Freddi Merkyuri: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 41:
| İmzası =
}}
'''Freddi Merkyuri''' ({{Dil-en|Freddie Mercury}}, əsl adı '''Fərrux Bulsara''', {{Dil-gu|ફારોખ બલસારા}}; {{comment|d.|doğum}} [[5 sentyabr]] [[1946]], [[Stoun Taun]], [[Zənzibar sultanlığı]] – {{comment|ö.|ölüm}} [[24 noyabr]] [[1991]], [[Kensinqton]], [[London]], [[Böyük Britaniya]]) — [[Böyük Britaniya]] müğənnisi, mahnı bəstəkarı və səsyazma prodüseri. O, daha çox [[Queen]] qrupunun solisti kimi tanınır. Merkyuri parlaq səhnə personası və dörd oktavalıq vokal diapazonu ilə məşhurlaşmışdır.<ref>{{harvnb|Independent|2006}}</ref><ref>{{cite web|url=http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/article675005.ece |title=Dance: Deux the fandango |accessdate=16 noyabr 2018|deadurl=bot: unknown |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110615085921/http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/article675005.ece |archivedate=15 iyun 2011 |df=dmy-all }}.</ref><ref name="rollingstone.com">{{cite web|url=https://www.rollingstone.com/music/lists/6027/32782|title=''RollingStone.com'' – 100 Greatest Singers of All Time|work=Rolling Stone|accessdate=16 noyabr 2018}}</ref> Merkyuri Queen qrupu üçün çoxsaylı hitlər yazmışdır ki, onların da arasında "[[Bohemian Rhapsody]]", "[[Killer Queen]]", "[[Somebody to Love]]", "[[Don't Stop Me Now]]", "[[Crazy Little Thing Called Love]]" və "[[We Are the Champions]]" mahnıları da vardır. O, Queen qrupunda iştirakı ilə yanaşı solo karyeraya da malik olmuş, həmçinin başqa musiqiçilərlə [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Poetry%20Zone birlikdə] çıxışlar və musiqi prodüserliyi də etmişdir.
Merkyuri [[Zənzibar]] adasında [[Parslar|parsi]] ailəsində anadan olmuş, orada və [[Hindistan]]da böyümüş, yeniyetmə dövründə isə ailəsi ilə birlikdə [[İngiltərə]]nin Midlseks qraflığına köçmüşdür. O, 1970-ci ildə gitaraçı [[Brayan Mey]] və zərb alətlərində ifadə edən [[Rocer Teylor]] ilə birlikdə Queen qrupunu [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Funny%20Poems yaratmışdır]. Merkyuri 1991-ci ildə 45 yaşında ikən [[QİÇS]]-in səbəb olduğu [[ağciyər iltihabı]]ndan vəfat etmiş, ölümündən bir gün əvvəl isə onun xəstəliyə tutulması təsdiqlənmişdir.
1992-ci ildə, ölümündən sonra Britaniya musiqisinə əlamətdar töhfələrinə görə [[Brit mükfatı]]na layiq görülmüş və [[London]]un [[Uembli stadionu]]nda ona həsr edilmiş konsert keçirilmişdir. Queen üzvü kimi 2001-ci ildən Rok-n-roll şöhrət zalı ({{Dil-en|Rock and Roll Hall of Fame}}), 2003-cü ildən Mahnı bəstəkarları şöhrət zalı ({{Dil-en|Songwriters Hall of Fame}}), 2004-cü ildən isə Birləşmiş Krallıq Musiqisi şöhrət zalında ({{Dil-en|UK Music Hall of Fame}}) təmsil olunur. [[BBC]] tərəfindən 2002-ci ildə keçirilmiş sorğuya əsasən [[100 ən böyük britaniyalı]] siyahısında 58-ci yerdə qərarlaşmışdır. Müxtəlif sorğular nəticəsində dəfələrlə populyar musiqi tarixində ən [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Funny%20Poems böyük] ifaçılardan biri olduğu göstərilmişdir.