Vikipediya

Freddi Merkyuri: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 2:
{{Musiqiçi
| Adı = Freddi Merkuri
| Orijinal adı = {{langDil-en|Freddie Mercury}}
| Şəkil = Freddie Mercury performing in New Haven, CT, November 1977.jpg
| Şəkil başlığı = ''Freddi Merkyuri [[1978]]-ci ilin noyabrında [[Queen]] qrupu ilə birlikdə [[Nyu-Heven (Konnektikut)|Nyu-Heven]]da çıxış edərkən''
Sətir 41:
| İmzası =
}}
'''Freddi Merkyuri''' ({{langDil-en|Freddie Mercury}}, əsl adı '''Fərrux Bulsara''', {{langDil-gu|ફારોખ બલસારા‌}}; {{comment|d.|doğum}} [[5 sentyabr]] [[1946]], [[Stoun Taun]], [[Zənzibar sultanlığı]] – {{comment|ö.|ölüm}} [[24 noyabr]] [[1991]], [[Kensinqton]], [[London]], [[Böyük Britaniya]]) — [[Böyük Britaniya]] müğənnisi, mahnı bəstəkarı və səsyazma prodüseri. O, daha çox [[Queen]] qrupunun solisti kimi tanınır. Merkyuri parlaq səhnə personası və dörd oktavalıq vokal diapazonu ilə məşhurlaşmışdır.<ref>{{harvnb|Independent|2006}}</ref><ref>{{cite web|url=http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/article675005.ece |title=Dance: Deux the fandango |accessdate=16 noyabr 2018|deadurl=bot: unknown |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110615085921/http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/article675005.ece |archivedate=15 iyun 2011 |df=dmy-all }}.</ref><ref name="rollingstone.com">{{cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/lists/6027/32782|title=''RollingStone.com'' – 100 Greatest Singers of All Time|work=Rolling Stone|accessdate=16 noyabr 2018}}</ref> Merkyuri Queen qrupu üçün çoxsaylı hitlər yazmışdır ki, onların da arasında "[[Bohemian Rhapsody]]", "[[Killer Queen]]", "[[Somebody to Love]]", "[[Don't Stop Me Now]]", "[[Crazy Little Thing Called Love]]" və "[[We Are the Champions]]" mahnıları da vardır. O, Queen qrupunda iştirakı ilə yanaşı solo karyeraya da malik olmuş, həmçinin başqa musiqiçilərlə birlikdə çıxışlar və musiqi prodüserliyi də etmişdir.
 
Merkyuri [[Zənzibar]] adasında [[Parslar|parsi]] ailəsində anadan olmuş, orada və [[Hindistan]]da böyümüş, yeniyetmə dövründə isə ailəsi ilə birlikdə [[İngiltərə]]nin Midlseks qraflığına köçmüşdür. O, 1970-ci ildə gitaraçı [[Brayan Mey]] və zərb alətlərində ifadə edən [[Rocer Teylor]] ilə birlikdə Queen qrupunu yaratmışdır. Merkyuri 1991-ci ildə 45 yaşında ikən [[QİÇS]]-in səbəb olduğu [[ağciyər iltihabı]]ndan vəfat etmiş, ölümündən bir gün əvvəl isə onun xəstəliyə tutulması təsdiqlənmişdir.
 
1992-ci ildə, ölümündən sonra Britaniya musiqisinə əlamətdar töhfələrinə görə [[Brit mükfatı]]na layiq görülmüş və [[London]]un [[Uembli stadionu]]nda ona həsr edilmiş konsert keçirilmişdir. Queen üzvü kimi 2001-ci ildən Rok-n-roll şöhrət zalı ({{langDil-en|Rock and Roll Hall of Fame}}), 2003-cü ildən Mahnı bəstəkarları şöhrət zalı ({{langDil-en|Songwriters Hall of Fame}}), 2004-cü ildən isə Birləşmiş Krallıq Musiqisi şöhrət zalında ({{langDil-en|UK Music Hall of Fame}}) təmsil olunur. [[BBC]] tərəfindən 2002-ci ildə keçirilmiş sorğuya əsasən [[100 ən böyük britaniyalı]] siyahısında 58-ci yerdə qərarlaşmışdır. Müxtəlif sorğular nəticəsində dəfələrlə populyar musiqi tarixində ən böyük ifaçılardan biri olduğu göstərilmişdir.<ref>{{cite web|url=http://www.amiannoying.com/(S(wwb0os55dj4oeh45sg3hgt3g))/collection.aspx?collection=534|title=Blender Magazine's 22 Greatest Voices (MTV2)|publisher=Amiannoying.com|accessdate=16 noyabr 2018}}</ref><ref>{{cite web|last=Greg |first=Prato |url={{Allmusic|class=artist|id=p4899|pure_url=yes}} |title=Freddie Mercury biography |work=AllMusic |accessdate=16 noyabr 2018}}</ref>
 
