Xırmandalı (Masallı): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k clean up using AWB
Sətir 1:
{{vikiləşdirmək}}
{{KəndYM
|ad = XIRMANDALI
|xəritə = A-Masalli.PNG
Sətir 38:
 
== Əhalisi ==
Əhalisi 4150 nəfərdir. <ref>Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması 2009-cu il. I cild. Bakı - 2010.</ref>
 
== Coğrafiyası və iqlimi ==
[[Azərbaycan Respublikası|Azərbaycan Respublikasının]]nın cənub zonasında yerləşən Xırmandalı kəndi [[Masallı rayonu|Masallı rayonunu]]nu<nowiki/>n şimali -şərq hissəsində yerləşir.Kənd [[Cəlilabad rayonu|Cəlilabad]] və [[Neftçala rayonu|Neftçala]] rayonları ilə həmsərhəddir.Xırmandalı kəndinin iqliminin formalaşmasında [[Xəzər dənizi]]<nowiki/>nin və [[Talış dağları]]<nowiki/>nın böyük rolu vardır. Xırmandalı kəndinin yayı quraq keçən mülayim -isti iqlimin təsiri altında, qışı isə yumşaq iqlimə malikdir. Cənub -şərqdən və cənubdan daxil olan "Gilavar" qış aylarında havanın mülayimləşməsinə (yumşaq), yayda isə istiliyin və nəmliyin artmasına səbəb olur. Xırmandalı kəndi dəniz səviyyəsindən 10-15 metr aşağıda yerləşir.
== Tarixi ==
Masallı rayonunun Xırmandalı kəndinin adı qədim türkdilli Xırmandalı [[tayfa]]<nowiki/>sının adından götürülmüşdür. Oğuz tayfasının Şamlu qoluna mənsub olan bu tayfanın adı mənbələrdə harmandalu/xırmandalı/xərbəndəlu/xudabəndəlu/xarmandalı kimi qeyd olunmuşdur. Orta Asiyada, Cənubi Azərbaycanın [[Zəncan vilayəti]]<nowiki/>ndə və Anadolu bölgəsində yaşamışlar. XI-XII əsrlərdə bu tayfanın nümayəndələri Qəzvində dövlət yaratmışdılar.XVI əsrdə bu tayfanın bir hissəsi Ərdəbil ərazisində məskunlaşır.Səfəvilər dövlətinin siyasi həyatında mühüm rol oynayan xırmandalılar,I Şah İsmayılın və I Şah Abbasın hakımıyyətə gəlməsındə və dövlətın möhkəmləndırılməsındə göstərdıklərı xıdmətə görə Şahsevənlər adını qazanmışdılar.Tayfa başçılarının Quba xanı Fətəli xana (1758-1789) yazdıqları məktub əsasında onlara Muğandan Şabran- Müşgül ərazisinə kimi yaşamağa icazə verilmışdır.Xırmandalıların bir hissəsi XVIII əsrın 60-70-cı illərində Xəzər dənizinin sahilində- balıq və quş ovu,həm də əkin əkmək, heyvan saxlamaq üçün əlverişli imkanlari olan ərazidə Xırmandalı kəndının əsasını qoyurlar.Kəndin ilk sakini Kələntər Hüseyn olmuşdur.