Süruri: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
"Sururi_divan.jpg" faylı silinir, çünki bu fayl JuTa tərəfindən Wikimedia Commons-dan silinmişdir. Silinmə səbəbi: No source since 28 January 2018. |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 31:
== Həyatı ==
{{vikiləşdirmək}}
XV əsrin sonu və XVI əsrin əvəllərində yaşamışdır. O, Nəsimi ədəbi məktəbini davam etdirən istedadlı bir sənətkardır. Onun hürufi görüşləri təbliğ edən şeirləri çox məşhur olmuşdur. Xüsusən Şah İsmayıl Xətayi hakimiyyət başına gəldikən sonra (1502-1524) öz fikirlərini daha sərbəst söyləməyə imkan tapmışdır. [[1515]]-ci ildə Sultan Səlim orduları [[Təbriz şəhəri]]ni tutduqdan sonra, bir sıra elm-sənət adamları ilə birlikdə Süruri də Türkiyəyə göndərilmişdir. O, burada da bir şair kimi böyük şöhrət qazanmışdır.▼
▲XV əsrin sonu və XVI əsrin əvəllərində yaşamışdır. O, Nəsimi ədəbi məktəbini davam etdirən istedadlı bir sənətkardır.Onun hürufi görüşləri təbliğ edən şeirləri çox məşhur olmuşdur. Xüsusən Şah İsmayıl Xətayi hakimiyyət başına gəldikən sonra (1502-1524) öz fikirlərini daha sərbəst söyləməyə imkan tapmışdır.[[1515]]-ci ildə Sultan Səlim orduları [[Təbriz şəhəri]]ni tutduqdan sonra, bir sıra elm-sənət adamları ilə birlikdə Süruri də Türkiyəyə göndərilmişdir. O, burada da bir şair kimi böyük şöhrət qazanmışdır.
Süruri yaradıcılığı əsasən hürufiliyə həsr olunmuş əsərlərdən ibarət olsa da, onun məhəbbət mövzusunda yazılmış qəzəlləridə vardır.
2013-cü ildə bəzi Azərbaycan əlyazmalarının surətləri [[Fərid Ələkbərli]] tərəfindən Vatikandan Bakıya gətirilmiş və Əlyazmalar İnstitutuna təhvil verilmişdir.<ref>[http://525.az/site/?name=xeber&news_id=13765 Hürufi şairi Süruri və onun yeni əldə edilmiş divanı]</ref> <ref>[https://www.azadliq.org/a/25175493.html Fərid Ələkbərli Vatikandan yenə əlidolu qayıtdı]</ref>Sürurinin “Divan”ı əldə olunan mənbələrin ən qiymətlisidir. Onun bu “Divan”ı indiyə qədər tədqiq və nəşr olunmamışdır. AMEA Əlyazmalar institutunun elmi işlər üzrə direktor müavini [[Paşa Kərimov]] Süruri divanının Süleymaniyyə və Manisa nüsxələrini tapıb Azərbaycana gətirmişdir. P.Kərimovun sözlərinə görə, nüsxələrdəki şeirlər Nəsiminin dilinə yaxın dildədir: "Süruri Nəsimi ənənələrini davam etdirən, Fəzlullah Nəimiyə Tanrı səviyyəsində sitayiş etdiyini bildirən şair olub. Sürurinin ədəbi irsinin ortaya çıxarılıb tədqiq edilməsini müəyyən mənada ədəbiyyat tariximizdə Nəsimi ilə Füzuli arasındakı boşluğun doldurulması kimi də mənalandırmaq olar".Alim bildirib ki, Sürurinin İstanbulun Süleymaniyyə kitabxanasında saxlanılan divanı 26 vərəqə köçürülüb və 667 beytdən ibarətdir: ''"Buraya 90 qəzəl, 3 mürəbbe daxildir. Bu nüsxədə onun hürufiliyə olan marağı daha aşkar görünür. Bu nüsxədə Fəzlullahın adı hürufilərin özünəməxsus qrafik işarəsi ilə verilib. Manisa nüsxəsi isə məcmuədir, buraya Sürurinin Azərbaycan türkcəsindəki şeirləri ilə bərabər, Nəsimi və Nur Seyid Əli adlı şairin farsca şeirləri də daxil edilib. Əlyazmada hətta katib qeydi də var. Buradan məlum olur ki, Süruri divanının Manisa nüsxəsi hicri təqvimlə 978, miladi təqvimlə 1570-ci ildə Hələb şəhərində Bayram Baba adlı şeyxin dərgahında Dərviş Mustafa adlı katib tərəfindən köçürülüb. Bu əlyazmanı köçürənlər və yayanlar da hürufilərdir. Bu əlyazmadakı Süruri divanının digər nüsxələrində rast gəlmədiyimiz bir sıra şeirlər, o cümlədən Şah İsmayıl Xətaiyə həsr edilmiş mürəbbe böyük maraq doğurur".''
P.Kərimov həmçinin qeyd edib ki, hazırda "Divan"ın nüsxələrinin əldə olan variantı üzərində iş gedir. Türkiyə və Vatikan kitabxanalarından əldə olunmuş əlyazma materialları əsasında Azərbaycan şairi Sürurinin əsərləri filologiya elmləri doktoru Paşa Kərimov tərəfindən araşdırılır və “Süruri. Divan” kitabı çapa hazırlanır.<ref>[http://salamnews.org/az/news/read/257270 Paşa Kərimov: Əlyazmalar İnstitutunda “Süruri. Divan” kitabı çapa hazırlanır]</ref> == İstinadlar ==
<references/>
[[Azərbaycan ədəbiyyatı]]
| |||