== Erkən həyatı ==
[[Şəkil:Freddie Mercury's birthplace.jpg|180px|thumb|left|[[Zənzibar]]da Freddi Merkyurinin doğulduğu ev.]]
Merkyuri, Fərrux Bulsara adı ilə [[5 sentyabr]] [[1946]]-cı ildə o zaman [[Britaniya protektoratlığı]]nda olan [[Zənzibar]] adasının [[Stoun Toun]] şəhərində (hazırkı [[Tanzaniya]] ərazisi) doğulmuşdur.<ref name="mr-mercury.co.uk">[https://web.archive.org/web/20080228103923/http://mr-mercury.co.uk/Images/Birthcertificatefreddie.jpg Birth certificate] mr-mercury.co.uk</ref><ref name="inourstar.com">{{cite web|url=http://www.inoutstar.com/news/Freddie-Mercury-real-name-Farrokh-Bulsara-1876.html |title=Freddie Mercury (real name Farrokh Bulsara) Biography |publisher=Inout Star |accessdate=16 noyabr 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110810151824/http://www.inoutstar.com/news/Freddie-Mercury-real-name-Farrokh-Bulsara-1876.html|archivedate=10 avqust 2011}}</ref> Onun valideynləri olan Bomi (1908-2003) və Cer Bulsaralar (1922-2016){{efn|Bulsara ailəsi soyadını Qucarat ştatının ərazisində yerlşən və hazırda rəsmən Valsad adlanan Bulsar şəhər və rayonundan almışdır. XVII əsrdən etibarən Busar Hindistanda beş ən böyük Zərdüştülük mərkəzindən biri idi (digər dörd mərkəz də Qucarat ştatı ərazisində idi) və Bulsara soyadı Qucarat parsiləri arasında geniş yayılmış soyadı idi.}}<ref>{{cite web| url=http://www.brianmay.com/brian/brianssb/brianssbnov16a.html#07| title=Freddie's Mum - R.I.P.| author=Brian May| date=18 noyabr 2016}}</ref> [[Britaniya Hindistanı]]nın [[Bombey prezidentliyi]]nin [[Qucarat]] regionundan olan [[Parslar|parsilər]] idilər.{{efn|Merkyurinin doğum haqqında şəhadətnaməsində<ref name="LindaB_2000">{{harvnb|"Linda B"|2000}}.</ref> onun valideynləri özlərinin milliyyətini "Britaniya hindlisi" ({{langDil-en|Nationality: British Indian}}), irqlərini isə "parsi" ({{langDil-en|Race: Parsi}}) kimi göstərmişlər.}}<ref name = "LindaB_2000"/> Əksər parsilər kimi Merkyuri və onun ailəsi [[Zərdüştilik|zərdüştiliyə]] inanırdılar..<ref name="Sky 1992 8–9">{{harvnb|Sky|1992|pp=8–9}}</ref> Ailə başçısının Britaniya Koloniya İdarəsində kassir işini davam etdirə bilməsi üçün Bulsara ailəsi Hindistandan Zənzibara köçmüşdü. Fərruxun Kəşmirə adlı kiçik bacısı vardır.<ref>{{Cite web|url=http://www.queenonline.com/en/the-band/interviews/freddie-mercury-1/the-great-pretender/|title=The Great Pretender - Interview with Freddie's sister Kashmira (The Mail On Sunday, 26th noyabr 2000)|last=|first=|date=|website=Queen Online|access-date=16 noyabr 2018}}</ref> Merkyuri dördüncü dərəcəli [[:en:Hyperdontia|poliodontiya]] ilə doğulmuşdu.<ref>[https://www.yahoo.com/entertainment/review-bohemian-rhapsody-wont-rock-malek-223428252.html “Review: 'Bohemian Rhapsody' won't rock you, but Malek will”], ''Yahoo News''. Retrieved 16 noyabr 2018</ref>
 