<ref>{{cite web|url=http://www.amiannoying.com/(S(wwb0os55dj4oeh45sg3hgt3g))/collection.aspx?collection=534|title=Blender Magazine's 22 Greatest Voices (MTV2)|publisher=Amiannoying.com|accessdate=16 noyabr 2018}}</ref><ref>{{cite web|last=Greg |first=Prato |url={{Allmusic|class=artist|id=p4899|pure_url=yes}} |title=Freddie Mercury biography |work=AllMusic |accessdate=16 noyabr 2018}}</ref>
== Erkən həyatı ==
Sətir 51:
Merkyuri, Fərrux Bulsara adı ilə [[5 sentyabr]] [[1946]]-cı ildə o zaman [[Britaniya protektoratlığı]]nda olan [[Zənzibar]] adasının [[Stoun Toun]] şəhərində (hazırkı [[Tanzaniya]] ərazisi) doğulmuşdur.<ref name="mr-mercury.co.uk">[https://web.archive.org/web/20080228103923/http://mr-mercury.co.uk/Images/Birthcertificatefreddie.jpg Birth certificate] mr-mercury.co.uk</ref><ref name="inourstar.com">{{cite web|url=http://www.inoutstar.com/news/Freddie-Mercury-real-name-Farrokh-Bulsara-1876.html |title=Freddie Mercury (real name Farrokh Bulsara) Biography |publisher=Inout Star |accessdate=16 noyabr 2018|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110810151824/https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Poetry%20Zone|archivedate=10 avqust 2011}}</ref> Onun valideynləri olan Bomi (1908-2003) və Cer Bulsaralar (1922-2016){{efn|Bulsara ailəsi soyadını Qucarat ştatının ərazisində yerlşən və hazırda rəsmən Valsad adlanan Bulsar şəhər və rayonundan almışdır. XVII əsrdən etibarən Busar Hindistanda beş ən böyük Zərdüştülük mərkəzindən biri idi (digər dörd mərkəz də Qucarat ştatı ərazisində idi) və Bulsara soyadı Qucarat parsiləri arasında geniş yayılmış soyadı idi.}}<ref>{{cite web| url=https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Poetry%20Zone| title=Freddie's Mum - R.I.P.| author=Brian May| date=18 noyabr 2016}}</ref> [[Britaniya Hindistanı]]nın [[Bombey prezidentliyi]]nin [[Qucarat]] regionundan olan [[Parslar|parsilər]] idilər.{{efn|Merkyurinin doğum haqqında şəhadətnaməsində<ref name="LindaB_2000">{{harvnb|"Linda B"|2000}}.</ref> onun valideynləri özlərinin milliyyətini "Britaniya hindlisi" ({{Dil-en|Nationality: British Indian}}), irqlərini isə "parsi" ({{Dil-en|Race: Parsi}}) kimi göstərmişlər.}}<ref name = "LindaB_2000"/> Əksər parsilər kimi Merkyuri və onun ailəsi [[Zərdüştilik|zərdüştiliyə]] inanırdılar..<ref name="Sky 1992 8–9">{{harvnb|Sky|1992|pp=8–9}}</ref> Ailə başçısının Britaniya Koloniya İdarəsində kassir işini davam etdirə bilməsi üçün Bulsara ailəsi Hindistandan Zənzibara köçmüşdü. Fərruxun Kəşmirə adlı kiçik bacısı vardır.<ref>{{Cite web|url=https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Poetry%20Zone1/the-great-pretender/|title=The Great Pretender - Interview with Freddie's sister Kashmira (The Mail On Sunday, 26th noyabr 2000)|last=|first=|date=|website=Queen Online|access-date=16 noyabr 2018}}</ref> Merkyuri dördüncü dərəcəli [[:en:Hyperdontia|poliodontiya]] ilə doğulmuşdu.<ref>[https://www.yahoo.com/entertainment/review-bohemian-rhapsody-wont-rock-malek-223428252.html “Review: 'Bohemian Rhapsody' won't rock you, but Malek will”], ''Yahoo News''. Retrieved 16 noyabr 2018</ref>
