördüncü düzəliş|Konstitusiyaya Dördüncü düzəliş]] qanunsuz axtarış və götürmələrdən müdafiəni təmin edir. [[ABŞ Konstitusiyasına beşinci düzəliş|Beşinci]] və [[ABŞ Konstitusiyasına altıncı düzəliş|Altıncı düzəliş]] isə şəxsin səssiz qalmaq və bununla da özü əleyhinə şahidlik etməmək hüququnu təmin edir.<ref>Steven M. Salky, Paul B. Hynes (Jr.), [https://books.google.com/books?id=dOKGngEACAAJ&dq=%22criminal+defense%22+fifth+amendment&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjBpdr_pcbVAhXGSyYKHWu3B78Q6AEIKDAA ''The Privilege of Silence: Fifth Amendment Protections Against Self-incrimination''<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=Z7LNAwAAQBAJ&pg=PA604&dq=%22criminal+defense%22+amendment&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjnwuvppcbVAhVL2SYKHYa3AYYQ6AEIKDAA#v=onepage&q=%22criminal%20defense%22%20amendment&f=false ''Cultural Issues in Criminal Defense''<!-- Bot generated title -->]</ref> Təqsirləndirilən şəxslərin hüquqları ilə əlaqədar [[ABŞ Konstitusiyası]]na edilən bütün düzəlişlərin realizəsi On dördüncü düzəliş vasitəsilə təmin olunur. Buna görə də müdafiəçi bu hüquqların hər birini bilməlidir. ▼

İstənilən cinayət işi üzrə başlanğıc olaraq görülən işlərə ittihamların və iddia edilən faktların araşdırılması, konstitusiya pozuntularının təhlili, ittihamın ''prima facie'' məzmunu, müdafiə məsələləri, eləcə də potensial cəza kimi məsələlər daxildir. Cinayət işinin ilkin mərhələlərində işin davam etdirilməsinə zərurət olub-olmamasını aydınlaşdırmaq üçün ''böyük andlı iclasçılar'' ({{lang-en|grand jury}}) çağırıla və ya ilkin dinləmələr həyata keçirilə bilər. [[ABŞ Konstitusiyasına dördüncü düzəliş|Konstitusiyaya Dördüncü]] və ya [[ABŞ Konstitusiyasına beşinci düzəliş|Beşinci düzəliş]]in pozulması, eləcə də [[sübut]]ların qanunsuz olaraq əldə edilməsi həmin sübutların məhkəmə tərəfindən qəbuledilməz elan edilməsinə səbəb ola bilər. Müvafiq olaraq, müdafiəçi əksər hallarda hökumətin qanunsuz hərəkətlərinə görə konstitusional əsaslarla işin qazanıla biləcəyini müəyyənləşdirmək üçün bütün sənədlərin nəzərdən keçirilməsinə xeyli vaxt sərf edir.▼

Əgər konstitusional pozuntular yoxdursa, müdafiəçinin əsas işi məhkəmə prosesinə hazırlaşmaqla əlaqədar olur. Müdafiəçi təqsirləndirilən şəxsin işə baxılması ilə əlaqədar olan, eləcə də digər hüquqlarının həyata keçirilməsinə alternativ olaraq, adətən [[prokuror|dövlət ittihamçısı]] ilə təqsirin etirafı məsələsi ilə bağlı razılığa gəlmək üçün müzakirələr aparır. Barışıq sazişinin bağlanması ilə ittiham yüngülləşdirilir və ya şəxsə daha az cəza verilir, ya da hər ikisi həyata keçirilir.▼

Müdafiəçi olmaq üçün də eynilə digər hüquqi peşələr kimi hüquq fakültəsini bitirmək tələb olunur. Fakültəni bitirdikdən sonra vəkillik imtahanından keçmək lazımdır. Daha sonra [[vəkil]] adını qazanmış şəxs [[cinayət hüququ]] sahəsi üzrə ixtisaslaşır. Demək olar ki, bütün nüfuzlu müdafiəçilər vəkilliyə qəbul edildikdən sonra bir müddət prokurorluq orqanlarında işləyirlər.▼

== Böyük Britaniya ==▼

[[Böyük Britaniya]]da müdafiəçi kimi [[barrister]]lər fəaliyyət göstərir. [[İngiltərə və Uels]]də müdafiəçi kimi işləmək üçün vəkillik kursundan hüquq dərəcəsi almaq tələb olunur.▼