'''Ayona''' ({{lang-en|Iona}}; {{lang-gd|I Chaluim Chille}}, {{Audio|I Chaluim Chille.ogg|qulaq as}}) — Şotlandiyanın[[Böyük Britaniya]]<nowiki/>nın tərkindəki [[Şotlandiya]]<nowiki/>nın qərbində, [[Daxili Hebrid adaları|Daxili Hebrid arxipelaqındaarxipelaqı]]<nowiki/>nda ada. [[Arqayl-end-Büt|Arqayl-end-Büt dairəsi]] ərazisində yerləşir. Bərə vasitəsilə bağlanan [[Mall adasındanadası]]<nowiki/>ndan təxminən {{convert|1|mi|km}} uzaqda yerləşir. 2011-ci ilin əhali siyahıyaalmasına görə, adanın 177 nəfərlik bir əhalisi var. Adanın ölçüsü – 5,6 km × 1,6 km.
== Etimologiya ==
Toponim [[Şotland kelt dili|gel dilindəndili]]<nowiki/>ndən tərcümədə "''{{lang|az|Müqəddəs KolumbunKolumbanın adası}}''" deməkdir. Ada əsasən [[Kolumba|Müqəddəs KolumbunKolumba]]<nowiki/>nın tikdirdiyi abbatlığa görə tanınır.
== Tarix ==
563-cü ildə [[İrlandiya]] keşişi olan Kolumb[[Kolumba|Müqəddəs Kolumba]] daha on iki din adamı ilə birlikdə adada bir monastır qurur. Bu, [[Şotlandiya]] və [[İngiltərə|Şimali İngiltərədəİngiltərə]]<nowiki/>də yaşayan büdpərəstləri xristianlaşdırmaqda[[Xristianlıq|xristianlaşdırmaq]]<nowiki/>da ilk addım idi. Tezliklə adanın xristian doktrinasını qoruyan bir yer olaraq məşhurluğu Avropanın hər tərəfinə yayılır. Buna görə də Ayona dini ziyarətlərin mərkəzinə çevrilir.
Monastırda xidmət göstərən adamlardan biri [[Kurvin|Müqəddəs Kurvin]] idi.
[[Orta əsrlərinəsrlər]]<nowiki/>in ən yaxşı miniatür və ornamentlərinə malik əsərlərindən biri olan "''[[Kells kitabı]]''" VIII əsrin axırlarında Ayonadakı monastırda hazırlanmışdır. 806-cı ildə Ayona bir [[Vikinqlər|vikinq]] dəstəsinin basqınına məruz qalmışdır.
Ada sadəcə əhəmmiyyətli dini mərkəz yox, eləcə də [[Dal Riada krallığı|Dal Riada kralları]] və onların nəticələrinin dəfn edildiyi yer idi. Tarixi Şotlandiya kralları – [[II Donald (Şotlandiya kralı)|II Donald]], [[I Malkolm I]], [[I DankanDunkan]], [[Makbet]] və [[III Donald (Şotlandiya kralı)|III Donald]] burada dəfn edilmişdir. Ayonanın 10 kilometr şimalındakı Staff adasında [[Fingal mağarası]] yerləşir.
1609-cu ildə adada [[Ayona statutları]] imzalanmışdır. Müqavilənin şərtlərinə görə, dağlıq ərazilərdə yerləşən klanlar Şotlandiya kralı [[I Ceyms|VI YakovaYakov]]<nowiki/>a tabe oldular.
