Antonio Xose Fransisko de Sukre: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 13:
|doğum yeri =Kumana,Yuxarı Peru
|ölüm tarixi =04.06.1830
|ölüm yeri =Pasto yaxınlığında, Kolumbiya
|dini =
|təhsili =
}}
'''Antonio Xose Fransisko de Sukre Alkala''' ({{lang-es|Antonio José Francisco de Sucre y Alcala}}).Sukre [[3 fevral]] [[1795]]-ci ildə Kumana Yeni Qranada (indiki VenesuellaVenesuela) doğulub. 1830-cu ilin 4 iyundaiyununda Posta yaxınlığında Kolumbiya ərazisində vəfat edir. [[Latın Amerikası]]nda İspan ağalığına qarşı aparılan istiqlal müharibəsinin əsas simalarından biri olmuşdur (1810-1826). [[Boliviya]]nın ikinci prezidenti olaraq 1826-1828 ci illərdə ölkəni idarə etmişdir.
 
==Fəaliyyəti==
[[1805]]-ci ildən [[Venesuela]] və [[Kolumbiya]]nın azadlıq mücadiləsinə qoşulur. [[1820]]-ci ildən azadlıq mücadiləsi komutəsinə rəis təyin edilir. O, [[Simon Bolivar]]ın əsas silahdaşlarından biri olur. Elə həmin ildə Bolivarın dəstəyi ilə general rütbəsi alır və Böyük Kolumbiyanın azadlıq mücadiləsinə başlayır. Kiçik ordu ilə KolumbiyadaKolumbiyadan ayrılır. Quayagil körfəzini keçərək bu əraziləri Kolumbiyanın protektoratı elan edir. Onun ordusu 3000mlik3000 metrlik hündürlüyə malik və İspanlar tərəfindən yaxşı müdafiə olunan [[Kito]] şəhərinə cataraqçataraq [[24 may]] [[1822]]-ci ildə şəhəri azad edir. Bu qalibiyyətdən sonra onun ordusu cənub-şərqə doğru irrəlliyərəkirəliləyərək Bolivarın ordusu ilə birləşir. Bir sıra qalibiyyətlər əldə edilir. 1824-ci ilin avqust ayında Xunined və Ayakucoda azad edilir. [[1824]]-ci ildən Bolivar ordunu ona həvalə edir. Yuxarı Perunu azad etdikdən sonra Boliviyanın prezidenti olur. Bu vəzifədə bir sıra tədbirlər həyata keçirir. İqtisadi və siyasi islahatalar həyata keçirərək, kilsə torpaqlarını xalqa paylayır, ibtidai təhsilin yaradıllmasına xüsusi fikir verirdiverir. 1828-ci ildə hakimiyyət çəkişmələri və yerli xalqların üsyanları onu istefa verməyə vadar edir. sonraSonra [[Ekvador]]a qayıdır. [[1829]]-ci ildən Böyük Kolumbiyanı [[Peru]]dan qruyurqoruyur. 1830-ci ildə Bolivarın göstərişi ilə Böyük Kongresə rəhbərlik edərək VenesuellaVenesuela, Ekvador və Kolumbiyanın bir federasiyada birləşdirilməsi ona həvalə edilir. [[1830]]-ci ilin 4 iyun tarixində Paso yaxınlığıda (Ekvadorda) öldürülür. Onun öldürülməsindəöldürüləsini Paso Mariey Obandonun adamlarının həyata keçirməsi ehtimalı vardı. Paso Kolumbiyalı idi və Bolivarın əsas rəqiblərindən sayılırdı. Bununla belə hec bir dəlil aşkarlanmır. Boliviyanın paytaxtı [[Sukre]] məhz onun adını daşıyır, üstəlik Venesuelanın şimalında ştat , Kiti şəhərindəki Hava limanı , Ekvadordakı pul əskinasları onun adını daşıyır.
 
==Mənbə==