Merkyuri uşaqlığının böyük bir hissəsini Hindistanda keçirmiş və yeddi yaşından etibarən fortepiano dərsləri almağa başlamışdır.<ref>[https://web.archive.org/web/20100808050139/http://www.queenonline.com/history/35 Queen Online – History: Freddie Mercury], Archived on 8 avqust 2010.</ref> [[1954]]-cü ildə səkkiz yaşlı Merkyuri təhsil alması üçün Bombey (indiki [[Mumbay]]) yaxınlığındakı [[:en:Panchgani|Pançqani]] ərazisində yerləşən Britaniya üsullu [[:en:St. Peter's Boys School|Müqəddəs Pyotr məktəbinə]] göndərilmişdir.<ref name="Jones_1998" >{{harvnb|Jones|1998}}.</ref> 12 yaşında ikən ''The Hectics'' adlı məktəb qrupu yaradan Fərrux [[Kliff Riçard]] və [[Litl Riçard]] kimi [[rok-n-roll]] müğənnilərinin mahnılarını ifa etməyə başlayır.<ref name="Hodkinson_2004">{{harvnb|Hodkinson|2004|pp=2,61}}.</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/music/music-news/8828994/Freddie-Mercurys-family-tell-of-singers-pride-in-his-Asian-heritage.html|title=Freddie Mercury's family tell of singer's pride in his Asian heritage|last=Bhatia|first=Shekhar|date=16 oktyabr 2011|access-date=16 noyabr 2018|languageDiluage=en-GB|issn=0307-1235}}</ref> Merkyurinin keçmiş qrup yoldaşlarından biri deyir ki, ''“o, yalnız Qərb pop musiqisini dinləyir və ifa edirdi.”''<ref>{{cite web| url = http://scroll.in/article/815380/freddie-bucky-mercury-the-12-year-old-rockstar-from-panchgani| title = 'Freddie Mercury was a prodigy': Rock star's Panchgani school bandmates remember 'Bucky'| last =Alikhan| first =Anvar| date =5 sentyabr 2016| website =Scroll.in| publisher = | access-date =16 noyabr 2018 }}</ref> O zaman dostluq etdiyi başqa biri isə deyir ki, Fərrux ''“radioda eşitdiyi musiqiləri pianinoda təkrarlamaq bacarığına malik idi.”''<ref name="O'Donnell_2005">{{harvnb|O'Donnell|2005}}.</ref> Müqəddəs Pyotr məktəbində Fərrux özünü ilk dəfə Freddi adlandırmağa başlayır.<ref>{{cite web| url = http://www.thecanadianbazaar.com/migrating-to-Canada/freddie-mercury-the-indian-parsi-who-rocked-the-universe/| title = 'Freddie Mercury: The Indian Parsi who rocked the universe!| date = 23 Nov 2013| website = www.thecanadianbazaar.com }}</ref> Daha sonra o, təhsilini Mumbaydakı [[:en:St. Mary's School, Mumbai|Müqəddəs Məryəm məktəbind]]ə davam etdirir. [[1963]]-cü ildə Zənzibara köçən Freddi ailəsi ilə yaşamağa başlayır.<ref>Lesley-Ann Jones (2012). "Mercury: An Intimate Biography of Freddie Mercury". p. 327. Simon and Schuster,</ref>
[[Şəkil:FREDDIE MERCURY (FRED BULSARA) 1946-1991 Singer and Songwriter lived here.jpg|180px|thumb|left|Bulsara aləsinin [[London]]a köçdükdən sonra Feltem ərazisində yaşadığı bina üzərinə vurulmuş [[İngilis İrsi]] [[Mavi lövhə]]si.]]
Freddinin 17 yaşı olarkən [[1964]]-cü il [[Zənzibar inqlabı]] zamanı ərəblər və hindistanlıların öldürülməsi<ref>{{Harvnb|Plekhanov|2004|p=91}}</ref> şəraitində ailə, təhlukəsizliyini təmin etmək üçün Zənzibarı tərk etməli olur.<ref name = "Januszczak_1996"/> Bulsara ailəsi İngiltərənin Midlseks qraflığının Feltem şəhərində Qledstoun prospekti 22 ünvanında yerləşən kiçik evdə məskunlaşır. Freddi Qərbi Londondakı Ayzeluort Politexnik (hazırda [[Qərbi Temza Kolleci]]) məktəbində qeydiyyatdan keçərək incəsənəti öyrənməyə başlayır. Daha sonra o, [[İlinq Sənət Kolleci]]nin (hazırda [[Qərbi London Universiteti]]nin İlinq korpusu) Sənət və Qrafik dizayn üzrə diplomunu alır və sonradan təhsil zamanı qazandığı bacarıqları Queen qrupunun loqosunun dizayn edilməsində istifadə edir. Doğulandan Böyük Britaniya vətəndaşı olan Freddi, vəfatına kimi vətəndaşlığını dəyişmir.<ref name="Jones_1998"/>
Sətir 85:
Merkyuri həm də canlı ifaları ilə məşhurlaşmışdı və onu dinləmək üçün dünyanıın hər yerindən insanlar konsert təşkil edilən stadionlara toplanırdılar. O, yüksək teatral ifa stili nümayiş etdirir və əksər hallarda kütlə də onun şousuna qoşulurdu. ''“The Spectator”'' jurnalının yazarı onu ''“özünün müxtəlif ekstravanqard versiyaları ilə izləyiciləri qıcıqlandıran, şoka salan və sonda valeh edən”'' kimi təsvir edir.<ref name="Blaikie_1996">{{harvnb|Blaikie|1996}}.</ref> Merkyuriyə həsr edilmiş ''“[[The Freddie Mercury Tribute Concert|Freddie Mercury Tribute Concert]]”''ində çıxış etmiş və Queen qrupu ilə birlikdə ''“[[Under Pressure]]”'' mahnısını yazdırmış [[Devid Boui]], Merkyurinin ifa stilini qiymətləndirərək deyir ki, ''“Bütün teatral rok ifaçıları arasında Freddi sənəti daha uzağa aparmış...sərhəddə çatdırmışdır. Əlbəttə ki, mən həmişə lasin geyinən bu insana heyran idim. Mən onun canlı ifasını yalnız bir dəfə görmüşdüm, onun necə danışdığının şahidi olmuşdum və şübhəsiz ki, bu insan auditoryanı ovcunun içində saxlaya bilirdi.”''<ref name="Ressner_1992">{{harvnb|Ressner|1992}}</ref> Queen gitaraçısı [[Brayan Mey]] Merkyuri haqqında yazır ki, ''“o, elə şərait yaradır ki, stadionun ən arxa küncündə dayanmış insan da özünü şou ilə əlaqəli, şouda iştirak edən hiss etsin.”''<ref>{{cite web|author1=Brian May |author2=CBE. Guitarist. |url=http://googleblog.blogspot.com/2011/09/happy-birthday-freddie-mercury.html |title=Happy birthday, Freddie Mercury |publisher=Googleblog.blogspot.com |date=4 sentyabr 2011 |accessdate=21 noyabr 2018}}</ref> Merkyurinin səhnədə əsas şou elementlərindən biri mikrofon dəstəyinin sındırılması idi; erkən ifalarından biri zamanı təsadüfən mikrafon dəstəyini sındıran ifaçının bu hərəkətinin kütlə tərəfindən yaxşı qarşılanmasından sonra o, tez-tez həmin işi davam etdirməyə qərar verir.<ref>Lenig, Stuart (2010) [https://books.google.co.uk/books?id=3WEoI5EZ8wcC&pg=PA99&dq=freddie+mercury+%22microphone+stand%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi9vbypkJnXAhWE1RoKHQFBDaYQ6AEIQDAE#v=onepage&q=freddie%20mercury%20%22microphone%20stand%22&f=false ''The Twisted Tale of Glam Rock'' (p. 81)]. Books.google.com. Retrieved 21 noyabr 2018</ref>
 
