Çəmənli (Cəlilabad): Redaktələr arasındakı fərq

{{KəndYM

'''Təzəkənd''' — [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[Cəlilabad rayonu]]nun inzibati ərazi vahidində kənd.

[[31 may]] [[2013]]-cü ildə [[Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi|Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin]]nin qərarı ilə Təzəkənd kəndi Üçtəpə kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, həmin kənd mərkəz olmaqla Təzəkənd kənd inzibati ərazi dairəsi yaradılmışdır.<ref>{{cite web|url=http://president.az/articles/8561 |title=Azərbaycan Respublikasının Cəlilabad rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının 31 may 2013-cü il tarixli '''Qanunu''' |author= |date=27 iyun 2013, 21:25 |work= |publisher=[[president.az]] |accessdate=2015-06-16 |language=az}}</ref>

*[[Oykonim|Oykonimin]]in keçmiş adı Oğrukənd (Uyğurkənd) olmuşdur, Təzəkənd Yenikənd deməkdir.<ref>[http://www.budaq.com/index.php?option=com_content&view=article&id=133:t&catid=22:books-viii&Itemid=87 Akademik Budaq Budaqovun Şəxsi Web Portalı]-Azərbaycanın Lənkəran regionu Toponimlərinin İzahlı Lüğəti Kitabı</ref>

*[[Ağdam]] r-nunun [[Nəmirli]] i.ə.v.-də [[kənd]]. Dağətəyi düzənlikdədir. Yaşayış məntəqəsini keçmişdə mövcud olmuş Hacallı kəndinin yerində [[XX əsr|XX əsrin]]in 30-cu illərində qonşu [[Şuraabad]] kəndindən köçmüş [[Ailə|ailələrailə]]lər salmışlar. [[Oykonim]] “yeni yaşayış məntəqəsi, yeni kənd” mənasındadır;

*[[Biləsuvar]] r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də [[kənd]]. [[Muğan düzü|Muğan düzündədir]]ndədir. [[XIX əsr|XIX əsrin]]in sonlarında müxtəlif kəndlərdən çıxmış ailələrin məskunlaşması nəticəsində Biləsuvar kəndi yaxınlığında salınmış və buna görə də bəzən Biləsuvarkənd adlanmışdır. Sonralar Biləsuvar kəndi sərhəd postuna çevrilərkən onun əhalisi də bura köçürülmüş və kənd Təzəkənd adlanmışdır;

*[[Cəlilabad]] r-nunun [[Üçtəpə]] i.ə.v.-də [[kənd]]. Salyan düzündədir. Bəzi rəsmi sənədlərdə Oğrukənd kimi qeydə alınsa da, əslində yaşayış məntəqəsinin adı Oqurkənd (Uğurkənd adının təhrif olunmuş variantı) olmuşdur. [[Monqollar|Monqolların]]ın [[XIII əsr|XIII əsrdə]]də [[Yaxın Şərq]] və [[Cənubi Qafqaz|Cənubi Qafqaza]]a yürüşlərində [[Türk dilləri|türkdilli]] uyğurlar da yaxından iştirak etmişlər. Sonralar onların əksəriyyəti [[İran|İranda]]da və [[Azərbaycan|Azərbaycanda]]da məskunlaşdılar. [[Oykonim]] həmin tayfanın adını özündə əks etdirirdi. Kəndin adının oğru sözü ilə əlaqəsi olduğu güman edilərək, Təzəkənd adlandırılmışdır. Keçən əsrdə r-nun ərazisində Təzəkənd adlanan iki yaşayış məntəqəsi olmuşdur;

*[[Daşkəsən]] r-nunun [[Qabaqtəpə]] i.ə.v.-də [[kənd]]. Qoşqar silsiləsinin ətəyindədir. Yerli məlumata görə, [[yaşayış məntəqəsi]] [[1920-ci il|1920-ci ildə]]də keçmiş Bayramlı kəndinin yerində salınmışdır. Astaf, Çanaqlı və Qaşqaçay kəndlərindən köçüb gəlmiş ailələr kəndi təzə saldığına görə belə adlandırılmışdır;

*[[Kəlbəcər]] r-nunun [[Ağcakənd]] i.ə.v.-də [[kənd]]. Dağətəyi ərazidədir. Keçmiş adı Çıraqlı olmuşdur. Yaşayış məntəqəsini [[1934-cü il|1934-cü ildə]]də həmin r-nun [[Çıraq]] kəndindən köçmüş ailələr saldığı üçün belə adlanırdı. [[1961-ci il|1961-ci ildə]]də çıraqlılar buradan köçmüşlər. [[1962-ci il|1962-ci ildə]]də qonşu [[Ağcakənd|Ağcakənddən]]dən köçüb gəlmiş ailələr burada məskunlaşdıqdan sonra yaşayış məntəqəsi Təzəkənd adlanmışdır;

*[[Laçın]] r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də [[kənd]]. Dağətəyi ərazidədir. [[XIX əsr|XIX əsrin]]in axırlarında Talış zonasından gəlmiş Allahverdi adlı bir nəfər burada məskunlaşmışdır. Sonra qonşu kəndlərdən çıxmış ailələr də həmin yerə köçmüşdür. [[Yaşayış məntəqəsi]] ətraf kəndlərdən sonra salındığına görə ona bu ad verilmişdir;