Merkyuri uşaqlığının böyük bir [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Funny%20Poems hissəsini] Hindistanda keçirmiş və yeddi yaşından etibarən fortepiano dərsləri almağa başlamışdır.<ref>[https://web.archive.org/web/20100808050139/http://www.queenonline.com/history/35 Queen Online – History: Freddie Mercury], Archived on 8 avqust 2010.</ref> [[1954]]-cü ildə səkkiz yaşlı Merkyuri təhsil alması üçün Bombey (indiki [[Mumbay]]) yaxınlığındakı [[:en:Panchgani|Pançqani]] ərazisində yerləşən Britaniya üsullu [[:en:St. Peter's Boys School|Müqəddəs Pyotr məktəbinə]] göndərilmişdir.<ref name="Jones_1998" >{{harvnb|Jones|1998}}.</ref> 12 yaşında ikən ''The Hectics'' adlı məktəb qrupu yaradan Fərrux [[Kliff Riçard]] və [[Litl Riçard]] kimi [[rok-n-roll]] müğənnilərinin mahnılarını ifa etməyə başlayır.<ref name="Hodkinson_2004">{{harvnb|Hodkinson|2004|pp=2,61}}.</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/music/music-news/8828994/Freddie-Mercurys-family-tell-of-singers-pride-in-his-Asian-heritage.html|title=Freddie Mercury's family tell of singer's pride in his Asian heritage|last=Bhatia|first=Shekhar|date=16 oktyabr 2011|access-date=16 noyabr 2018|language=en-GB|issn=0307-1235}}</ref> Merkyurinin keçmiş qrup yoldaşlarından biri deyir ki, ''“o, yalnız Qərb pop musiqisini dinləyir və ifa edirdi.”''<ref>{{cite web| url = http://scroll.in/article/815380/freddie-bucky-mercury-the-12-year-old-rockstar-from-panchgani| title = 'Freddie Mercury was a prodigy': Rock star's Panchgani school bandmates remember 'Bucky'| last =Alikhan| first =Anvar| date =5 sentyabr 2016| website =Scroll.in| publisher = | access-date =16 noyabr 2018 }}</ref> O zaman dostluq etdiyi başqa biri isə deyir ki, Fərrux ''“radioda eşitdiyi musiqiləri pianinoda təkrarlamaq bacarığına malik idi.”''<ref name="O'Donnell_2005">{{harvnb|O'Donnell|2005}}.</ref> Müqəddəs Pyotr məktəbində Fərrux özünü ilk dəfə Freddi adlandırmağa başlayır.<ref>{{cite web| url = http://www.thecanadianbazaar.com/migrating-to-Canada/freddie-mercury-the-indian-parsi-who-rocked-the-universe/| title = 'Freddie Mercury: The Indian Parsi who rocked the universe!| date = 23 Nov 2013| website = www.thecanadianbazaar.com }}</ref> Daha sonra o, təhsilini Mumbaydakı [[:en:St. Mary's School, Mumbai|Müqəddəs Məryəm məktəbind]]ə davam etdirir. [[1963]]-cü ildə Zənzibara köçən Freddi ailəsi ilə yaşamağa başlayır.<ref>Lesley-Ann Jones (2012). "Mercury: An Intimate Biography of Freddie Mercury". p. 327. Simon and Schuster,</ref>
[[Şəkil:FREDDIE MERCURY (FRED BULSARA) 1946-1991 Singer and Songwriter lived here.jpg|180px|thumb|left|Bulsara aləsinin [[London]]a köçdükdən sonra Feltem ərazisində yaşadığı bina üzərinə vurulmuş [[İngilis İrsi]] [[Mavi lövhə]]si.]]
