Ümumdünya hörümçək toru: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
k Kompyuter → Kompüter using AWB |
||
Sətir 2:
'''Ümumdünya hörümçək toru''' ({{lang-en|World Wide Web}}, qısaca: '''WWW''' və ya '''veb''') - virtual aləmdə hörümçək şəbəkələri kimi bir-biri ilə əlaqəli səhifələrdən, [[İnternet]] üzərində işləyən və "www" ilə başlayan ünvanlardakı səhifələrin göstərilməsini təmin edən servistir.
İnternet və veb terminləri eyni vaxt təyin olunur. Çünki veb yalnız internet üzərində işləyən bir servisdir. Veb anlayışı, [[CERN]] 'də
|url=http://www.netvalley.com/archives/mirrors/robert_cailliau_speech.htm |publisher=NetValley |accessdate=2018-10-16}}</ref>
. Bu gün də özünün rəhbəri olduğu [[W3C]] (''World Wide Web Consortium'') tərəfindən idarə edilir. WWW, [[1994]]-ci ildən bəri sürətlə böyüməkdə, istifadə edənləri çoxalmaqdadır.
== Strukturu ==
WWW İnternet üzərində qurulmuşdur və İnternetin təqdim etdiyi mexanizmlərdən çoxunun istifadə edilməsini təmin edir. İnternetin fiziki görünüşləri-
"World-Wide Web" ibaresi HTTP ilə razılaşan serverlərin kollektiv şəbəkəsini ifadə etmək üçün istifadə edilir. HTTP var olan məlumatların istifadə etdikləri protokolun qlobal quruluşudur.
Veb skanerlərinin və serverlərinin öz aralarında ünsiyyət üçün istifadə etdikləri protokola HTTP (Hypertext Transafer Protocol) adı verilir. Bunun üçün Veb serverlərə ümumiyyətlə HTTP Server və ya HTTP Deaemons (HTTPD) deyilir.
Bu nümunədə bir skaner istifadə edirsiniz (Netscape, Mosaic, və ya digər bir skaner) və "[[Webmaster]] Magazine Qonaqlar '" ı istinad olaraq basırsınız. Skaner sizin bu objeye çatmaq üçün; http://az.wikipedia.org - Veb ünvanına (və ya URL) getmək istədiyinizi anlayacaqdır.
=== Serverləri və istəkçilər arasındakı iş bölgüsü ===
Sətir 29:
Aşağıdakı şəkildə İTİ ana səhifəsinə girildikdən sonra faculties hypertext ilə fakültə bağlarının olduğu səhifəyə keçilmiş və daha sonra məlumat almaq istədiyimiz Elektrik-Elektronik fakültəsi Nəzarət və Kompyuter Müh. hissəsinə keçilmişdir.
== URL ==
Sətir 44 ⟶ 43:
----
İnternet istifadəçilərinin girmək istədikləri veb saytlarının IP ünvanlarını ağıllarından tutmaları çox çətin olacağı üçün, İnternet üzərində sahə adı - IP ünvanı dəyişməsinə kömək edən xidmətlər yer almaqdadır. Bu xidmətlərə DNS (Domain Name Services - Alan Adı Xidməti) adı verilir. DNS'ler özlərinə soruşulan domen adlarını IP ünvanlarını soruşan istifadəçilərə verərlər.
▲İnternet istifadəçilərinin girmək istədikləri veb saytlarının IP ünvanlarını ağıllarından tutmaları çox çətin olacağı üçün, İnternet üzərində sahə adı - IP ünvanı dəyişməsinə kömək edən xidmətlər yer almaqdadır. Bu xidmətlərə DNS (Domain Name Services - Alan Adı Xidməti) adı verilir. DNS'ler özlərinə soruşulan domen adlarını IP ünvanlarını soruşan istifadəçilərə verərlər.
Sahə Adı IP ünvanı
Sətir 63 ⟶ 60:
----
3. İnternet istifadəçisi www.abc.com səhifəsi girmək istədiyi zaman, internet skanerinin (İnternet Explorer, Firefox, Opera vs.) adres çubuğuna www.abc.com yazır. İnternet üzərindəki ünvanlama yuxarıda izah edildiyi kimi IP əsaslı olduğu üçün brauzerin bu domen adının IP ünvanını öyrənməsi lazımdır. Ögrenmek üçün isə, istifadəçi
▲3. İnternet istifadəçisi www.abc.com səhifəsi girmək istədiyi zaman, internet skanerinin (İnternet Explorer, Firefox, Opera vs.) adres çubuğuna www.abc.com yazır. İnternet üzərindəki ünvanlama yuxarıda izah edildiyi kimi IP əsaslı olduğu üçün brauzerin bu domen adının IP ünvanını öyrənməsi lazımdır. Ögrenmek üçün isə, istifadəçi kompyuterində tərifli olan DNS serverinə gedərək, abc.com 'un IP ünvanını soruşar.
----
4. DNS serverindən cavab olaraq abc.com 'un IP ünvanının məlumatını alar
----
Sətir 77 ⟶ 72:
----
6. www.abc.com 'un veb serveri, İnternet istifadəçilərinin Müqəddimə faylını göndərir. Ümumiyyətlə əsas səhifə default.html, default.php, default.asp, index.html, index.php, index.asp kimi fayllardan ibarətdir. İstifadəçi
=== Server adı ===
Sətir 85 ⟶ 79:
== Məxfilik ==
Zaman və puldan qənaət edib
quruluşundan 6 il sonra 2010-cu ildə şirkətin qurucusu Mark Zuckerberg bunları yazdı: "İstifadəsi çox asan olan və təhlükəsizlik nəzarəti təmin edən proqramlar əlavə edəcəyik."
|