Hidayət Orucov: Redaktələr arasındakı fərq

'''Orucov Hidayət Xuduş oğlu''' ([[5 sentyabr]] [[1944]], [[Maralzəmi]], [[Meğri rayonu|Mığrı rayonu]], [[Ermənistan SSR]], [[SSRİ]]) — şair-dramaturqşair—dramaturq;[[Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimlərinin siyahısı|Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi]]; Azərbaycan Respublikası Prezidentinin millətlərarası münasibətlər üzrə Muşaviri (1 avqust 1992 ildə), Azərbaycan Respublikası Milli siyasət məsələləri üzrə Dövlət müşaviri (1993 ildə). [[Azərbaycan Respublikasının Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi]]nin sədri ([[25 iyul]] [[2006]]-—[[31 may]] [[2012]]) Azərbaycan Respublikasının Qırğız Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri (27 dekabr 2012-ci2012—ci ildən)<ref name="PS-2012">[http://www.president.az/articles/6997 ''"H.X.Orucovun Azərbaycan Respublikasının Qırğız Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri təyin edilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 27 dekabr 2012-ci il tarixli '''Sərəncamı'''] {{az}}</ref>.

Hidayət Orucov [[5 sentyabr]] [[1944]]-cü—cü ildə [[Zəngəzur]]un Mığrı bölgəsinin [[Maralzəmi]] kəndində anadan olmuşdur.

Bir müddət kənddə müəllim, [[Sovet Ermənistanı (qəzet)|"Sovet Ermənistanı" qəzetində]] ədəbi işçi işləmiş, [[1968]]-ci—ci ilin iyul ayında C. Cabbarlı adına [[İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrı]]nın direktoru təyin olunmuş, fasiləsiz olaraq on altı il Azərbaycanın bu qədim sənət ocağına başçılıq etmişdir.

Ədəbi mühitdə '''Hidayət''' adı ilə tanınan yazıçı, eyni zamanda, Ermənistan Yazıçılar İttifaqının Azərbaycan Ədəbiyyatı Şurasına rəhbərlik etmiş, İrəvan Pedaqoji İnstitutunun Azərbaycan şöbəsində XIX-XXXIX—XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatından dərs demişdir. Onun təşəbbüsü və bilavasitə rəhbərliyi ilə həmin dövrdə təkcə İrəvanın deyil, indi Ermənistan adlandırılan Oğuz ellərinin milli ədəbi-mədəniədəbi—mədəni mühitində canlanma yaranmış, Qərbi Azərbaycanda onlarla şair və nasirlərin kitabları İrəvanda işıq üzü görmüş, "Ədəbi Ermənistan" məcmuəsi nəşr olunmuşdur.

Hidayət Orucovun həyatının İrəvan dövründə poeziya, publisistika, nəsr, tərcümə kitabları nəşr edilmiş, pyesləri İrəvan və Azərbaycan teatrlarında səhnəyə qoyulmuşdur. Ədəbiyyatın və incəsənətin inkişafındakı xidmətlərinə görə ona 1978-ci1978—ci ildə Ermənistan SSR əməkdar mədəniyyət xadimi fəxri adı verilmişdir. Hidayət [[1989|1988]]-ci—ci ildə Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü, soydaşlarımızın deportasiya və soyqırımı siyasətinə etiraz olaraq Ermənistan SSR Əməkdar mədəniyyət xadimi fəxri adından imtina etmişdir.

[[1984]]-cü—cü ildə Bakıya köçərək "Gənclik" nəşriyyatının baş redaktor müavini (mart 1984 -— mart 1986), sonra baş redaktoru (1986-1992-ci1986—1992—ci illər) vəzifələrində işləmişdir. Bu illərdə "Gənclik" nəşriyyatında böyüməkdə olan nəsillər üçün dəyərli kitablar, o cümlədən Azərbaycan klassik ədəbi irsi, flokloru, tarixi keçmişi sistemli şəkildə nəşr edilib yayılmışdır. "Gənclik" nəşriyyatında onun baş redaktor olduğu müddətdə 50 cildlik "Dünya Uşaq Ədəbiyyatı Kitabxanası"nın nəşri Azərbaycanın kitab mədəniyyəti tarixində mühüm bir hadisədir. Hidayətin təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə 15 cildlik "Azərbaycan folkloru", 25 cildlik "Macəra və fantastika", 17 cildlik "SSRİ Xalqları Ədəbiyyatı" kitabxanalarının, bir sıra mühüm seriyaların nəşrinə də həmin illərdə başlanmışdır.

