İsrail: Redaktələr arasındakı fərq

}}

 

 

İsrail və İuda krallıqları [[Dəmir dövrü]] ərzində mövcud olmuşdur. Eramızdan əvvəl 720-ci ildə Yeni Assuriya İmperiyası İsrail Krallığını işğal etmişdir. İuda Krallığı sonradan başqa imperiyaların tabeliyi altında Yəhudi muxtar ərazisi kimi mövcudluğunu qoruyub saxlamışdır.<ref name="Berquist2007">{{cite book|author=Jon L. Berquist|title=Approaching Yehud: New Approaches to the Study of the Persian Period|url=https://books.google.com/books?id=X8uK-dZr_BAC&pg=PA195|year=2007|publisher=Society of Biblical Lit|isbn=978-1-58983-145-2|pages=195–}}</ref> Eramızdan əvvəl 110-cu ildə uğurlu Makkabi inqilabı nəticəsində müstəqil Yəhudi krallığı yaranmışdır.<ref name="BangScheidel2013">{{cite book|author1=Peter Fibiger Bang|author2=Walter Scheidel|title=The Oxford Handbook of the State in the Ancient Near East and Mediterranean|url=https://books.google.com/books?id=GCj09AmtvvwC&pg=PA184|date=31 yanvar 2013|publisher=OUP USA|isbn=978-0-19-518831-8|pages=184–187}}</ref> Bu krallıq da eramızdan əvvəl 63-cü ildə [[Roma Respublikası]]<nowiki></nowiki>nın tabeçiliyi altına keçənə qədər müstəqilliyini qoruyub saxlamışdır. Eramızın 6-cı ilində bu ərazidə Roma İmperiyasının nəzarəti altında olan İuda əyalətinin əsası qoyulmuşdur.<ref name="Malamat1976">{{cite book|author=Abraham Malamat|title=A History of the Jewish People|url=https://books.google.com/books?id=2kSovzudhFUC&pg=PA223|year=1976|publisher=Harvard University Press|isbn=978-0-674-39731-6|pages=223–239}}</ref> Bu əyalətdə Roma hakimiyyətinə qarşı yəhudilər tərəfindən başlanan üsyanlardan sonra bölgənin yəhudi əhalisi yaşayış yerlərini tərk etməyə məcbur edilmiş<ref name="Aharoni2006">{{cite book|author=Yohanan Aharoni|title=The Jewish People: An Illustrated History|url=https://books.google.com/books?id=WC7UAwAAQBAJ&pg=PA99|date=15 sentyabr 2006|publisher=A&C Black|isbn=978-0-8264-1886-9|pages=99–}}</ref> və ərazinin adı da dəyişdirilərək Suriya Fələstini adını almışdır.<ref name="FahlbuschBromiley2005">{{cite book|author1=Erwin Fahlbusch|author2=Geoffrey William Bromiley|title=The Encyclopedia of Christianity|url=https://books.google.com/books?id=C5V7oyy69zgC&pg=PA15|year=2005|publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing|isbn=978-0-8028-2416-5|pages=15–}}</ref> Bütün bunlara baxmayaraq, regionun yəhudi əhalisi öz mövcudluğunu uzun əsrlər boyunca qoruyub saxlamışdır. 7-ci əsrdə ərəblər [[Bizans İmperiyası]]<nowiki></nowiki>nın tabeçiliyində olan [[Levant]]<nowiki></nowiki>ı işğal etmiş və 1099-cu ildə başlamış [[Birinci səlib yürüşü]]<nowiki></nowiki>nə qədər ərazini öz nəzarəti altında saxlamağı bacarmışdır. 1187-ci ildə bu ərazi [[Əyyubilər sülaləsi]] tərəfindən işğal olunmuşdur. [[Məmlük dövləti]] 13-cü əsrə qədər öz hökmranlıq etdiyi ərazini genişləndirərək Levantı da ələ keçirməyi bacarmışdır. 1517-ci ildə [[Osmanlı İmperiyası]] tərəfindən məğlub edilən Məmlük dövləti qoşunları Levantı tərk etməyə məcbur olmuşdur. 19-cu əsr ərzində yəhudilər arasında milli oyanışın başlaması səbəbilə özündə yəhudi millətçiliyini ehtiva edən [[Sionizm]] hərəkatı meydana gəlmişdir.