Merkyurinin ən yaddaqalan performanslarından biri Queen qrupu ilə [[1985]]-ci ildə keçirilmiş ''“[[Live Aid]]”'' xeyriyyə konserti zamanı [[London]]un [[Uemblli stadionu]]nda baş tutmuşdur. Queen qrupunun həmin konsertdəki canlı ifası musiqi icraçıları tərəfindən rok musiqisi tarixində ən yaxşı canlı ifa kimi qiymətləndirilmişdir. Nəticə ''"The World's Greatest Gigs"'' adı ilə televiziyada da yayımlanmışdır.<ref name="Minchin_2005">{{harvnb|Minchin|2005}}.</ref><ref name="BBC_2005b">{{harvnb|BBC News|2005b}}.</ref> Merkyurinin akapella zamanı səsləndirdiyi güclü və davamlı not ''“Bütün dünyanın eşitdiyi not”'' ({{langDil-en|The Note Heard Round the World}}) adlandırılmışdır.<ref>{{cite web|url=http://www.digitalspy.com/music/feature/a658048/30-fun-facts-for-the-30th-birthday-of-live-aid/|title=30 fun facts for the 30th birthday of Live Aid|last=McKee|first=Briony|date=13 iyul 2015|website=[[Digital Spy]]|publisher=[[Hearst Corporation]]|access-date=21 noyabr 2018}}</ref><ref>{{cite web|url=https://edition.cnn.com/interactive/2018/11/opinions/queen-live-aid-cnnphotos/|title=33 years later, Queen's Live Aid performance is still pure magic|last=Thomas|first=Holly|date=6 noyabr 2018|publisher=[[CNN]]|access-date=21 noyabr 2018}}</ref> 2005-ci ildə ''“Live Aid”'' konsertini şərh etmiş tənqidçilərdən biri yazır ki, ''“[[Mik Caqqer]], [[Robert Plant]] kimi ən böyük rok solistlərinin sırasında yer almaq olduqca çətin idi. Freddi isə dionissayağı “Live Aid” performansı ilə onlar arasında tanrı kimi görünürdü.”''<ref name="Harris_2005">{{harvnb|Harris|2005}}.</ref>
 
Bütün karyerası boyunca Freddi Queen qrupu ilə dünyanın müxtəlif ölkələrində 700-ə yaxın canlı konsert vermişdir. Queen konsertlərinin əsas xüsusiyyəti onların həmişə geniş maştablı olması idi.<ref name = "Wenner_2001"/> Bir dəfə Merkyuri müsahibə zamanı bildirir ki, ''“Biz rok-n-rollun [[Sesil B. Demilli]] kimi həmişə daha çox və yaxşı etməyə çalışırıq.”''<ref name="Wenner_2001">{{harvnb|Wenner|2001}}.</ref> Qrup ilk dəfə Cənubi Amerika stadionlarında konsert verərək, 1981-ci ildə [[San-Paulu]]dakı [[Morumbi stadionu]]nu doldurmuşdur.<ref name="Bret_1996_91">{{harvnb|Bret|1996|p=91}}.</ref> [[1986]]-cı ildə Queen [[Budapeşt]]də [[Dəmir pərdə]] arxasında kosert verərək 80.000 izləyici toplamış və bu, o zamana kimi Şərqi Avropada baş tutmuş ən böyül rok konserti olmuşdur.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=4SQEAAAAMBAJ&pg=PT85&lpg=PT85&dq=queen+80,000+budapest+1986|title=Billboard – 16 Aug 1986|publisher=Books.google.com|accessdate=21 noyabr 2018}}</ref> Merkyurinin Queen qrupu ilə sonuncu canlı ifası [[9 avqust]] [[1986]]-cı ildə [[Neubort evində konsert|Neubort parkda baş tutmuş]] və 160.000 izləyici cəlb etmişdir.<ref name=knebworth>{{harvnb|Jones|1999}}.</ref> Konsertin sonunda səhnəyə hökmdar plaşı və əlində tacla çıxan Merkyuri Böyük Britaniyanın dövlət himni olan "[[Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığı himni|God Save the Queen]]"i ifa edərək dinləyiciləri ilə vidalaşmışdır.<ref>{{cite news|last1=Grech|first1=Herman|title=Mercury's magic lives forever|url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20111120/local/Mercury-s-magic-lives-forever.394705|issue=8 fevral 2015|publisher=Times of Malta|date=20 noyabr 2011}}</ref>
Sətir 97:
=== Solo karyerası ===
[[Şəkil:Hannover7909.jpg|180px|thumb|right|Merkyuri [[1979]]-cu ilin sentyabrında [[Almaniya]]nın [[Hannover]] şəhərində canlı çıxış edərkən.]]
Queen qrupu ilə birlikdə işi ilə yanaşı Merkyuri, iki solo albom və bir neçə sinql da çıxarmışdır. Lakin, onun solo yaradıcılığı Queen albomları kimi uğurlu olmamış, qrupun iki albomu və müxtəlif sinqlları UK Music Chartsın ilk onluğuna daxil olmuşdur. Merkyurinin solo fəaliyyətə ilk cəhdləri [[1972]]-ci ildə , Queen qrupunun [[Trident Studios]]da ilk albomunu yazdırdığı dövrdə studiya mühəndisi Coffri Keyblın musiqi layihəsində Larri Lureks (Larry Lurex) adı ilə iştirakı ilə başlamışdır<ref name="lurex">{{cite news |url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/freddie-mercury-10-things-you-didnt-know-queen-singer-did-114828/ |title=Freddie Mercury: 10 Things You Didn’t Know Queen Singer Did |last=Runtagh |first=Jordan |date = 23 noyabr 2016 |magazine=[[Rolling Stone]] |publisher=[[Jann Wenner]] |access-date=28 noyabr 2018 |dead-url=no |archive-date=23 avqust 2018 |archive-url=http://web.archive.org/web/20180823093059/https://www.rollingstone.com/music/music-news/freddie-mercury-10-things-you-didnt-know-queen-singer-did-114828/}}</ref>; Keyblın təklifi ilə Merkyuri "I Can Hear Music" və "Goin' Back" mahnılarının əsas musiqi partiyalarını ifa etmiş, hər iki mahnı [[1973]]-cü ildə birlikdə sinql kimi çıxarılmışdır.<ref name="lurex" /> On bir il sonra Merkyuri [[Riçard Vulfi]]nin 1984-cü ildə çıxarılmış ''“Love Kills”'' adlı mahnısının remiksinə qatılmışdır (mahnı həm də Çəkilmiş silah filminin bağlanış titr musiqisi kimi istifadə edilmişdir). Musiqi videosunda [[Fritz Lenq]]in [[1927]]-ci ildə çıxarılmış ''“[[Metropolis (film, 1927)|Metropolis]]”'' filminə istinad edilmişdir. Corco Moroderin Merkyuri ilə birlikdə yazdığı mahnı [[Birləşmiş Krallıq]] hit-paradlarında onuncu yerdə debüt etmişdir. Mahnının prodüserliyini Moroder və Mek etmişdir.<ref name = "ReesCrampton_1999_809"/> Mek həm də Merkyurinin [[1987]]-ci ildə aktrisa Co Dare ilə birlikdə yazdığı və Almaniya istehsalı olan ''“Zabou”'' adlı döyüş-drama filminin musiqisi kimi istifadə edilən “Hold On” mahnısına prodüserlik etmişdir.<ref>{{cite web|url=https://www.discogs.com/Various-Zabou-Original-Motion-Picture-Soundtrack/release/814203?lang_updateDil_update=1|title=Zabou (Original Motion Picture Soundtrack)|publisher=discogs.com|accessdate=22 noyabr 2018}}</ref>
 