Hidayət ədəbiyyat, incəsənət, kitab mədəniyyəti məsələləri, millətlərarası münasibətlər, din, milli-mənəvimilli—mənəvi dəyərlərimiz barədə eyni zamanda tarixi keçmişimiz, türk xalqlarının deportasiyası və soyqırlarımına, yaşadığımız günlərin problemlərinə həsr olunmuş 150-dən150—dən çox məqalənin, publisist qeydlərin müəllifidir. Onun "Heydər Əliyev və Azərbaycanda milli siyasət" monoqrafiyası ingilis, rus, gürcü, türk, ərəb, qırğız dillərində də nəşr olunmuşdur.

Pyesləri hal-hazırdahal—hazırda Azərbaycanda və xaircə böyük teatrların səhnələrində uğurla oynanılır.

[[1992]]-—[[1993]]-cü—cü illərdə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin millətlərarası münasibətlər üzrə müşaviri olmuş, [[1993]]-—[[2005]]-ci—ci illərdə Azərbaycan Respublikası milli siyasət məsələləri üzrə Dövlət Müşaviri işləmişdir. [[2005]]-—[[2006]]-cı—cı illərdə Azərbaycan Respublikası Milli azlıqlarla və Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət müşaviri işləmişdir.

[[25 iyul]] [[2006]]-cı—cı ildə [[Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi]]nin sədri vəzifəsinə təyin edilmişdir<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=11802&doctype=0 ''"H.X.Orucovun Azərbaycan Respublikasının Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri təyin edilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 25 iyul 2006-cı il tarixli, 1577 nömrəli '''Sərəncamı'''] {{az}}</ref>. [[31 may]] [[2012]]-ci—ci ildə həmin vəzifədən azad edilmişdir<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=23601&doctype=0 ''"H.X.Orucovun Azərbaycan Respublikasının Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri vəzifəsindən azad edilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 31 may 2012-ci il tarixli, 2242 nömrəli '''Sərəncamı'''] {{az}}</ref>.

Ona [[27 dekabr]] [[2012]]-ci—ci ildə Azərbaycan Respublikasının fövqəladə və səlahiyyətli səfir diplomatik rütbəsi verilmişdir<ref>[http://www.president.az/articles/7000 ''"H.X.Orucova fövqəladə və səlahiyyətli səfir diplomatik rütbəsi verilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 27 may 2012-ci il tarixli '''Sərəncamı'''] {{az}}</ref>. Elə həmin gün Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının Qırğız Respublikasında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri təyin edilmişdir<ref name="PS-2012"/>.

*1970 — {{bayraq|SSRİ}} SSRİ-ninSSRİ—nin "Əməkdar igidliyə görə" medalı;

*2010 -— Rus Pravoslav kilsəsinin "Şöhrət və Şərəf" ordeni;

*2015 — {{bayraq|Qırğızıstan}} Çingiz Aytmatov adıına beynəlxalq "İssık-Kulİssık—Kul Forumu"nun Fəxri Fərmanı.

# "Sözün vaxtı" (publisistika). Bakı: Şərq-QərbŞərq—Qərb, 1999, 676 səh.

#"Əziz Əliyev -— Odlar Yurdunun və dağlar diyarının iftixarı" (Azərbaycan və rus dillərində). Bakı: Əbilov, Zeynlalov və oğulları, 2007, 73 səh.

#Seçilmiş əsərləri. Bakı: Şərq-QərbŞərq—Qərb, 2007, 488 səh.

#"Heydər Əliyev və Azərbaycanda milli siyasət" (ərəb dilində). Ər-RiyadƏr—Riyad, II nəşr, 2010.

Tərcüməçilik fəaliyyəti Hidayətin yaradıcılığının diqqətçəkən istiqamətlərindən biri kimi qiymətləndirilir. Onun qələmindən çıxmış [[ingilis dili|ingilis]], [[rus dili|rus]], [[island dili|island]], [[türk dili|türk]], [[şotland dili|şotland]], [[gürcü dili|gürcü]] və s. xalqları ədəbiyyatından etdiyi poeziya, nəsr, dram nümunələri [[XX əsr]]in 80-90-cı80—90—cı illərində ayrı-ayrıayrı—ayrı kitablar şəklində, antologiyalarda, dövri mətbuatda işıq üzü görmüş və böyük maraq doğurmuşdur. U. Şekspirin "Sonu yaxşı bitən hər şey yaxşıdır" pyesini, H. B. Stounun "Tom dayının daxması" romanını, XIX əsrin ingilis, island poeziyasından nümunələri və bir sıra görkəmli rus və başqa xalqların yazıçılarının əsərlərini Azərbaycan dilinə çevirmişdir.

== İstinadlarXarici keçidlər ==