Freddinin 17 yaşı olarkən [[1964]]-cü il [[Zənzibar inqlabı]] zamanı ərəblər və hindistanlıların öldürülməsi<ref>{{Harvnb|Plekhanov|2004|p=91}}</ref> şəraitində ailə, təhlukəsizliyini təmin etmək üçün Zənzibarı tərk etməli olur.<ref name = "Januszczak_1996"/> Bulsara ailəsi İngiltərənin Midlseks qraflığının Feltem şəhərində Qledstoun [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Funny%20Poems prospekti] 22 ünvanında yerləşən kiçik evdə məskunlaşır. Freddi Qərbi Londondakı Ayzeluort Politexnik (hazırda [[Qərbi Temza Kolleci]]) məktəbində qeydiyyatdan keçərək incəsənəti öyrənməyə başlayır. Daha sonra o, [[İlinq Sənət Kolleci]]nin (hazırda [[Qərbi London Universiteti]]nin İlinq korpusu) Sənət və Qrafik dizayn üzrə diplomunu alır və sonradan təhsil zamanı qazandığı bacarıqları Queen qrupunun loqosunun dizayn edilməsində istifadə edir. Doğulandan Böyük Britaniya vətəndaşı olan Freddi, vəfatına kimi vətəndaşlığını dəyişmir.<ref name="Jones_1998"/>
Təhsilini tamamladıqdan sonra Freddi müxtəlif musiqi qrupları ilə birlikdə ifa etmiş və sevgilisi Meri Ostinlə birlikdə [[Kensinqton bazarı]]nda köhnə paltarlar satmışdır. Həmin dövrdə o, həm də [[Hitrou Hava Limanı]]nda yükdaşıyan kimi çalışmışdır.<ref>{{cite news |title=Freddie Mercury fans hit Heathrow to celebrate Queen star’s stint as a baggage handler |url=https://www.thetimes.co.uk/article/freddie-mercury-fans-hit-heathrow-to-celebrate-queen-star-s-stint-as-a-baggage-handler-bg5jkmjrv |accessdate=16 noyabr 2018 |newspaper=The Times}}</ref> O vaxtlar onunla olmuş dostları, Freddini musiqiyə böyük marağı olan gənc və utancaq oğlan kimi xatırlayırlar.<ref name=student>{{harvnb|Davis|1996|pp=1,10}}</ref> 1969-cu ildən o, [[Liverpul]]dan olan ''“Ibex”'' adlı qrupda oxumağa başlayır, daha sonra qrupun adı ''“Wreckage”'' olaraq dəyişdirilir. Həmin dövrdə Freddi Liverpuldakı “The Dovedale Towers” adlı pabın zirzəmisində yaşamışdır.<ref>{{citation|last=Hodkinson|first=Mark|title=Queen The Early Years|publisher=Omnibus Press|year=1995|isbn=0-7119-6012-7|page=117}}</ref><ref>{{cite web|url=http://musicblog.merseyblogs.co.uk/2008/07/the-pub-that-hosted-john-lenno.html |title=The pub that hosted John lennon and Freddie Mercury needs your band... – Liverpool Echo – Jade's Music Blog |publisher=Musicblog.merseyblogs.co.uk |date=8 avqust 2008 |accessdate=16 noyabr 2018 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140202112938/http://musicblog.merseyblogs.co.uk/2008/07/the-pub-that-hosted-john-lenno.html |archivedate=2 fevral 2014 |df=dmy-all }}</ref> Qrupun dağılmasından sonra Freddi, ''“Sour Milk Sea”'' adlı qrupa qoşulmuşdur. Lakin, 1970-ci ilin əvvəllərində həmin qrup da dağılmışdır.<ref name="Skala_2006">{{harvnb|Skala|2006}}.</ref>
1970-ci ilin aprelində Merkyuri yenicə dağılmış ''“Smile”'' qrupunun gitaristi [[Brayan Mey]] və zərb alətlərində ifa edən [[Rocer Teylor]]la tanış olur. 1971-ci ildə basist [[Con Dikon]] da onlara qoşulur. Qrupun digər üzvləri və Trident Studiosun digər təklifləri də olmasına baxmayaraq Merkyuri yeni yaratdıqları qrup üçün ''“Queen”'' [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Poetry%20Zone adını] seçir. Sonradan o, deyirdi ki, ''“Bu çox hökmdarsayağı və möhtəşəm səslənir. Bu çox güclü addır, çox universal və anlaşılandır. Mən əlbəttə ki, bu adın gey-konnotasiyası haqqında da [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Funny%20Poems xəbərdar] idim, lakin , bu, məsələnin yalnız bir tərəfi idi.”''