Şeyx Zahid Gilani: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{İş gedir}}{{Şəxs|Adı=Şeyx Zahid Gilani|Orijinal adı=Şeyx Tacəddin İbrahim Zahid Gilani|Şəkil=Şeyx Zahid Gilani türbəsi.jpg|Şəklin ölçüsü=|Şəklin izahı=|Digər adı=|Doğum tarixi=[[1218]]|Doğum yeri=[[Lənkəran]], [[Siyavar]]|Vəfatı=[[1301]]|Vəfat yeri=[[Lənkəran]], [[Şıxakəran]]|Vəfat səbəbi=|Atası=|Anası=|Həyat yoldaşı=|Uşaqları=|Peşəsi=Din xadimi, mürşid və şair|Vətəndaşlıq=[[Eldənizlər]]|Milliyət=|İxtisası=|Təhsili=|Fəaliyyəti=|Tanınır=Şeyx Zahid Gilani|Fəaliyyət illəri=|Mükafatları=|imdb id=|İmzası=|Sayt=}}'''Şeyx Zahid Gilani'' ('''''<nowiki/>''Farsca تاجالدین ابراهیم سنجانی Tacəddin İbrahim Səncani, 1218-1301) – sufi alimi, mürşid''
==Həyatı==
Sətir 5:
Əvvəl Şeyx Zahidə çox hörmət edən [[Şirvanşahlar dövləti|Şirvanşah]] III Axsitan sonralar onun nüfuzunun artması və müridlərinin sayının çoxalmasından çəkinərək, onun imkanlarını məhdudlaşdırmağa başlamışdı. Bu barədə də "Şeyx Səfi təzkirəsi"ndən ətraflı məlumat alırıqː {{sitat|Bir qatla Şeyx Zahid Şirvana varmış idi. Şirvanşah ilən uşağlarını irşad ilə təqvaya də’vət etməgə. Şirvanda qırxəlli qələndər cəm olmışdılar. Təəssüb ilə ədavətə durdılar kim, bu kişinün irşad ilə ibadəti bazarımızı kasad etdi. Çün iş bu qayətə yetdi, biz dəxi anun müridləri çuvalduz zərbi ilən gövdələri dəlük-dəlük edəlim, andan sonra Şeyx Zahidə dolaşub, anı dəxi ortadan götürəlim. Və Şeyx Zahid ol çağ Şirvanun mədrəsəsində qonmuş idi yuxaru damlarında. Və həzrət Şeyx Səfiəddinün yeri şəbistanda idi. Amma gecə-gündüz Şeyx Zahidün qulluğından ayrılmazdı. Bir gecə Şeyx Zahid təharət almağa qalxdı və ol vəqtdə Şeyx Zahidün zahir basirəsi bir nəmə zəif olmuş idi. Şeyx Səfiəddin irağdan üç kişi ol qələndərdən gördi kim, ol qaranğu gecədə Şeyxün qəsdinə yüz urdılar. Şeyx Səfiəddin həman kim anları gördi, dedi kim, olmaya kim, Şeyx Zahidi oxlayalar və ol saət Şeyx Zahid qədəmgah üstinə oturmuş idi. Şeyx Səfiəddin özini ana qalxan edüb öz gövdəsi ana fəda eylədi. Qələndərlər çün hal böylə gördilər, məcal bulmayub, ümidsiz qayıtdılar.<ref>[http://lib.az/users/1/upload/files/Sheyx_Sefi_Tezkiresi._Sefvetus-sefanin_XVI_esr_turk_tercumesi._Baki._Nurlan._2006%2C_932_s..PDF Şeyx Səfi Təzkirəsi, s. 91-92]</ref>}}
Mənbədə verilən məlumatdan məlum olur ki, şirvanşahlar hətta Şeyxə qarşı sui-qəsd təşəbbüsü göstərmiş, lakin istəklərinə nail ola bilməmişdilər.
[[Şəkil:Şeyx Zahid Gilani.jpg|left|thumb|400x400px|'''Şeyx Zahid Gilani türbəsi''']]
''Şeyx Zahid Gilani [[1300]]-cü ilin mart ayında vəfat etmiş və Siyavurdda dəfn olunmuşdur. Siyavurdu su basdığına görə [[Şah İsmayıl Xətai]]nin babası və Şeyx Zahidin yeznəsi (qızının əri) Şah Səfiəddin onun qəbrini oradan Hiləkərana köçürülmüşdü. O vaxtdan da alimə hörmət əlaməti olaraq Hiləkəran Şıxəkəran adlandırılmışdır.''
Mənbələrdə Şeyx Zahid Gilaninin müridlərinin sayı 100.000 nəfər olaraq qeyd olunur.<ref>Zabit, “Zuhur-u Silsile-i Safeviye Nokta-i Atıfî der Tarih-i İran”, Mishakat, Şumare: 58-59, Bahar ve Tabistan, 1377, s. 60</ref>
| |||