Merkyuri qrupun iştirakı olmadan ''“[[Mr. Bad Guy]]”'' ([[1985]]) və ''“[[Barcelona (albom)|Barcelona]]”'' ([[1988]]) adlı iki albom yazdırmışdır. Onun birinci albomu UK Album Chartsın ilk onluğunda debüt etmişdir.<ref name = "ReesCrampton_1999_809"/> [[1993]]-cü ildə “[[Living on My Own]]” mahnısı müğənninin ölümündən sonra UK Singles Chartsda birinci yerə yüksəlmişdir.<ref name="ReesCrampton_1999_811">{{harvnb|Rees|Crampton|1999|p=811}}.</ref> Həmin mahnıya görə müğənni həm də ölümündən sonra Britaniya Mahnı bəstəkarları, Bəstəkarlar və Müəlliflər Akademiyasının İvor Novello mükafatına layiq görülmüşdür.<ref>Dafydd Rees, Luke Crampton (1999). "Rock Stars Encyclopedia". p. 811. DK Pub.,</ref> [[Allmusic]] tənqidçisi Eduardo Rivadavia ''“Mr. Bad Guy”'' albomunu ''“əvvəlindən axırına kimi əlamətdar”'' adlandıraraq yazır ki, ''“Merkyuri alqışalayiq iş görərək, istedadının öyrənilməmiş sahələrinə işıq salır.”''<ref name="Rivadavia_notdated">{{harvnb|Rivadavia|nd}}.</ref> Albomda musiqi alətləri içində sintezatora daha çox üstünlük verilmişdir ki, bu da Merkyurinin iştirakı ilə yazılmış Queen albomları üçün xarakterik deyil.
Sətir 156:
[[27 noyabr]]da Qərbi London Krematoriumunda zərdüşti mobidi tərəfindən Merkyurinin vida mərasimi həyata keçirilmişdir. Mərasimdə Merkyurinin ailəsi və 35 yaxın dostu, o cümlədən Queen qrupunun üzvləri və [[Elton Con]] iştirak etmişlər.<ref>{{cite web|url=http://mr-mercury.co.uk/sun_28_11_91.htm |title=Elton's Sad Farewell |publisher=Mr-mercury.co.uk |accessdate=26 noyabr 2018 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141012022621/http://mr-mercury.co.uk/sun_28_11_91.htm |archivedate=12 oktyabr 2014 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web|url=http://mr-mercury.co.uk/nov_28_91_mirror_freddie.htm |title=Freddie, I'll Love You Always |publisher=Mr-mercury.co.uk |accessdate=26 noyabr 2018 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141012022809/http://mr-mercury.co.uk/nov_28_91_mirror_freddie.htm |archivedate=12 oktyabr 2014 |df=dmy-all }}</ref> Müğənninin tabutu mərasimin keçirildiyi kapellaya [[Areta Franklin]]in ''"Take My Hand, Precious Lord"/"You've Got a Friend"'' mahnısının sədaları altında aparılmışdır.<ref>David Bret (2014). "Freddie Mercury: An Intimate Biography". p. 198. Lulu.com</ref> Merkyurinin son istəyinə uyğun olaraq, Meri Ostin onun külünü götürərək naməlum məzarlıq ərazisindəki naməlum yerdə dəfn etmişdir. Belə ehtimal edilir ki, müğənninin qalıqlarınn dəfn yeri yalnız Ostinə məlumdur, o isə, bu məlumatı heç vaxt açıqlamayacağını bildirmişdir.<ref>{{cite book|first=Jeremy|last=Simmonds|url=https://books.google.com/books?id=bMBf3TYZigQC&pg=PA282&dq=freddie+mercury+ashes#v=onepage&q=freddie%20mercury%20ashes|title=The Encyclopedia of Dead Rock Stars: Heroin, Handguns, and Ham Sandwiches|publisher=Chicago Review Press|date=2008|accessdate=26 noyabr 2018}}</ref>
 
