'''Reçitativ''' — simmetrik ritmə tabə olmayan vokal musiqi forması və nəğməkar danışıq cinsi. Təbii nitqin intonasiya və ritmik şəkilinişəklini ifadə edir.
Mətnin daha lirik olmasından və musiqi baxımından daha çox dolğunluq alaraq, forması genişlənməsindən aslı olaraq, reçitativ 3 cür olur:
Sətir 10:
Vokal musiqisində birindən digərinə keçərək 3 aralıq reçitativ növündən tez-tez istifadə edilir. Hər reçitativdə mətn [[nəsr]] formasında ola bilər.
[[Opera|Operalarda]]larda və oratoriyalarda reçitativ adətən quru [[Akkompaniment|akkompanimentləakkompaniment]]lə müşayiət olunur və ariyalar arasında bağlayıcı rol oynayır. Reçitativlərdə dramatik hadisələr əks olunur, ariyalarda isə personajların ona olan emosional reaksiyası.
== Quru reçitativ ==
Quru reçitativin dörd rübündə bir ölçüsü var. Akkompaniment fiqurları olmayan fasiləli [[Akkord|akkorddanakkord]]dan ibarətdi və əhval-ruhiyyənin ifadə etmir, ancaq müğənniyə tonallığ göstərişi verir və durğu işarələrini qeyd edir. Akkordlar əsasən reçitativin fasilə yerlərində götürülür. Bəzən aralarında fasilə olan iki cümlə arasına əhval-ruhiyyəni ifadə edən fiquralı qısa [[Riturnel|riturnel]] qoyulur. Belə reçitativin çox az melodik məzmunu olur. Mətnin hər hecasına yalnız bir səs tələb olunur. Belə reçitativin Forması qeyri-müəyyəndir və tam olaraq mətndən asılı durumundadı. Müğənni onu sərbəst şəkildə ifadə edir, temp formasında yox. Tonallıqların əvəzlənməsi ixtiyaridi, amma ucqar tonallığlara tez tez və kəskin modulyasiyalar (əvəzləmə) etmək lazım deyil. Tonallığın dəyişikliyi mətnin fikir dəyişkliyi ilə uyğun gəlməlidir. Əgər reçitativin taktında akkord yoxdursa, onda [[Kapelmeyster|kapelmeyster]] (xor kapellasının və ya orkestranın rəhbəri) dörd rübündə oynamır və yalnız bir çalma verir. Belə reçitativin vokal partiyası orta registrda yazılır, güclü dram əhval-ruhiyyə məqamlarda bu registrdan çıxa bilər (yuxarıya və ya aşağıya)
== Ahəngli reçitativ ==
Ahəngli reçitativ (a tempo) 3/4, 4/4 və s. hesabda olur. Zəngin melodiyası olmayan reçitativin oxunuluşu zamanı, akkompaniment, dəyanılan yada ifa olunan akkord şəkilindəşəklində , başdan-başa gedir. Belə akkompanimentdə motiv, yəni rəsm, olmur. Forması qeyri-müəyyəndir, tonallıqların bir birini əvəzləməsi İxtiyaridi. Hər bir hecaya bir [[Not|notanot]]a düşür. Belə reçitativ templə ifa olunur və dirijorluğu başdan-başa edilir.
