Azot oksidləri: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Hələ tam deyil. Hazırlanacaq.
k Mənim etdiyim redaktələr bitdi.
Sətir 35:
== Alınması ==
=== '''N<sub>2</sub>O''' ===
[[Azot-1 oksid|N<sub>2</sub>O]] quru [[ammonium-nitrat]] 170<sup>o</sup>C-yə qədər qızdırıldıqda əmələ gəlir:
* NH<sub>4</sub>NO<sub>3</sub>=N<sub>2</sub>O+2H<sub>2</sub>O
 
N<sub>2</sub>O rəngsiz, zəif şirinvari iyli qazdır. Qaynama temperaturu-89,5<sup>o</sup>C-dir. O karbon qazına oxşar olaraq, xətti quruluşa malikdir.
[[Azot-1 oksid|N<sub>2</sub>O]] rəngsiz, zəif şirinvari iyli [[qaz]]<nowiki/>dır. [[Qaynama]] [[temperatur]]<nowiki/>u -89,5<sup>o</sup>C-dir. O, [[karbon qazı]]<nowiki/>na oxşar olaraq, xətti quruluşa malikdir. Onu rezonans formulların köməyi ilə aşağıdakı kimi təsvir etmək olar:
* N<sup>-</sup>=N<sup>+</sup>=O↔N=N<sup>+</sup>-O<sup>-</sup>
* N<sub>2</sub>O+H<sub>2</sub>=N<sub>2</sub>+H<sub>2</sub>O
* ΔH=-77,3 kkal/mol.
 
[[Azot-1 oksid|N<sub>2</sub>O]]-in fizioloji xassələri maraqlıdır. Tərkibində [[Azot-1 oksid|N<sub>2</sub>O]] olan [[hava]] ilə [[tənəffüs]] etdikdə, [[sərxoşluq]] əlamətləri müşahidə edilir. bunaBuna əsasən, onu "şənləndirici qaz" adlandırırlar. Tərkibində azotu[[azot]]<nowiki/>u [[Azot-1 oksid|N<sub>2</sub>O]] ilə əvəz edilən [[hava]] (20% [[Oksigen|O<sub>2</sub>]] və 80% [[Azot-1 oksid|N<sub>2</sub>O]] qarışığı) cərrahiyyədə[[cərrahiyyə]]<nowiki/>də [[narkotik]] kimi işlədilir. [[Azot-1 oksid|N<sub>2</sub>O]]-in [[narkotik]] kimi istifadəsinin bu məqsədlə işlədilən başqa maddələrdən ([[Efir yağı|efir]], [[xloroform]]) müəyyən üstünlüyü vardır. [[Azot-1 oksid|N<sub>2</sub>O]] digər narkotiklərd\ən[[narkotik]]<nowiki/>lərdən daha uçucu olduğundan, orqanizmdən[[orqanizm]]<nowiki/>dən tez xaric olur və beləliklə əlavə zərərli hadisələrin meydana çıxmasına səbəb olmur.
=== '''NO''' ===
[[Azot-2 oksid|NO]] [[bəsit maddələrinmaddə]]<nowiki/>lərin bilavasitə qarşılıqlı təsiri nəticəsində əmələ gəlir:
* N<sub>2</sub>+O<sub>2</sub>↔2NO ΔH=+(2•21,6)kkal.
 
[[Azot-2 oksid|NO]] rəngsiz qazdır[[qaz]]<nowiki/>dır. Suda[[Su]]<nowiki/>da pis həll olur. Havada[[Hava]]<nowiki/>da dərhal [[Azot-4 oksid|NO<sub>2</sub>]]-ə çevrilir. [[Azot-2 oksid|NO]]-in [[hidrogen]] və ya [[karbon-sulfid]] buxarı[[buxar]]ı ilə qarşığına alov yaxınlaşdırıldıqda, partlayış baş verir.
 
== Mənbə ==