Vəsiyyətnaməsində, Merkyuri var-dövlətinin böyük bir hissəsini, səsyazma hüquqlarını, o cümlədən evini Meri Ostinə bağışlamış, qalan hissələrini isə valideynləri və bacısı arasında bölmüşdür. Aşbazı Co Fanelliyə [[£]]500,000, şəxsi köməkçisi Piter Fristona £100,000, sürücüsü Terri Giddinqsə £100,000, partnyoru Cim Hattona isə £500,000 miras qoymuşdur.<ref name = "Wigg_2000"/> Meri Ostin, indi də Merkyurinin Qarden-Lodc, Kensinqtondakı keçmiş evində öz ailəsi ilə yaşamağa davam edir.<ref name="Wigg_2000">{{harvnb|Wigg|2000}}.</ref> Qarden-Lodcun bayır divarı olan Loqan-pleys 1 ünvanı müğənninin ölümündən sonra, onun xatirəsini anmaq istəyənlərin ziyarətgahına çevrilmişdir.<ref name="Womack"/> Müğənninin ölümündən üç il sonra ''“Time Out”'' jurnalı məlumat verir ki, ''“Merkyurinin ölümündən sonra, onun evinin xarici divarı, Londonun ən böyük rok-n-roll məbədinə çevrilmişdir.”''<ref name="Womack">Kenneth Womack, Todd F. Davis (2012). "Reading the Beatles: Cultural Studies, Literary Criticism, and the Fab Four". p. 174. SUNY Press.</ref> Bu günə kimi həmin yeri ziyarət edən fanatlar ürək sözlərini divara yapıdırılan kağızlarda ifadə edirlər.<ref>Rob Humphreys (2008). Rough Guide to London". p. 338. Rough Guides, 2008</ref> Cim Hattonun yazdığı ''“Freddi Merkyuri: Danışılmamış hekayə”'' ({{langDil-en|Freddie Mercury, the Untold Story}}) adlı bioqrafik kitab 2000-ci ildə çıxarılmış, Freddinin 60 illik yubileyi ərəfəsində, 2006-cı ildə isə Hatton ''“[[The Times]]”'' jurnalına müsahibə vermişdir.<ref name="Teeman_2006">{{harvnb|Teeman|2006}}</ref>
 
== İrsi ==
Sətir 175:
=== İthaflar ===
[[Şəkil:Copyright foto, Jakub Kozlowski - panoramio (27).jpg|200px|thumb|left|Merkyurinin [[İsveçrə]]nin [[Montrö]] şəhərində, [[Cenevrə gölü]] sahilində ucaldılmış heykəli qürub vaxtı.]]
[[İsveçrə]]nin [[Montrö]] şəhərində [[Çexiya]] heykəltəraşı [[İrena Sedleçka]]nın müəllifi olduğu Freddi Merkyuri heykəli ucaldılmışdır.<ref>{{cite news|url=http://www.smh.com.au/travel/mercury-heavy-metal-and-a-jazz-explosion-20110323-1c6hc.html|title=Mercury, heavy metal and a jazz explosion|work=Traveller|accessdate=28 noyabr 2018}}</ref> 3 metr hündürlüyə malik olan heykəlin üzü [[Cenevrə gölü]]nə baxır. Abidənin açılışı [[25 noyabr]] [[1996]]-cı ildə baş tutmuş, açılış mərasiminə Merkyurinin atası, [[Monserrat Kabalye]], o cümlədən [[Brayan Mey]] və [[Rocer Teylor]] da qoşulmuşlar.<ref>{{cite web|url=http://montreuxmusic.com/fmm/content/view/61/96/langDil,english/ |title=Montreuxmusic/Freddie Mercury |publisher=Montreuxmusic |date= |accessdate=28 noyabr 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120326014321/http://montreuxmusic.com/fmm/content/view/61/96/langDil%2Cenglish/ |archivedate=26 mart 2012 |deadurl=yes |df=dmy-all }}</ref> 2003-cü ildən etibarən, hər il sentyabrın birinci həftəsonu dünyanın hər yerindən İsveçrəyə gələn fanatlar birlikdə Freddi Merkyuri Möntrö Xatirə Gününü ({{lang0enDil0en|Freddie Mercury Montreux Memorial Day}}) birlikdə qeyd edirlər. [[1 iyun]] [[2010]]-cu ildə The Bearpark And Esh Colliery musiqi dəstəsi Freddi Merkyurinin heykəli önündə çıxış etmişdir.<ref name="Bishton_2004">{{harvnb|Middleton|2004}}.</ref>
 
