Daşaltı əməliyyatı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 29:
25 yanvar 1992-ci il axşam saat 20:00 radələrində baş vermiş Daşaltı əməliyyatı bu gün də öz aktuallığını, daxilindəki müəmmalı vəziyyətini əhəmiyyətli şəkildə qoruyub saxlayır. Erməni tərəfinin verdiyi məlumata əsasən bu əməliyyat Azərbaycan ordusu üçün həlledici və strateji bir döyüş idi. Həyata keçirilən əməliyyata sabiq müdafiə naziri, general-mayor Tacəddin Mehdiyev özü birbaşa başçılıq edirdi. Əməliyyatda Azərbaycan Ordusunun ilk yaranmış könüllülərdən ibarət 3 bölüyü və Şuşa şəhərinin müdafiə taborunun döyüşçüləri iştirak edirdi. Daşaltı əməliyyatının uğursuzluqla bitməsi ermənilərin Daşaltını ordumuz üçün "Qanlı Dərə" adlandırmasına səbəb oldu. Vahan Arseyanın sözlərinə görə həmin gün Hadrut Eçmiədzin dəstəsinin vahid nəzarəti altına alındı, dəstənin tərkibindəki döyüşçülər xəndəklər, səngərlər, sığınacaqlar və yarımqazamalar qazaraq vacib işlər gördülər. Lakin onları həmin fəaliyyətləri Daşaltıda həyata keçirmək üçün çağırdılar. Bu olanlar erməni tərəfinin Əsgərana ediləcək hücumla əlaqədar ciddi hazırlaşmasını bir daha sübuta yetirirdi. Tacəddin Mehdiyev isə telefonla Şahin Musayevə göstəriş verir ki, cəbhənin müxtəlif istiqamətlərinə eyni vaxtda müxtəlif zərbələr vurmalı, həll edici və güclü zərbə Əsgərana vurulmalıdır. Ancaq, Daşaltı əməliyyatı zamanı cəbhənin digər sahələrində erməni qüvvələrinə heç bir zərbə endirilmədi. Əmrdən iki, üç gün sonra Şuşaya hərbi texnikanın heç biri gəlmədi. İki ədəd texnika yolda sıradan çıxaraq Laçında qaldı və daha iki zirehli texnika isə Qubadlıda qaldı. Sabir Cəfərov Şuşaya gəlib çıxmadı, silah-sursatlar isə Daşaltı əməliyyatı başa çatdıqdan iki gün sonra gətirildi. Əsgəran əməliyyat planının bütövlükdə hazır olmasına baxmayaraq, əməliyyatın baş tutmaması birbaşa həmin mövqedə yerləşən komandanlığın bir araya gəlməməsi, şəxsi istək və iddialarla hərəkət etmələri ilə sıx bağlı idi. Hadrutdan Daşaltıya göndərilən Arseyan bildirir:" Biz bildirdikki, Daşaltıda rabitə vasitələri təmin edilməlidir, xəndəklər və yarımqazmalar ilə məşğul olurduq. Ərazidə bizə əsas vəzifəmiz göstərildi və biz hərəkətə keçdik. Xəndəklərin yarımqazmaların və saxta mövqelərin yerləri müəyyən edilmişdi. Biz tək deyildik, bütün kəndin adamları tək gecələri işləyir, günüzləri isə yatırdıq. Lakin bütün sübhü oyaq idik ki, hücum ola bilər. Kəndin dəstəsində güclə 50-80 nəfər olardıq. O günlər təklif edirdik ki, kəndən uşaqlar çıxarılsın. Onlar yox dedi, heç bir uşaq Daşaltıdan çıxmadı. Rəsmi məlumatlara görə Azərbaycan Ordusunun Daşaltı əməliyyatında 90-123 nəfər hərbi qulluqçusu həlak olub. Ermənistan Ordusu isə bir neçə zirehli texnika və 80 hərbi qulluqçu itirib.
 
=== Açıqlamalar ===
=== Füzuli Rzaquliyevin əməliyyat ilə bağlı açıqlamaları ===
Füzuli Rzaquliyev bildirir:
"{{Sitat|1991-ci ilin oktyabr ayında Azərbaycan Milli Ordusunun yaradılması ilə bağlı fərman veriləndə mən ilk yaradılan "Şıxov Briqadası"nın zabiti olmuşam. Taqım və bölük komandiri vəzifəsindən qərargah rəisi vəzifəsinə qədər yüksəlmişəm. Bizim bölük könüllülərdən ibarət idi, olduqca vətənpərvər insanlar toplaşmışdı. Hətta o zaman bir məktəb direktoru öz işini atıb Milli Orduya yazılmışdı. Daşaltı əməliyyatına qədər bizim bir neçə uğurlu döyüş əməliyyatımız olmuşdu. Hara gedirdiksə, alnıaçıq üzüağ qayıdırdıq. Yəni döyüşdə təcrübəsiz deyildik. Daşaltı isə mənim ikinci döyüşüm idi. 1991-ci il dekabrın 31-dən 1 yanvara keçən gecə keçmiş Şaumyan rayonunda 5 erməni postunu götürmüşdük. F.Rzaquliyev Daşaltıda qəhrəmanlıq göstərən döyüş yoldaşlarını sayğı ilə xatırlayır: “Cəfərov Zaur Qubadan olan özünü son gülləsi ilə vurmuşdu. Rəhmətlik Riad Əhmədovun əfqan döyüşçülərdən ibarət dəstəsi də böyük şücaət göstərdilər. Daşaltıya göndəriləndə bizə deyilmişdi ki, guya kənd alınıb, biz də əsgərlərimizə köməyə gedirik. Ancaq təsəvvür edin, kəndə girdik, bizi ermənilər qarşıladılar, başımıza güllə, mərmi yağdırmağa başladılar. Biz ”Qaraj" deyilən bir yerə çəkilərək döyüşdük deyə, erməni xeyli tələfat verdi, özümüz də tam məhv olmaqdan qurtulduq. Həlak olan hərbçilərimizin 77-si bizim briqadadan olmaqla ümumi 90 nəfər itki verdik". F.Rzaquliyev deyir ki, döyüşdən sağ çıxanlar əsasən onun rəhbərlik etdiyi taqımın üzvləri olub: “Bizdən yaralanan çox oldu, Qəhrəmanov Qəhrəman var idi - hansı ki, o, döyüşə qatılmalı deyildi, hardansa silah alıb bizə qoşulmuşdu, o həlak oldu”httpoldu.<ref>[http://musavat.com/news/dasalti-xeyaneti-haqda-ilginc-aciqlamalar_180652.html Daşaltı xəyanəti haqda ilginc açıqlamalar]</ref>}}
 
Keçmiş döyüşçü Daşaltı uğursuzluğunun günahının bələdçilərin satqın və xain olmasında olduğu barədə fikirlərə fərqli reaksiyası var: “O vaxt Rəhim Qazıyev müdafiə naziri olmaq istəyirdi, Tacəddin Mehdiyev isə özünü nazir kimi sübut etməyə çalışırdı. Deyirlər bələdçilər satqın oldu, şəxsən mən bunu hiss etmədim. Hətta bir bələdçimiz yaralandı. Bu mənada mən satqınların olduğunu deyə bilmərəm.<ref name=":2"/>