<ref name="Highleyman_2005">{{harvnb|Highleyman|2005}}.</ref> Həmin vaxtda da Freddi soyadını “Bulsara”dan “Merkyuri”yə dəyişir.<ref>{{harvnb|SutcliffeHinceMack|2009|p=22}}</ref> Qrupun ilk albomunun çıxarılmasından qısa müddət əvvəl, Merkyuri, onun rəsmi loqosunu çəkir və “Queen xaçı” adlandırır.<ref name="LOGO"/> Loqoda qrup üzvlərinin bürcləri göstərilmişdi: iki şir [[Şir (astrologiya)|Şir bürcü]]nü (Dikon və Teylor), yencək [[Xərçəng (astrologiya)|Xərçəng bürcü]]nü (Mey) və iki [[pəri]] [[Qız (astrologiya)|Qız bürcü]]nü (Merkyuri) təmsil edir.<ref name="LOGO"/> Şirlər stilləşdirilmiş [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Poetry%20Zone şəkildə] qucaqlaşaraq Q hərfini əmələ gətirir. Q hərfinin içində tac, üstündə isə böyük [[simurq]] quşu vardır. Ümumilikdə qrupun loqosu Birləşmiş Krallığın krallıq gerbi ilə oxşarlıqlara malikdir.<ref name="LOGO">{{cite web |url=http://www.famouslogos.net/queen-logo |title=Queen Logo|publisher=Famouslogos.net |accessdate=16 noyabr 2018}}</ref>
== Yaradıcılığı ==
Sətir 72:
“[[The Who]]” qrupunun solisti [[Rocer Doltri]] Merkyurini ''“bütün zamanların ən yaxşı virtuoz rok-n-roll ifaçısı”'' adlandıraraq deyir ki, ''“O, istənilən şeyi, istənilən stildə ifa edə bilir. O, hər səirdə öz stilini dəyişə bilir, ilahi, bu sənətdir. Və, o, bu sənətdə mükəmməl idi.”''<ref>O'Donnell, Jim (2013). Queen Magic: Freddie Mercury Tribute and Brian May Interview</ref>
2016-cı ildə Merkyurinin səsinin tədqiq [https://www.hindipoetryzone.xyz/search/label/Poetry%20Zone edilməsi] üçün xüsusi işçi qrupu yaradılmışdır.<ref>{{cite web |url=https://www.npr.org/2016/04/25/475611808/why-freddie-mercurys-voice-was-so-great-as-explained-by-science |title=Why Freddie Mercury's Voice Was So Great, As Explained By Science |last=Staff |first=NPR |publisher=NPR News "All Things Considered" |date=25 aprel 2016 |website=NPR.org |access-date=19 noyabr 2018}}</ref> Rəhbər professor Kristian Herbst və onun rəhbərlik etdiyi işçi heyət, müğənninin məşhur sürətli vibratosunu, həmçinin Merkyurinin səsi üçün xarakterik olan unikal untertonları öyrənərək müğənninin səsini məşhur opera müğənnilərinin səsi ilə müqayisə etmiş və nəticəsə onun səs diapazonunun F#2 - G5 arasında (ümumilikdə 3 oktava) dəyişdiyini təsdiq etsələr də, 4 oktavalıq səs nəzəriyyəsini təsdiqləmək mümkün olmamışdır.<ref name="journal">{{cite journal |authors=Christian T. Herbst, Stellan Hertegard, Daniel Zangger-Borch, Per-Åke Lindestad |url=http://www.tandfonline.com/doi/full/10.3109/14015439.2016.1156737#.VyTNYfkrLIU |title=Freddie Mercury—acoustic analysis of speaking fundamental frequency, vibrato, and subharmonics |date=15 aprel 2016 | journal=Logopedics Phoniatrics Vocology |volume=42 |number=1 |doi=10.3109/14015439.2016.1156737}}</ref> Tədqiqat zamanı Queen qrupunun satışa çıxarılmış 23 mahnısının səsyazmaları, müğənninin solo işləri və müsahibələri istifadə edilmişdir.<ref>{{cite web |url=http://www.foxnews.com/science/2016/04/19/scientists-explain-freddie-mercurys-incredible-singing-voice.html |title=Scientists explain Freddie Mercury's incredible singing voice|date=19 aprel 2005 |website=Foxnews.com |access-date=19 noyabr 2018}}
</ref><ref name="journal" />
| |||