[[1997]]-ci ildə Queen qrupunun sağ qalan üzvləri "[[No-One but You (Only the Good Die Young)]]" adlı mahnı çıxarmış və həmin mahnını Merkyuri ilə yanaşı, onun simasında bütün tez vəfat etmiş şəxslərə ithaf etmişdir.<ref>{{cite web|url=http://www.queenarchives.com/index.php?title=Queen_-_XX-XX-1997_-_No_One_But_You|title=Queen Press Release – No One But You|publisher=Queenarchives.com|accessdate=28 noyabr 2018}}</ref> [[1999]]-cu ildə [[Krallıq poçtu]]nun çıxardığı [[Millenium markası]] seriyasından olan poçt markasında Freddi Merkyuri səhnədə çıxış edərkən təsvir edilib.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/351568.stm|title=Mercury and Moore head millennium stamps|work=BBC News|accessdate=28 noyabr 2018|date=24 may 1999}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.collectgbstamps.co.uk/displayset.asp?setid=239 |title=Millennium Series. The Entertainers' Tale (1999) |publisher=Collect GB Stamps |accessdate=28 noyabr 2018}}</ref> [[2009]]-cu ildə Bulsara ailəsinin İngiltərədə ilk dəfə məskunlaşdığı Feltem ərazisində Merkyuriyə ithaf edilmiş ulduzun açılışı olmuşdur. Merkyurinin anası Cer Bulsara və Brayan Meyin iştirakı ilə Feltem-hay-stritdə Merkyurinin nailiyyətlərinə ithaf edilmiş ulduz ucaldılmışdır.<ref>{{cite news |url=http://www.richmondandtwickenhamtimes.co.uk/news/4757372.In_pictures__Freddie_Mercury_memorial_unveiled/ |title=Freddie Mercury memorial unveiled in Feltham |work=Richmond and Twickenham Times |date=24 noyabr 2009 |accessdate=28 noyabr 2018}}</ref>
Sətir 185:
[[2013]]-cü ildə [[Hindistan]]ın Kerala ştatı ərazisində aşkarlanmış qurbağa növü, Merkyurinin ''“tirək səsindən ilhamlanaraq"'', ''[[Mercurana]]'' adlandırılmışdır. Bundan başqa həmin ərazi Freddinin uşaqlıq illərini keçirdiyi yerlərə çox yaxındır.<ref name=robin>{{cite journal |author1=Robin Kurian Abraham |author2=R. Alexander Pyron |author3=Ansil B. R. |author4=Arun Zachariah |author5=Anil Zachariah |year= 2013 |title= Two novel genera and one new species of treefrog (Anura: Rhacophoridae) highlight cryptic diversity in the Western Ghats of India |url= |journal= Zootaxa |volume=3640 |issue= 2 | pages= 177–189 |doi= 10.11646/zootaxa.3640.2.3}}</ref> [[Braziliya]]dan aşkarlanmış yeni [[Düzqanadlı iynəcələr|düzqanadlı iynəcə]] növü müğənninin şərəfinə ''“Heteragrion freddiemercuryi”'' adlandırılmışdır.<ref>{{Cite web|url = http://www.mapress.com/zootaxa/2013/f/z03685p080f.pdf|title = Diagnoses and discussion of the group 1 and 2 Brazilian species of Heteragrion, with descriptions of four new species (Odonata: Megapodagrionidae). Zootaxa 3685 (1): 001–080.|date = 9 iyul 2013|accessdate = 28 noyabr 2018|website = Zootaxa|publisher = Magnolia Press - Auckland, New Zealand|last = Lencioni|first = F.A.A.}}</ref>
 
[[1 sentyabr]] [[2016]]-cı ildə Merkyurinin bacısı Kaşmira Kuki və Brayan Meyin iştirakı ilə, vaxtilə Bulsara ailəsinin yaşadığı Londonun Feltem bölgəsinin Qledston-avenyu 22 ünvanında yerləşən yaşayış binasına [[İngilis irsi]] [[Mavi lövhə]]si vurulmuşdur.<ref>{{cite news|title=Blue Plaque unveiled on Freddie Mercury's first London home|url=https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-london-37234409|agency=BBC News|date=2 sentyabr 2016}}</ref> Mərasimdə iştirak edən Böyük Britaniya Dövlət Mədəniyyət Katibi Karen Bredli Merkyurini ''“Britaniyanın ən təsirli musiqiçilərindən biri”'' adlandırmış və onun ''“musiqisi dünyanın müxtəlif yerlərində yaşayan milyonlarla insanın həyatına təsir etmiş qlobal ikona”'' olduğunu demişdir.<ref>{{cite news|title=Freddie Mercury Awarded English Heritage Blue Plaque|url=http://www.english-heritage.org.uk/about-us/search-news/freddie-mercury-blue-plaque|agency=English Heritage|date=11 noyabr 2016}}</ref> [[5 sentyabr]] 2016-cı ildə müğənninin 70-ci doğum günü yubileyi şərəfinə yeni kəşf edilmiş asteroidlərdən biri onun şərəfinə [[17473 Freddiemercury]] adlandırılmışdır.<ref name="Certificate">{{cite news|title=Freddie Mercury: Asteroid named after late Queen star to mark 70th birthday|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-37275294|agency=BBC News|date=5 sentyabr 2016}}</ref> “Xarizmatik müğəni”nin tananmasını araşdıran Cənub-Qərb Araşdırma İnstitutundan Coel Parker deyir ki, ''“Freddi Merkyuri oxuyurdu ki, “Mən səmada süzən ulduzam” ({{langDil-en|'I'm a shooting star leaping through the sky'}}) və indi bu sözlər daha doğru səslənir.”''<ref name="Certificate"/>
 
[[2017]]-ci ilin sentyabrında Merkyurinin yetmiş birinci doğum günü münasibəti ilə “Norwegian Long Haul” hava yolları şirkəti iki təyyarəsini müğənninin şəkilləri ilə bəzəmişdir. [[1966 FİFA Dünya Kuboku|1996 FIFA Dünya Kuboku]] qalibi olan kapitan [[Bobbi Mur]], uşaq yazarı [[Roald Dal]], romançı [[Ceyn Ostin]], pilot [[Emi Conson]] və iş adamı Ser [[Freddi Leyker]]lə birlikdə Freddi Merkyuri də şirkətin “Britaniyalı altı quyruq qəhrəmanı” siyahısına daxil edilmişdir.<ref>{{cite news |title=Norwegian Dreamliner takes off with new Jane Austen adorned tail fin for first time |url=https://www.mirror.co.uk/travel/news/norwegian-jane-austen-tail-fin-11687686 |accessdate=14 sentyabr 2018 |work=Daily Mirror}}</ref><ref>{{cite web|last1=Caswell|first1=Mark|title=Freddie Mercury unveiled as Norwegian’s latest tail fin hero|url=https://www.businesstraveller.com/business-travel/2017/07/03/freddie-mercury-unveiled-norwegians-latest-tail-fin-hero/t|website=Business Traveller.com|accessdate=28 noyabr 2018}}</ref><ref>{{cite web|last1=Munro|first1=Scott|title=Freddie Mercury’s image to appear on Norwegian aircraft|url=http://teamrock.com/news/2017-06-30/freddie-mercurys-image-to-appear-on-norwegian-aircraft|website=Teamrock.com|publisher=Future Publishing Limited|accessdate=28 noyabr 2018}}</ref>
Sətir 191:
=== QİÇS tarixi üçün önəmi ===
 
