Tələb və təklif: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 4:
 
== Tələb ==
Tələb istehlakçıların müəyyən bir qiymətə və müddətdə məhsulu hansı miqdarda almağa hazır və imkanı olduğunu göstərir.<ref>Campbell R. McConnell, Stanley L. Brue, (2007) "Economics: principles, problems, and policies"</ref> Qrafikdə tələb əyri kimi ifadə olunur, və əsasən qiymətdən mənfi və ya tərs şəkildə asılıdır. Tələb əyrisi – əmtənin qiyməti ilə ona olan tələbin həcmi arasındakı əlaqəni əks etdirən əyridir. Bu asılılıq '''tələbin qanununa''' müvafiqdir: bütün digər şərtlər dəyişməyən halda ({{Lang-en|ceteris paribus}}), qiymətin artımı tələbin düşməsinə səbəb olur.<ref>http://economics.about.com/od/termsbeginningwithl/g/law_of_demand.htm</ref><ref>Werner Hilderbrand, (1983) "On the law of demand", Econometrica, vol. 51, No. 4</ref> Bu qanun istehlakçıların seçimi üzrə müşahidələrə və sağlam və rasional düşüncələrə uyğun gəlir. Doğrudan da, yüksək qiymət nə isə almağa niyyətini azaldır, və pərakəndə ticarətdə baş verən güzəştlər və satışlar müştəriləri cəlb etmək məqsədini daşıyırlar. Bundan başqa, hər bir yeni məhsul istehlakçıya azalan əlavə fayda gətirir. Misal üçün, ikinci yeyilən dönər daha az fayda gətirir, nəinki birinci. Ona görə əlavə məhsulu almağa daha aşağı qiymət səbəb ola bilər.
Qiymətin dəyişməsi həm də sərvət və əvəz etmə effektlərinə yol verə bilər. Məsələn, qiymətin düşməsi istehlakçı üçün sərvətin [[alıcılıq qabiliyyəti]]nin artımına bərabərdir. Bu sərvət effektidir. Əvəz etmə effekti isə bildirir ki, istehlakçı alternativlərindən daha ucuz məhsula keçəcək. Misal üçün bir birini əvəz edə bilən alma və portağal şirələri. Əgər alma şirəsinin qiyməti aşağı düşərsə, istehlakçi portağaldan daha çox alma şirəsini alacaq, yəni ki ona tələb artacaq. Mikroiqtisadi təhlildə sərvət və əvəz etmə effektləri riyazi şəkildə [[Slutski düsturu]] ilə ifadə olunur.
 
=== Tələbə təsiredici amillər ===
Tələbə təsir edən qiymət və qeyri-qiymət amilləri vardir. Qiymət amilinin təsiri tələb əyrisi üzərində hərəkətə səbəb olur. Qiymət yüksəldikcə tələb miqdarı azalır, qiymət aşağı düşdükcə tələb miqdarı artır. Qeyri-qiymət amilləri isə tələb əyrisinin artımına ( tələb əyrisinin sağa sürüşməsinə) və azalmasına (tələb əyrisinin sola sürüşməsinə) səbəb olur. Bunlar aşağıdakılardır:
 
* Alıcıların sayı. Bazara yeni alıcıların daxil olması və ya alıcıların sayının artması tələbin artmasına səbəb olur və əksinə alıcıların sayının azalması tələbin azalmasına səbəb olur.
Sətir 17:
 
== Təklif ==
Təklif istehsalçıların müəyyən bir qiymətə və müddətdə məhsulu hansı miqdarda satmağa hazır və imkanı olduğunu göstərir. Tələb kimi, o, qrafikdə əyri kimi ifadə olunur, və əsasən qiymətdən müsbət və ya düz şəkildə asılıdır. Təklif əyrisi – qiymət ilə təklifin həcmi(miqdarı) arasındakı münasibəti göstərən əyridir. Təklifə də müvafiq olan qanun mövcüddur: bütün digər şərtlər dəyişməyən halda ({{Lang-en|ceteris paribus}}), qiymətin artımı təklifin artmasına da səbəb olur.<ref>http://www.investopedia.com/terms/l/lawofsupply.asp</ref><ref>Sullivan, arthur; Steven M. Sheffrin (2003). Economics: Principles in action. Upper Saddle River, New Jersey 07458: Pearson Prentice Hall. pp. 101. ISBN 0-13-063085-3.</ref> Qiymət istehsalçı üçün gəlirin göstəricidir, ona görə də yüksək qiymət onu bazara daha çox mal təklif etmək və satmaq təşviq edir.
 
=== Təklifə təsiredici amillər ===