*[[Masallı]] r-nunun Yeddioymaq i.ə.v.-də [[kənd]]. [[Lənkəran ovalığı|Lənkəran ovalığındadır]]ndadır. Yaşayış məntəqəsi [[Böyük Vətən müharibəsi|Böyük Vətən müharibəsindən]]ndən sonra [[Lerik]] r-nunun dağlıq zonasmda yaşayan və qədimdə Zuvand adlanan mahaldan köçüb gəlmiş ailələrin məskunlaşması nəticəsində yaranmış və Təzəkənd adlandırılmışdır;

*[[Salyan]] r-nunun [[Qarabağlı]] i.ə.v.-də [[kənd]]. Cənub-Şərqi Şirvan düzündədir. Keçmiş adı Züd-Ost-Qoltuq olmuşdur. [[1913-cü il|1913-cü ildə]]də [[Cavad qəzası|Cavad qəzasının]]nın müxtəlif kəndlərindən çıxmış ailələr Qarabağlı və Kərimbəyli kəndlərinin torpaqlarında bəylər üçün muzdla işləməyə başlamış və Qarabağlı kəndi yaxınlığında Züd-Ost-Qoltuq adlı yerdə həyətyanı [[torpaq]] sahəsi alaraq məskunlaşmışlar. Züd-Ost-Qoltuq isə keçmişdə oradakı balıq vətəgəsinin adı olmuş, alman dilindəki zud (cənub), ost (şərq) və [[Türktürk dilləri|türk dillərindəki]]ndəki kultuk (körfəz) sözlərindən ibarətdir. Sonralar yaşayış məntəqəsinə Təzəkənd adı verilmişdir;

*[[Şəmkir]] r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də [[kənd]]. [[Şəmkir çayı|Şəmkir çayının]]nın sahilində, [[Gəncə-Qazax düzənliyi|Gəncə-Qazax düzənliyindədir]]ndədir. Həmin r-nun Avıllı və Düzqışlaq kəndləri birləşdirildikdən sonra Təzəkənd adlandırılmışdır. Keçən əsrdə [[Şərur]] (2), [[Şabran]], [[Bərdə]] r-nlannda da Təzəkənd adlı [[yaşayış məntəqələri]] olmuşdur;

*[[Tərtər]] r-nunun [[Dəmirçilər]] i.ə.v.-də [[kənd]]. [[Qarabağ]] düzündədir. Keçmiş adı Ağkənd olmuşdur. Yaşayış məntəqəsi [[1920-ci il|1920-ci illərdə]]lərdə nisbətən yerini dəyişdiyi üçün rəsmi sənədlərdə Təzəkənd adı ilə qeydə alınmışdır;

*[[Tərtər]] r-nunun [[Qaradağlı]] i.ə.v.-də [[kənd]]. [[Qarabağ]] düzündədir. Yaşayış məntəqəsi [[1953-cü il|1953-cü ildə]]də salınmış və Təzəkənd adlandırılmışdır;

*[[Yardımlı]] r-nunun [[Bərcan]] i.ə.v.-də [[kənd]]. [[Viləş çayı|Viləş çayının]]nın sahilində, dağətəyi ərazidədir. Yaşayış məntəqəsi ətraf kəndlərdən sonra salındığı üçün belə adlandırılmışdır;

*[[Zərdab]] r-nunun [[Zərdab şəhəri|Zərdab şəhər]] i.ə.v.-də [[kənd]]. [[Kür çayı|Kür çayının]]nın sahilindədir. [[Yaşayış məntəqəsi]] Sovet hakimiyyətinin ilk illərində Zərdab şəhərindən köçmüş ailələr tərəfindən təzə salındığına görə belə adlandırılmışdır.<ref>Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]. [[Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu]]. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427</ref>

*[[2009-cu il|2009-cu ilin]]in siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 2630 nəfər [[əhali]] yaşayır.<ref> Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. [[Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi]]. Bakı-2010. Səh.629</ref>

[[31 iyul]] [[2014-cü il]] tarixində [[Azərbaycan Respublikasının Prezidenti]] [[Cəlilabad rayonu|Cəlilabad rayonunun]]nun [[Alar]]-Təzəkənd-[[Üçtəpə (Cəlilabad)|Üçtəpə]]-[[Əliqasımlı]]-[[Cəfərxanlı]] avtomobil yolunun tikintisinin davam etdirilməsi məqsədi ilə Sərəncam imzalamışdır. Həmin Sərəncama əsasən, Azərbaycan Respublikasının 2014-cü il dövlət büdcəsinin dövlət əsaslı vəsait qoyuluşu xərclərinin bölgüsündə kəndlərarası avtomobil yollarının tikintisi və yenidən qurulması üçün nəzərdə tutulmuş vəsaitin 7 milyon manatı Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyətinə ayrılmışdır.<ref>[http://president.az/articles/12473 Cəlilabad rayonunun Alar-Təzəkənd-Üçtəpə-Əliqasımlı-Cəfərxanlı avtomobil yolunun tikintisi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 31 iyul 2014-cü il tarixli Sərəncamı] [[president.az]] {{az}}</ref>