[[QİÇS]]-dən vəfat edən ilk böyük rok ulduzu olduğuna görə, Merkyurinin ölümü xəstəliyin tarixində mühüm əhəmiyyət daşıyır.<ref>{{harvnb|National AIDS Trust|2006}}</ref> [[1992]]-ci ilin aprelində Queen qrupunun sağ qalmış üzvləri “[[:en:Mercury Phoenix Trust|The Mercury Phoenix Trust]]” adlı xeyriyyə təşkilatı yaratmış, Merkyurinin həyatı və irsini qeyd etmək üçün, QİÇS haqqında məlumatlandırıcı [[Freddi Merkyuri İthaf Konserti]]ni ({{langDil-en|[[:en:The Freddie Mercury Tribute Concert|The Freddie Mercury Tribute Concert for AIDS Awareness]]}}) təşkil etmiş, [[20 aprel]] 1992-ci ildə isə QİÇS-in araşdırılması üçün iyanə yığılmasına başlamışdır.<ref name="Stothard_1992">{{harvnb|Stothard|1992}}</ref> Həmin dövrdən etibarən təşkilar milyonlarla funt-sterlinq iyanə yığa bilmiş və QİÇS-in araşdırılması, qarşısının alınmasında rol oynamışdır. Londonun [[Uembli stadionu]]nda təşkilatın iştirakı ilə keçirilmiş ithaf konsertinə 72.000-dən çox izləyici qatılmış, [[Robert Plent]] ([[Led Zeppelin]]), [[Rocer Doltri]] ([[The Who]]), [[Extreme (qrup)|Extreme]], [[Elton Con]], [[Metallica]], [[Devid Boui]], [[Enni Lennoks]], [[Toni Ayommi]] ([[Black Sabbath]]), [[Guns N' Roses]], [[Elizabet Teylor]], [[Corc maykl]], [[Def Leppard]], [[Seal]], [[Layza Minelli]] və [[U2]] (peyk vasitəsiylə qoşulmuşdu) kimi ulduzlar iştirak etmişdilər. Elizabet Teylor konsert zamanı söylədiyi nitqdə bildirmişdir ki, Merkyuri ''“köydə süzən kometa kimi bizim mədəniyyətimizin ortasından süzüb keçən ekstraordinar rok ulduzudur.”''<ref>{{cite web|url=http://www.queenarchives.com/index.php?title=Queen_-_04-21-1992_-_The_Times_-_Freddie_Mercury_Tribute|title=Freddie Mercury Tribute|publisher=Queenarchives.com|accessdate=28 noyabr 2018}}</ref> 76 ölkədə yayımlanmış konsert ümumilikdə bir milyarddan çox insan tərəfindən canlı izlənmişdir.<ref name="ABC_2007">{{harvnb|ABC Television|2007}}</ref>
 
=== Təsirli şəxslər siyahısında ===
 
Merkyurinin ölümündən on il sonra keçirilmiş müxtəlif nüfuz soruğuları, onun vəfatından sonra reputasiyasının xeyli yaxşılaşdığını göstərmişdir Ən məşhur britaniyalıların müəyyən edilməsi üçün BBC tərəfindən keçirilmiş seçkidə Merkyuri, [[:en:100 Greatest Britons|100 Ən böyük briton]] siyahısında 58-ci yerdə qərarlaşdırılmışdır.<ref>{{cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/2208671.stm |title=BBC – 100 great British heroes |publisher=BBC News |date=21 avqust 2002 |accessdate=29 noyabr 2018}}</ref> [[2007]]-ci ildə [[Yaponiya]]da keçirilmiş 100 ən təsirli qəhrəmanın müəyyən edilməsi üçün seçkinin nəticələrinəə görə Merkyuri 52-ci yerdə qərarlaşmışdır.<ref name="James_2007">{{harvnb|"James"|2007}}</ref> İİV statusunu gizlətdiyinə görə gey aktivistlər tərəfindən tənqid edilməsinə baxmayaraq, ''“Gey 100: Keçmişdən bu günə kimi ən təsirli gey kişi və lezbiyanların sıralaması”'' ({{langDil-en|The Gay 100: A Ranking of the Most Influential Gay Men and Lesbians, Past and Present}}) kitabının müəllifi Pol Rassel Merkyurini də kitaba daxil etmişdir.<ref name="Russell_2002">{{harvnb|Russell|2002}}</ref> 2008-ci ildə “Rolling Stone” jurnalı tərəfindən tərtib edilmiş “Bütün samanların Top 100 müğənnisi” siyahısında Merkyuri 18-ci yerdə qərarlaşdırılmışdır.<ref name="rollingstone.com" /> MTV-nin Musiqidə 22 Ən böyük səs siyahısında Merkyuri birinci yerdə qərarlaşmışdır.<ref name="Fitzpatrick_2006"/> 2011-ci ildə “Rolling Stone” jurnalı oxuyucuları arasında keçirilmiş sorğuya əsasən “Bütü zamanların Ən yaxşı solist müğənniləri” siyahsında Merkyuri ikinci yerdə qərarlaşmışdır.<ref name="RSBestSingers"/>
 
=== Səhnədə canlandırılması ===
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Freddi_Merkyuri"