Həmədan sülh müqaviləsi: Redaktələr arasındakı fərq

'''Həmədan müqaviləsi''' - 1727-ci ildə Osmanlıəfqanlarla vəOsmanlı Səfəvidövləti dövlətləri arasında bağlanan sülh müqaviləsi.

I Pyotrun ölümündən sonra onun varisləri [[I Yekaterina]] (1725-1727), [[II Pyotr]] (1727-1730) və [[Anna İvanovnanınİvanovna]]<nowiki/>nın (1730-1740) dövründə Səfəvi dövləti ilə

münasibətdə müəyyən dəyişiklik baş verdi. Rusiya Səfəvi dövlətinin [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı dövləti]] tərəfinə keçməsinə yol verməmək üçün bəzi güzəştlərə getməli oldu. XVIII yüzilin 20-ci illərində [[Səfəvilər|Səfəvi dövlətinindövləti]]<nowiki/>nin böhranı xeyli dərinləşmişdi. Bundan istifadə edən əfqanların Səfəvi dövlətinə qarşı işğalları başladı. Mirmahmudun yürüşləri İsfahanın tutulması və onun şah elan edilməsi ilə (1722-1725) nəticələndi. Antiəfqan qüvvələri Mazandaranda Təhmasib ətrafında mərkəzləşməyə başladı. Əfqanların[[Əfqanlar]]ın öz daxilində də çəkişmələr genişləndi, 1725-ci ilin aprelində Mahmud öldürüldü.<ref>{{cite book|first= Yaqub |last=Mahmudov |authorlink= |title=AZƏRBAYCAN BEYNƏLXALQ MÜNASİBƏTLƏR VƏ DİPLOMATİYA TARİXİ DÖVLƏTLƏRARASI MÜQAVİLƏLƏR VƏ DİGƏR XARİCİ SİYASƏT AKTLARI |year=2009 |location=Bakı |publisher= |url= |ref=harv}}</ref> Əşrəf şah elan olundu (1725-1729). Hakimiyyətə gələn Əşrəf 1726-cı ildə osmanlılara qarşı çıxdı, Əşrəf bu dəfə də düşüncəli hərəkət edərək, üz-üzə gəlməyə tələsmir. Əvəzində 2 oktyabrda (1727) öz elçisi İsmayıl bəyi sərəskər Əhməd paşanın yanına sülh təklifi ilə göndərir. «Əşrəf, uğuruna çox da alüdə olmayaraq Türkiyə ilə sülh bağlayır». L.Lokhart göstərir ki, bu zaman «Türkiyə hökuməti də müharibənin ölkə miqyasında getdikcə artan qeyri-populyarlığını və davam etdiriləcəyi təqdirdə böyük məsrəfə başa gələcəyini nəzərə alaraq, müharibəyə son qoymaq qərarına gəlir». Əfqan elçisi İsmayıl bəylə Əhməd paşa və Hələb hakimi Übeydulla Əfəndi arasında bağlanmış 12 bənddən ibarət sülhün şərtlərinə görə<ref> {{cite book|first= Rəhimə|last=Dadaşova |authorlink= |title=Səfəvilərin son dövrü (ingilis dilli tarixşünaslıqda) |year=2003 |location=Bakı |publisher=Nurlan nəşriyyat |url= |ref=harv}}</ref>